(saqartvelos istoria) ii nawili moswavlis...

40
eldar arabuli irma talaxaZe daviT berZeniSvili rusudan kvikvinia moswavlis rveuli werilebi saqarTvelodan (saqarTvelos istoria) II nawili

Upload: nguyentram

Post on 02-May-2018

247 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

Page 1: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

eldar arabuli

irma talaxaZe

daviT berZeniSvili

rusudan kvikvinia

moswavlis rveuli

werilebi saqarTvelodan(saqarTvelos istoria)

II nawili

Page 2: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

eldar arabuli, irma talaxaZe, daviT berZeniSvili, rusudan kvikvinia

werilebi saqarTvelodan

(saqarTvelos istoria II nawili)

moswavlis rveuli

redaqtorebi

lali baqraZe

lia TuSuri

solomon nozaZe

dizaini da dakabadoneba

ekaterine Toreli

garekanis dizaini

giorgi tabliaSvili

fotoebi

koba qenqaZe

giorgi bagrationi

© gamomcemloba `diogene~, 2011

yvela ufleba daculia

pirveli gamocema 2011

ISBN 978-9941-

gamomcemloba `diogene~

Tbilisi, andria afaqiZis q. 9

telefoni 221 33 21, tel./faqsi

www.diogene.ge

Page 3: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

3

§ 1 qveyana, saxelad saqarTvelo

Tavi I qveyana, saxelad saqarTvelo

1. gviambe im qveynis Sesaxeb, romelSic cxovrob (sad mdebareobs, rogori bunebaa, vin cxovrobs, ras saqmianoben tradiciulad da a.S.).

2. Seni sityvebiT ganmarte:

samSoblo aris

istoria aris

3. gaaferade ruka. saxelebi daawere saqarTvelosa da mis mezobel qveynebs, zRvebs.

Page 4: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

4

4. dawere, romel or zRvas gulisxmobs poeti striqonebSi: `or zRvas Sua ZvelisZvelad saomari iyo lelo ~...

5. daamTavre winadadebebi:

vaxuSti bagrationi iyo

man dawera

qarTlosi iyo

saqarTvelos `georgia~ uwodes, radgan

6. gadaxede suraTebs wignSi (gv. 9). dawere, ra aris qarTvelTa tradiciuli saqmianoba.

7. gamoiyene saxelmZRvaneloSi mocemuli ruka (gv. 9) da amowere saqarTvelos mezoblebi:

aRmosavleTis mxridan

dasavleTis mxridan

CrdiloeTis mxridan

samxreTis mxridan

8. wignSi mocemuli mosaxleobis rukis mixedviT (gv. 14) amowere, romeli erovnebebis adamianebi cxovroben saqarTveloSi (daalage zrdadobis mixedviT).

9. wignSi mocemuli naxazis mixedviT (gv.15) amowere saqarTveloSi mcxovrebi xalxebi. daalage raodenobrivi klebis mixedviT.

Page 5: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

5

10. romel wels iyo saqarTvelos mosaxleoba yvelaze meti (gv. 16) yvelaze naklebi? (unda Seadaro feradi svetis simaRleebi).

11. matulobs Tu klebulobs saqarTvelos mosaxleoba?

12. daakavSire:

qristianoba musulmanoba

iudaizmi

meCeTisinagogaeklesia

1. daakvirdi rukas (saxelmZRvanelo gv. 21) da daasaxele sad aris aRmoCenili uZveles adamianTa nasaxlarebi.

2. Seni sityvebiT gadmoeci rogor cxovrobdnen uZvelesi adamianebi.

3. daasrule winadadebebi:

yorRani aris .......................................................................................................

bunebrivi borcvi da yorRani............................................................................

yorRans akeTebdnen Semdegnairad.....................................................................

uZveles yorRanebSi napovnia Semdegi nivTebi .................................................

§ 1 arqeologiuri memkvidreoba

Tavi II arqeologiuri memkvidreoba

Page 6: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

6

Tavi III saqarTvelos kuTxeebi

Page 7: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

7

1. qarTli mdebareobs

2. mas esazRvreba

3. qarTlis didi qalaqebia:

4. vaxuSti bagrationi qarTls ase axasiaTebs:

5. iakob gogebaSvili qarTlelebs ase axasiaTebs:

6. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• mdinare mtkvris xeoba (gv 26.)

• Sida qarTlis vake da TrialeTis qedi (gv. 26)

7. qarTlis RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram rac yvelaze metad damamaxsovrda

§ 1 qarTli

Page 8: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

8

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

8. qarTlelTa yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) qarTlelTa sacxovrebeli warmoadgenda:

b) maTi tradiciuli samosi

9. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

Page 9: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

9

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi qarTlis rukaze fanqriT gaavle mogzaurobis marSruti. amowere dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

§ 2 kaxeTi

1. kaxeTi mdebareobs

2. mas esazRvreba

3. kaxeTis didi qalaqebia:

4. vaxuSti bagrationi kaxeTs ase axasiaTebs:

5. iakob gogebaSvili kaxelebs ase axasiaTebs:

Page 10: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

10

6. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• lagodexis nakrZali (gv 33.)

• SuamTis tye (gv. 33)

• yvarlis tye (gv. 33)

• yvarlis tba (gv. 33)

• alaznis veli (gv. 33)

7. kaxeTis RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram rac yvelaze metad damamaxsovrda

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

8. kaxelTa yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) kaxelTa sacxovrebeli warmoadgenda:

Page 11: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

11

b) maTi tradiciuli samosi

g) kaxuri samzareulos Sesaxeb SemiZlia giamboT Semdegi

9. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba:

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

Page 12: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

12

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi kaxeTis rukaze fanqriT gaavle mogzaurobis marSruti. amowere dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

§ 3 aRmosavleT saqarTvelos mTianeTi

1. aRmosavleT saqarTvelos mTianeTi mdebareobs

2. vaxuSti bagrationi mTiulT ase axasiaTebs:

3. iakob gogebaSvili aRmosavleT saqarTvelos mTis mcxovreblebs ase axasiaTebs:

4. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• fasanauri (gv 40.)

• TuSeTis buneba (gv. 40)

• gudauri (gv. 40)

Page 13: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

13

5. aRmosavleT saqarTvelos mTianeTis RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram, rac yvelaze metad damamaxsovrda

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

6. aRmosavleT saqarTvelos mTielTa yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) mTielTa sacxovrebeli warmoadgenda:

b) maTi tradiciuli samosi

g) mTielTa samzareulos Sesaxeb SemiZlia giamboT Semdegi

7. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

Page 14: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

14

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi aRmosavleT saqarTvelos mTianeTis fanqriT gaavle mog-zaurobis marSruti. amowere dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

§ 4 imereTi

1. imereTi mdebareobs

Page 15: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

15

2. mas esazRvreba:

3. imereTis didi qalaqebia:

4. vaxuSti bagrationi imerlebs ase axasiaTebs:

5. iakob gogebaSvili imerlebs ase axasiaTebs:

6. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• yumisTavis mRvime (gv 48.)

• saTaflias mRvime (gv 48.)

7. imereTis RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram, rac yvelaze metad damamaxsovrda

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

Page 16: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

16

8. imerelTa yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) imerelTa sacxovrebeli warmoadgenda:

b) maTi tradiciuli samosi

g) imeruli samzareulos Sesaxeb SemiZlia giamboT Semdegi

9. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

Page 17: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

17

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi imereTis rukaze fanqriT gaavle mogzaurobis marSruti. amowere masze mdebare dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

§ 5 guria

1. guria mdebareobs

2. mas esazRvreba:

3. guriis didi qalaqebia:

4. vaxuSti bagrationi gurulebs ase axasiaTebs:

5. iakob gogebaSvili gurulebs ase axasiaTebs:

Page 18: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

18

6. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• baxmaro (gv 54.)

• ureki (gv 54.)

7. guriis RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram, rac yvelaze metad damamaxsovrda

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

8. gurulTa yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) gurulTa sacxovrebeli warmoadgenda:

b) maTi tradiciuli samosi

Page 19: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

19

g) maTi samzareulos Sesaxeb SemiZlia giamboT Semdegi

9. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi guriis rukaze fanqriT gaavle mogzaurobis marSruti. amowere dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

Page 20: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

20

§ 6 samegrelo

1. samegrelo mdebareobs

2. mas esazRvreba:

3. samegrelos didi qalaqebia:

4. vaxuSti bagrationi megrelebs ase axasiaTebs:

5. iakob gogebaSvili megrelebs ase axasiaTebs:

6. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• jvris wyalsacavi (gv. 60.)

• tobavarCxalis tba (gv. 60.)

• Waobi samegreloSi (gv. 60.)

• xeoba martvilSi (gv. 60.)

7. samegrelos RirsSesaniSnaobebidan aRsaniSnavia:

a) sami ram, rac yvelaze metad damamaxsovrda

Page 21: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

21

b) ori adgili, romelsac siamovnebiT davaTvalierebdi.

g) erTi adgili, romlis Sesaxebac msurs giamboT

8. megrelebis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

a) megrelebis sacxovrebeli warmoadgenda:

b) maTi tradiciuli samosi

g) megruli samzareulos Sesaxeb SemiZlia giamboT Semdegi

9. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

Page 22: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

22

3.

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

saxelmZRvanelSi samegrelos rukaze fanqriT gaavle mogzaurobis marSruti. amowere dasaxlebuli punqtebi da RirsSesaniSnaobebi.

§ 7 svaneTi

1. svaneTi mdebareobs

2. mas esazRvreba:

3. vaxuSti bagrationi svanebs ase axasiaTebs:

4. iakob gogebaSvili svanebs ase axasiaTebs:

Page 23: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

23

5. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• uSba (gv. 65.)

• adiSis myinvari (gv. 65.)

• TeTnuldi (gv. 65.)

• Sxara (gv. 65.)

6. svaneTis RirsSesaniSnaobebidan damamaxsovrda:

7 . svanebis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

§ 8 raWa-leCxumi

1. raWa-leCxumi mdebareobs

2. vaxuSti bagrationi raWvelebsa da leCxumelebs ase axasiaTebs:

4. iakob gogebaSvili raWvelebsa da leCxumelebs ase axasiaTebs:

Page 24: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

24

5. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• Saoris wyalsacavi (gv. 71.)

• Sovi (gv. 71.)

• xvamlis mTa (gv. 71)

6. raWa-leCxumis RirsSesaniSnaobebidan damamaxsovrda:

7 . raWvelebisa da leCxumelebis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

§ 9 aWara

1. aWara mdebareobs

2. vaxuSti bagrationiaWarlebs ase axasiaTebs:

4. iakob gogebaSvili aWarlebs ase axasiaTebs:

Page 25: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

25

5. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• mwvane koncxi (gv. 77.)

• mwvane tba (gv. 77.)

• mtiralas nakrZali (gv. 77.)

6. aWaris RirsSesaniSnaobebidan damamaxsovrda:

7 .aWarlebis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

§ 10 afxazeTi

1. afxazeTi mdebareobs

2. vaxuSti bagrationi afxazebs ase axasiaTebs:

Page 26: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

26

3. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• afxazeTis sanapiro (gv. 83)

• biWvinTa (gv. 83)

• riwis tba (gv. 83)

• gagra (gv. 83)

4. afxazeTis RirsSesaniSnaobebidan damamaxsovrda:

5 . afxazebis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

§ 11 samcxe-javaxeTi

1. samcxe-javaxeTi mdebareobs

2. airCie erT-erTi suraTi da aRwere:

• terasebi samcxeSi (gv.90)

• samcxe-javaxeTis buneba (gv. 90)

Page 27: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

27

4. samcxe-javaxeTis RirsSesaniSnaobebidan damamaxsovrda:

5 . samcxe-javaxeTis yofa cxovrebisa da tradiciebis Sesaxeb Sevityve:

6. gzamkvlevi turistTaTvis

ucxoel megobars davaTvalierebinebdi (CamoTvale 3 RirsSesaniSnaoba):

1.

2.

3.

es RirsSesaniSnaobani SevarCie, radgan:

1.

2.

3.

TiToeul maTganze vuambob:

RirsSesaniSnaoba 1.

Page 28: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

28

RirsSesaniSnaoba 2.

RirsSesaniSnaoba 3.

Tavi IV kavkasiis SavizRvispireTi

§ 1 kavkasiis SavizRvispireTi, miTi da realoba

1. berZnebi Sav zRvas ase axasiaTebdnen:

2. argonavtebis miTi mogviTxrobs:

3. fanqriT gaxaze argonavtebis gza saberZneTidan kolxeTamde

4. dRes Sav zRvas saqarTvelosTvis udidesi mniSvneloba aqvs radgan

Page 29: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

29

Tavi V furclebi istoriidan

§ 1farnavazi _ qarTlis samefos fuZemdebeli

1. gavixsenoT adre Seswavlili:

fanavazi iyo

erTxel man sizmari naxa

moulodnelad nadirobisas farnavazma ganZi ipova. es simdidre man moaxmara

farnavazma Semdegi reformebi gaatara:

§ 2 qarTuli damwerloba

1. qarTuli damwerloba Seiqmna

2. qarTuli damwerlobis saxeebia

§ 3 romaelebi saqarTveloSi

1. gamoiyene saxelmZRvanelo da teqstSi Casvi gamotovebuli sityvebi:

`igi (farsman qveli) iyo kaci keTili, uxvi da ... , taniT didi da ... , mamaci da mxne ..., uSiSari, viTarca ... da ukeTesi ... yvela mefeze, romlebic manamde ...”.

2. upasuxe kiTxvebs:

1. iberiis romeli mefe miiwvia TavisTan romis imperatorma adrianem?

2. riT upasuxa zemoxsenebulma mefem miwvevas? ----------------------------

3. sad daidga cxenze amxedrebuli farsmanis qandakeba? ------------------

4. vin uwoda farsmans qveli? ---------------------------------------------------

Page 30: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

30

§ 4 qristianobis gavrceleba saqarTveloSi. wminda nino

1. qarTlis mefe, romelmac oficialur saxelmwifo religiad qristianoba gamoacxada, iyo ...................................................................................................

2. baTumTan axlos aris qristes mociqulis, ................................... saflavi;

3. mirian mefe da nana dedofali dakrZalulia ..............................................

4. ninos Sesaxeb SemiZlia giamboT:

§ 5 vaxtang gorgasali

1. Semoxaze swori pasuxi:vaxtang gorgasalis muzaradze gamosaxuli iyo:

a) mxolod mgeli;b) mxolod lomi;g) mgeli da vefxvi;d) lomic da mgelic;

2 Tbilisis damaarseblad iTvleba: a) vaxtang gorgasali;b) miriani;g) farnavazi;d) farsmani.

3. winadadebebSi saTanado adgilas Casvi CarCoSi mocemuli sityvebi:

Sveli, legenda, wyaroSi, nadirobis, gaqcevia

Tbilisis daarsebis Sesaxeb mravali ---------------- arsebobs. erTi variantiT, qarTvel mefes ---- dros ------- dauWria. is cxel ------------------- gafufqula da gankurnebuli -------------- monadireebs.

Page 31: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

31

§ 6 murvan-yrus laSqrobebi saqarTveloSi

1. arabebi arian

2. arabebi qarTlSi pirvelad

3. murvan-yru iyo

4. murvan yrum saqarTveloSi...

§ 7 bagrat III gaerTianebuli saqarTvelos pirveli mefe

1. matiane bagrat III-is Sesaxeb gvamcnobs

2. bagrat IIII eklesiaTa mSenebelia, mis dros aigo

3. qarTvel mefeTa tituli bagrat III-is dros ase JRerda:

4. bagrat III-is damsaxureba qarTveli eris winaSe is aris, rom

Page 32: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

32

§ 8 daviT aRmaSenebeli

1. upasuxe kiTxvebs:

• romel wels avida taxtze daviT aRmaSenebeli? ---------------

• ra mdgomareoba iyo am dros qveyanaSi

2. romeli monasteri aaSena daviTma quTaisTan axlos?

3. aRwere didgoris brZola.

4. Semoxaze swori pasuxi:

didgorTan gamarjvebam SesaZlebeli gaxada:

a) gelaTis akademiis daarseba;

b) imereTis samefos gaTavisufleba;

g) kaxeT-hereTis SemoerTeba;

d) saqarTvelos gaTavisufleba da gaerTianeba.

5. daviT aRmaSenebeli dakrZalulia:

a) bagratis taZarSi;

b) gelaTis monasterSi;

g) varZiaSi;

d) sveticxovelSi.

6. saxelmZRvanelodan amowereT winadadebebi, romlebic adastureben daviT

aRmaSeneblis:

• sibrZnes .......................................................................................................

• swavlismoyvareobas ...................................................................................

• simamaces ......................................................................................................

• Tavmdablobas ..............................................................................................

Page 33: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

33

7. daviTma gaatara Semdegi reformebi

§ 9 Tamar mefe

1. winadadebebSi Cawere gamotovebuli sityvebi:

giorgi III-s --------------- ar hyavda. man gadawyvita, Tavisi qali _ Tamari

sicocxleSive --------------------- .

2. 1203 wels qarTvelTa laSqarma basianTan daamarcxa:

a) Temur lengi;

b) ruqnadini;

g) Sah-abasi;

d) jalaledini.

3. Semoxaze swori pasuxi:

Tamar mefe:

a) dakrZalulia bagratis taZarSi;

b) dakrZalulia iyalTos monasterSi;

g) dakrZalulia varZiaSi;

d) misi saflavi ucnobia.

§ 10 giorgi V brwyinvale

1. moniSne marTebuli winadadebebi _ giorgi brwyinvalem

• monRolebi saqarTvelodan gandevna;

• moigo didgoris omi;

• aago sveticxoveli;

Page 34: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

34

• monRolebma sikvdiliT dasajes;

• moWra `giorgauli TeTri~

• megobruli urTierToba daamyara egviptis sulTanTan;

• qarTvelma xalxma `brwyinvale~ uwoda.

2. Semoxaze swori pasuxi:

monRolTa saxelmwifo Seqmna: a) giorgi brwyinvalem

b) Cingis yaenma

g) muhamedma

qarTvelebi cxenze amxedrebulni gaSlili droSebiT Sediodnen:

a) romSi;

b) konstantinopolSi;

g) ierusalimSi.

4. daakavSire

farsman brwyinvale

vaxtang Tavdadebuli

daviT qveli

giorgi aRmaSenebeli

demetre gorgasali

§ 11 saqarTvelo da Sah-abasi

1. Semoxaze:

Sah-abasi iyo:

a) kaxeTis mmarTveli;

b) arabi sardali;

g) imereTis mefe;

d) iranis mmarTveli;

2. qeTevan wamebulis Sesaxeb vici rom:

a) sastiki;

b) keTili;

g) boroti;

d) mrisxane;

Page 35: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

35

§ 12 georgievskis traqtati. saqarTvelos saxelmwifoebriobis gauqmeba

1. Semoxaze swori pasuxi:erekle II-m qarTl-kaxeTis samefos gadasarCenad molaparakeba daiwyo:

a) iranTan;b) osmaleTTan;g) ruseTTan;d) safrangeTTan.

2. waikiTxe teqsti, ipove da gaaswore Secdomebi.

erekle II-m icoda, rom ruseTs kavkasia ar ainteresebda. amitom man molaparakebebi daiwyo iranTan, rom am ukanasknels kaxeTi Tavisi mfarvelobis qveS mieRo. 1783 wels peterburgSi xeli moaweres traqtats, romlis ZaliTac mefe erekle taxtidan unda Camosuliyo.

Secdomaa unda iyos

3. waikiTxe winadadeba, ipove da gaaswore Secdomebi:

1795 wels Temur lengma gadawva da gaanadgura Telavi.

Secdomaa unda iyos

Page 36: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

36

4. Semoxaze swori pasuxi:

qarTl-kaxeTis ukanaskneli mefe iyo:

a) giorgi XII;

b) daviT IV;

b) erekle II;

g) vaxtang VI;

5. 1801 wlis manifestiT ruseTma:

a) uzrunvelyo saqarTvelos damoukidebloba;

b) taxtze aiyvana giorgi XII-is memkvidre;

g) SeierTa imereTis samefo;

d) qarTl-kaxeTis samefo ruseTis guberniad gamoacxada.

Tavi VI qarTveli eris brZola damoukideblobisaTvis

§ 1 saqarTvelo ruseTis imperiis pirispir

1. imperatorisaTvis gagazavnili Txovnis werilSi saubari iyo imis Sesaxeb rom:

2. camoayalibe sad moxda ajanyebebi?

3. ganmarte ras niSnavs

ajanyeba aris

SeTqmuleba aris

4. a) 1812 wlis ajanyebis Sesaxeb vici rom

Page 37: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

37

b) 1832 wlis SeTqmulebis Sesaxeb vici rom

5. Semoxaze:

1832 wlis SeTqmulebaSi ar monawileobda

1. filadelfos kiknaZe 2. solomon dodaSvili

3. erekle mefe 4. dimitri erisTavi

6. daasrule winadadebebi:

ilia WavWavaZem da misma Tanamoazreebma:

a) daiwyes............................................... gamocema

b) gaxsnes................................................................

g) daafinanses Raribi ..........................................

7. Tergdaleulebs uwodeben:

§ 2 saqarTvelos damoukidebeli respublika

1. Semoxaze swori pasuxi:

a) 9 maiss; g) 1 ianvars;

b)10 marts, d) 26 maiss.

2. saqarTvelos damoukidebeli respublikis meTauri iyo:

a) noe Jordania;

b) ilia WavWavaZe;

g) aleqsandre batoniSvili.

3. gadaiwereT wignidan:

axalgazrda qveyanam damoukideblobis gamocxadebidan or weliwadSi garkveul warmatebebs miaRwia:

Page 38: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

38

§ 3 qarTvelebi msoflio omebSi

1. SemoxazeT:

mamacobisatvis oqros xmali miiRo saCuqrad:

a) qaquca ColoyaSvilma;

b) demetre Tavdadebulma;

g) konstantine leseliZem.

2. II msoflio omi daiwyo:

a) 1939 wels

b) 1941 weli

g) 1918 weli

3. daasruleT

a) inglisis premier ministri iyo ..................................................................

b) aSS-s prezidenti iyo ...................................................................................

g) sabWoTa kavSiris mtavrobis meTauri iyo ..................................................

§ 4 saqarTvelos damoukideblobis aRdgena

1. waikiTxe saxelmZRvaneloSi mocemuli teqsti da mokled gadmoeci ras iTxovda qarTveli xalxi

2. ra moxda 9 aprils

3. Semoxaze swori pasuxi:

rodis gamocxadda saqarTvelos damoukidebloba

a) 1991 wlis 9 aprils; g) 1989 wlis 2 aprils;

b) 2000 wlis 26 maiss; d) 2003 wlis 23 noembers.

Page 39: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

39

Tavi VII saqarTveloSi...

§ 1 sportis tradiciuli saxeobebi

1. sportis ori tradiciuli saxeoba, romelic yvelaze metad momwons

2. sportis tradiciuli saxeoba, romelSic siamovnebiT vivarjiSebdi

§ 2. qarTveli mogzaurebi

1. Cawere ra mizniT mogzaurobdnen:

a) vaxuSti batoniSvili

b) grigol CaxruxaZe

g) sulxan-saba orbeliani

d) rafiel danibegaSvili

2. airCieT erT-erTi mogzauri da warmoidgine, rom Sen masTan erTad mogza-urob, dawere ori-sami nawyveti mogzauris dRiuridan:

§3. ori portreti

1. aRwereT ori literaturuli portreti:

portreti I: grigol xanZTeli

Page 40: (saqarTvelos istoria) II nawili moswavlis rveulidiaspora.gov.ge/nd/wp-content/uploads/2015/02/171_2458_810602... · • TuSeTis buneba (gv. 40) ... gza saberZneTidan kolxeTamde 4

40

portreti II: ambrosi xelaia

§4. saqarTvelo dRes

1. yuradRebiT gaecani paragrafs moiZie damatebiTi masalebi da dawere:saqarTvelos eklesia dRes, romelSic aRwer ra roli ekisreba eklesias Tanamedrove saqarTvelos cxovrebaSi.

2. fotokolaJis mixedviT dawere Txzuleba `saqarTvelo dRes~, romelSic isaubreb saqarTvelos Tanamedrove miRwevebze.