nor ghiank noiembrie

28
?YUMANIY HAOY} MIYUtOAN ERGLEZvOAN AMSAcIR DARI 61 tIv 1(-11 (197(-1971ƒ HYGDEMPER-NYOEMPER 2(1( ?yumaniy Hao Arqebisgybysyutoan nyr temagal a/a`nyrx Hyce.nyrh D^ Dat& Varxabed Hagypoan

Upload: nor-ghiank

Post on 11-Mar-2016

253 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

Nor Ghiank noiembrie

TRANSCRIPT

Page 1: Nor Ghiank noiembrie

?YUMANIY HAOY} MIYUtOAN ERGLEZvOAN AMSAcIR

DARI 61tIv 1(-11 (197(-1971ƒ HYGDEMPER-NYOEMPER 2(1(

?yumaniy

Hao Arqebisgybysyutoan nyr

temagal a/a`nyrx Hyce.nyrh

D^ Dat& Varxabed Hagypoan

Page 2: Nor Ghiank noiembrie

2 10-11/2010

ŠNYR GOANQ‹IN AN"NAGAZM:

MIQAOEL SDEWAN-CAZAZOAN Π,mpacr^ ;nxh^

qardyukar

MADLEN DER-KYUGASOAN Π,mpacir

VARXAN MARTAOAN Π,mpacir

MIHAOIL GEYRGIYU Œ lyusangari¿[

MARIAM BYSTAN)OAN Πmeqenacryuhi

COLECTIVUL «NOR GHIANK»

MIHAI STEPAN-CAZAZIAN – secretar-general de redacție

MADLEN TER-GHUKASIAN; VARTAN MARTAIAN – redactori

MIHAI GHEORGHIU – fotoreporter

MARIAM BOSTANGIAN – dactilografă-operatoare

REDAC|IA: Bucure=ti, Bd. Carol I, nr. 43, sector 2,

tel./ fax. [email protected]

TEHNOREDACTARE COMPUTERIZATÅ: HźUlEsCU MIHAI

TIPARUl: s.C. ARARAT srl. I.S.S.N. 1221-9169

<M

PA

cR

AG

AN X

e/&s 196(-in# Amenaon

Haoy] Vehawa/ Vazcen

A^-; ?yumaniy Haoy]

Egeke]vy A/a`nyrxi ba.dynin

ggarcer Hyce.nyrh D^ Diraor

Varxabed Mardigoan;# 3(

daregan eridasarx m;# yr

aosyuhed ges xar .aryunag bidi

hyc&yr a/a`nyrx; xa/nar aos

hamaonqin$ )agadacri peryumyv

Srpazan; he/a]av aos

a.,arhen 0i.x Maoisin# erp

Arqebisgybys Mardigoan; bidi

lra]ner ir a/a`nyrxyutoan

5(darin$ Nyoemper amsin#

Miqaoel & Capriel Syurp

Hre.dagabeda] da0ari

anvanagy[yutoan @r; pazyum

havada]oalner masnag]e]an

?yumaniy nyr A/a`nyrx

Hyce.nyrh D^Dat& Varxabed

Hagypoani cahagalyutoan

ararykyutoan$ >aderyu hamar

aos iraxar'yutoyun m;n =r# qani

yr 5(dariner a/a` anynq .ad

eridasarx =in & gam nyuonisg

[=in al \na\ Hyce.nyrh D^Diraor

Mardigoani cahagalyutoan

aden$ Aveli dare]neryu hamar

vsdahyutoan bah m;n =r# yr

nyr;ndir a/a`nyrx; bidi hyvve

Evrybaoi aos amenen hin hao

hamaonq; aonbes in[bes hargn =#

yryvhed& in[bes ;sav ir

qaryzin me` Hyce.nyrh D^ Dat&

Varxabed Hagypoan*

m.agyutaoin ,a[meryug m;

Evrybaoi & Ar&elqi

mi`&$Nyr;ndir an'in me` menq

gdesnenq marx m; li i veryusd

drva\ .nyrhqyv#meg; yr

nbadagaxrva\ = nyr yuj

hakyrxelyu aos pavagan

\era]a\ hamaonqin# pao] yryun

an]oal; li = arjeqavyr

marxy]myv & noyutagan

arjeqneryv$ Xoyurin bidi [;lla &

adyr hamar al ggar\em bedq =

vsdahyutoyun ner.n[enq & havad

?yumaniy Hao Egeke]vy

Arqebisgybysyutoan nergaois

42-rx A/a`nyrx Hyce.nyrh D^

Dat& Varxabed Hagypoanin$

PYVANXAGYUTOYUNHYcE>NYRH D^ DAtEv vARXABED

HAGYPOANI <YSQ:* ?YUMANIY HAOY}

tEMI A?A~NYRXI BA>DYN: SDAN" NELYU

ARARYKYUtOAN A?tIv =` 5

Nyrin Cerazan ]yu toyun# ?yumaniy Na,acah

baryn Traoan B;sesqyui yuker™; hyce.nyrh D^

Dat& Varxabed Hagypoani* hao egeke]vy

cahagalyutoan a/ityv$ =` 6

Vazc=n A^ Haorabedi ar™ani pa]yum;#

Maor Aty/ S^ +`mia\ni m=` =` 7

HAOASDAN: ŠROMANIA INTERNATIONALFILM FESTIVAL‹ GINYWA?ADYNIN =` 8

?yumaniy me` Haoasdani Hanrabedyutoan

xesban Nyrin cerazan]yutoyun Hamled

casbaroani ao]elyutoyun; Qynstan]a*

madak@rhnyutoan a/ityv =` 12

manga-badanegan = 19EvRY<YRHRXARANAGAN

²Øêîºð¸²ØàôØ Ð²ÚÎ²Î²Ü î䲶ðàôÂÚ²Ü

ÐÆØܲ¸ðØ²Ü 350-²ØÚ²ÎÀ = 21

In[b=%s b=dq = sdek\yui Hamahaogagan

Azcaoin Hamacyumar; ‚Cyngr=sƒ = 26

Două luni în imagini p. 13Întronizarea Preacuviosului părinte ArhimandritDatev Agopian, ca Eparh al Arhiepiscopiei BisericiiArmene din România p. 14

Un evreu și un armean stau de vorba p. 16

Alegeri în filiala UAR Constanța p. 18

Supliment limba rom`n[

Page 3: Nor Ghiank noiembrie

310-11/2010

Giragi Nyoemper 7-in# ?yu -

maniy Miqaoel & Cap riel Syurp

Hre.daga be da] Maor Da 0a -

rin ma da ki @r;# deki yune]av

?yumaniy Hao Arqebis gy bysyu -

toan nyr temagal a/a`nyrx

Hyce.nyrh D^ Dat& Varxabed

Ha gy p oani cahagalyutoan ara -

rykyutoyun;$ Ara rykyu toa n; mas -

nag]e]an ?yusiy & Na,i`&ani

hao egeke]i neryu a/a`nyrx#

par™ra. nyrh Ezras ebisgybys

Ner sesoan# |aoracyuon hyce.; -

nyrh varxabed# dyqtyr Zareh

Barynoan# a/a` nyrxagan wy -

,anyrx# Byg dan qahana Ez -

ras# Ave dis avac qahana

Man daloan# qahana ?adyu

Cricyr Hylqa# qahana Tyr cym

Mandaloan# sar gavac Haog

Azaroan# par™ra.nyrh der

{iwrian ebisgybys Q;mwianyul

?yu maniy* Yukkawa/ egeke] vy

gykme badvirag bad riarqa -

gan wy,anyrx# ?yu maniy /ymany-

gatylig Ar qe bisgybysyutoan

Arqe bisgybys & Metrywylit#

par™ ra.nyrh ebisgybys Oyan

?ybyu# Alba-Oyu liaoi /ymany-

gatylig par™ ra.nyrh ebisgybys#

?yumaniy Hao Arqebisgybysyutoan

nyr temagal a/a`nyrx Hyce.nyrh

D^ Dat& Varxabed Hagypoani

cahagalyutoan ararykyutoyun;$

Page 4: Nor Ghiank noiembrie

4 10-11/2010

dyq tyr Oagyubin]i Geyrgi

?yu maniy Gryni] aol ner -

ga oa]yu ]i[ner$ Nerga =r

na& Haoas dani Hanra -

be dyu toan xes ban# Nyrin

Cera zan]yutoyun Hamled

Cas baroan# in[bes na&

Byuq re. havadar mac;r -

va\ aol xiva nacedner#

\era gyu dagan Va ryujan

Ysgan oan# ereswy,an

Va ryujan Wambyuq[oan#

ergri hao ege ke]ineryu

nerga oa]yu ]i[ner$

Nyuon @r; ges@ren

edq# Ba/ lamendi Br;n -

qy vea nyu srahin me` ?yu -

maniy hao egeke]vy ar -

q e b i s g y b y s y u t o y u n ;

Hyce.nyrh Var xabed

Dat& Hagypoani caha -

galyutoan a/ityv ;nxyu -

nelyutoyun gazma ger ba\

=r# yryun masnag]e ]an ?yu -

maniy Gryni] ner gaoa -

]yu]i[ner# in[bes na& ?yu -

maniy hao hamaonqi an -

xamner$

Page 5: Nor Ghiank noiembrie

510-11/2010

>nyrhagal em* i wa/s As -

dyu\y# yr in' a/it ;n'e/e]

cdnvelyu 'er me`* yrbes Haoy]

Temi hyc&yr a/a`nyrx$

?yumanahao cakyut; .ad

gar&yr = hao jykyvyurxin ha -

mar# qani yr aon Evrybaoi me`

a/a`in hamaoqn =* aveli qan

yut haroyur darva an]oalyv#

hamaonq m;# yr yuni hyc&yr ha -

ryusd badmyutoyun & mi`az -

caoin asbarezen ners ghan -

xisana Evrybaoi & Ar&elqi

mi`& ,a[meryug;$

Yrbes Haoy] Temi hyc&yr

nyr a/a`nyrx# im a/a`in han' -

nararyutoyun; bidi ;lla pylyr

qrisdynoa egeke]ineryun hed

hamacyr\ag]il;* mer liaga -

dar miapanyutoyun; amrabnxe -

lyu nbadagyv$ Ir a/aqelagan

a/aqelyutoamp Qrisdyneagan

Egeke]in meg =# Hisyus Qrisdys

ir himnaxiryv Egeke]in meg =#

meg = havadqi & wrgyutoan

0anabarh; p/na\ egeke]in$

Badmyutoan ;nta]qin Egeke -

]ineryun mi`& eka\ xycmadig

dara'aonyutoyunner; & pa -

nax ranqner; bedq =

ver` cdnen$ Annereli =

aon# yr Egeke]iner; abren

pajanman me` & y[ te

ekpaoragan ha mera. ,yu -

toamp$ Haga/ag aox asd -

va\apanagan# xyc ma -

dig# hyvva beda gan#

var [agan dara'ao nyutoyun ne -

ryun# hargavyr =# yr mer Wrgi[i

nyuon marminin bad ganyk an -

xam ner; wy,axar' hamacyr -

\ag]yutoyun \avalen* hanyun

siry & miapanyutoan# in[bes

;sav Hisyus Qrisdys^ ŠEs em

Yukin# Goanq; & ).mar dyu toyu -

n;‹$ Tyk siry & mia pa nyutoan

yuj; hanxisana mer cyr\;nge -

ryutoan aba]yuo];$

+qyumenizm; Egeke]ineryu

mi`& mer'e]man# hamacyr\ag -

]yutoan & wy,;mp/nman nyr =`

pa]a\ =$ Aha egav qrisdy -

nea gan miapanyutoan desan g -

oyunen wy,axar' haraperyu -

toyunner; serd hamacyr \ag -

]yutoan vera\elyu bah;$

Ir mda\ykyutoamp yu ,yram; -

dyutoamp# xarer .aryunag Hao

A/aqelagan Egeke]in aba -

]yu]e] =qyumenizmi xrs&yryum -

ner$ Mer a/aqelyutoyunn = &

bidi ;lla aox =qyumenig ycin

.aryunagel;* Egeke]ineryu mia -

panyutoyun; veragancnelyu

nbadagyv$

Mer ergryrx a/aqelyutoyun;

bidi ;lla Syurp Avedarani

,ysq; dara\el havada ]oal -

neryun me`$ Aos@rva a.,arhin

me` diryk an'nagan .aha -

mylyutoyun; marxyun Asdva\en

ghe/a]ne# isg paryoagan &

hyc&yr arjeqner; ggyrsn]yunen

iren] n.anagyutoyun;$

Egeke]in [i grnar andar -

per mnal aos mdahyci[ iraxryu -

toan a/`&$ Hed&apar# mer Ege -

ke]iner; bedq = mias na gan

gerbyv# na& dekagan ma gar -

xagyv# pylyrin hamar has ga -

nali '&yv dara\en ).mar dyu -

toan & Avedarani ,ysq;# @c -

dacyr\elyv nyr yukiner & mi y] -

ner$ Mer Egeke]iner; bedq =

hamacyr\ag]in aonbes# yr qris -

dyneagan grtyutoyun; xa/ na

a/a`nahertyutoyun# hanxi sa na -

lyv Egeke]vy ergryrx a/a qe lyu -

toyun;# min[ cl,avyr nba dag;

bedq = ;lla paryoagan & hyc&yr

arjeqneryu veraganc nyum;$

Mer erryrx a/aqelyutoyun;

bidi ;lla ?yumaniy moyus grynq -

neryun hed erg,ysyutoyun;# in[i

.nyrhiv bidi amrabnxvi wy,a -

xar' ser;# harcanq; & vsda -

hyutoyun;$ Gakytem# yr Asdva\

@rhne ?yumanian & /yumen jy -

kyvyurx;# @rhne Hao A/aqe -

lagan Egeke]vy yrxiner; & ir

ykyrma\ .nyrhqyv bade 'er

pylyrix$

Ameè‰n$

HYcE>NYRH D^ DAtEv

vARXABED HAGYPOANI

<YSQ:* ?YUMANIY HAOY}

tEMI A?A~NYRXI

BA>DYN: SDAN" NELYU

ARARYKYUtOAN A?tIv

Page 6: Nor Ghiank noiembrie

6 10-11/2010

Yura,yutoamp deke ga ]anq

?yumaniy Haoy] Temi nyr a/a` -

nyrxi ;ndryutoan masin* han -

'ins Hyce.nyrh D^ Dat& Var -

xabed Hagypoani$ A/a`nyrxi

;ndryu toyun; mi.d eka\ = ba -

das ,a nadyu & hamar'a gyu -

toyun ba han`yk cyr\ m;$

Xe/&s eridasarx hasa -

gen Hyce.nyrh Hagypoan; ir

hyc&y ragani \a/aoyutoyun; ma -

dyu]e] mahmexagan me\amas -

nyutoyun yune]yk Iraqi \anr

baomanne ryun me`$ Hedy# Ar& -

m;doan Evry baoi me` gadara\

ir a/aqe lyutoan ;nta]qin# yur

my digen .wve]av hadgabes

eri dasarx neryun hed & dbacir

mamyuli yu egeke]agan 'aona -

swoyu/i mi y]yv nbasde] qris -

dyneagan arjeqneryu dara\ -

man;# an a[qi ingav yrbes

Qrisdysi Egeke]vy an'nazyh

sbasavyr m;$

Aon erg,ysyutoyun;# zyr

Hyce.nyrh D^ mi.d vare] eri -

da sarx neryun hed ir .wyum ne -

ryun aden hyuoser gner.n[e mer

Egeke]i neryu mi`& abaca erg -

,ysyutoan gabag]yutoamp * yr -

bes xareryu ;nta]qin hao-/yu -

men wy,;mp/n man & serd ha ma -

cyr\ag]yutoan haoeli m;$ Mia -

sin bedq = da ra\enq qrisdy -

neagan havad qi & paryoa ga -

nyutoan nyuon ar jeq ner; hed;z -

hede havadqen he/a]yk a. -

,arhi m; me`# sa gaon Asdva\

mez g@cne$ Hyusyv enq# yr ?yu -

maniy Badriar qa rani & ?yu -

maniy Haoy] Temi mi`& ekpao -

ragan haraperyu toyun ne r; &

hamacyr\ag]yutoyun; bidi .a -

ryunagvin & al aveli serd bidi

xa/nan* h@cyud pylyri$

Tyk havidenagan nvira -

bed Der Qrisdys "ez @cne hyv -

vabedagan nyr a/aqelyutoan

me`* i wrgyutoyun “"er hyvva\ ha -

vada]oalneryu$

Ekpaoragan siryv hanyun

Qrisdysi*

Daniel

?yumaniy Badriarq

Ardagarc badiv; & yura -

,yutoyun; yunim ™ez ximel im s;r -

dacin yk`yuo nyv# Hao Egeke]vy

aos ba hyu me\ dyni a/ityv$ Hy -

ce.nyrh der# ™er caha galyu -

toyun; gnergaoa]ne nyra]nelyu &

asdva\apa na gan & hyvvagan

™er gy[yum; 0an[nalyu bah m;#

yryu mi`y]yv ga`ag]iq mas nag]il

hao egeke]vy mer ;nx hanyur pa -

r@ryutoan ha mar$

Ghamarem# yr ?yuma niy Ege -

ke]iner; & gry na gan hasda -

dyutoyunner; hasaragyutoan me`

yunin gar&yr xer m; aon arjeq -

neryv# yr anynq gsdek\en be -

dyutoan & egeke]vy cyr \;n ge ryu -

toan .r`anagin me`* him na -

vyrva\ @renqi sgzpyunqneryv$

Aos imas dyv ir sdek\a cyr \a -

gan & badas,anadyu nba -

dagyv /yumen hasara gyu toan

zarca]man;# hao ha maonq; er -

gar jamanagi ;nta]qin has -

dada\ = ir miasnyutoyun; /yu -

menneryu hanxeb* qa`alerelyv

erg ,ysyutoamp# ergyusdeq irar

0an[nalyv & pazma za nyutoan

harcanqi hamar$

Aos darexar™aoin ba hyun#

™ez g]angam Par™ ra.nyrh syurp

haor ergar goanq & bdkaper

\a/aoyu toan aon amenen par™r

arjanabadvyutoyun;# yr ™ez

;n™e/a\ = Hao Egeke]in$

Gmaktem ergar & er`anig

dariner$

?YUMANIY BADRIARQARAN

DANIEL

?YUMEN YUKKAWA? EGEKEîîîÂÎ}vY BADRIARQ

Hyce.nyrh D^ Dat&

varxabed Hagypoan#

?yumaniu haoy] temi

a/a`nyrx#Bedyutoan

i.,anyutoyiunneryu harceli

nergaoa]yu]i[ner#

Sireli ekpaorner yu qyuorer#

Nyrin Cerazan ]yu toyun# ?yumaniy Na,acah baryn

Traoan B;sesqyui yuker™; hyce.nyrh D^ Dat& Varxabed

Hagypoani* hao egeke]vy cahagalyutoan a/ityv$

par™ra.nyrh der {iwrian ebisgybys

Q;mwianyul ?yu maniy* Yukkawa/ egeke] vy gykme

badvirag bad riarqa gan wy,anyrx ggarxa

?yumaniy Badriarq Danieli yuker™;

Page 7: Nor Ghiank noiembrie

710-11/2010

Nyoemperi 11-in# Maor Aty/ S^ +`mia\ni m=`#

Amenaon Haoy] Gatykigysi hanxisabedyuteamp

deki yune]au Er`angaoi.adag Vazc=n A^

Haorabedi ar™ani pa]man ararykyutiun;$

Ar™an; pa]yue]au mi`-,yrhrxaranagan hama -

cyr\ag]yutean hao-/yusagan oan™najykyvi ha -

mana,acah Niqylao ?ijqyvi na,a™e/ nyu teamp$

Qanxagacyr\n = oaodni /yusahao aryuesdac=d

Fridri, Sykyoean$

Hanxisyutean nerga =in Maor Aty/i

miapanner;# hao-/yusagan mi`-,yrhrxara na -

gan oan™najykyvi anxamner# Armauiri marzbed

A.yd Kahramanean# +`mia\ni qakaqabed

Gar=n Cricyrean# bedagan aorer# m.agyutaoin

cyr\i[ner eu pazmatiu =`mia\in]iner$

Pa]man ,@sq; gadare] Barteu Apk^

Parsekean# isg oedyo Niqylao ?ijqyv eu Fridri,

Sykyoean gadare]in ar™ani pa]yum;$

Natan Ebs^ Oyvhannisean ir ,@sqin m=`

anxraxar™au Er`angaoi.adag Haorabedi me\

vasdagin eu Anyr iragana]yu]a\ marxasi -

ragan yu ,akakasiragan a/aqelyutean# jy -

kyvyurxneryu geanqin m=`$

ŠG; ,ynarhinq Vazc=n A^ Haorabedi

oi.adagin a/`eu eu mer cnahadanq; g; perenq

mer jykyvyurxi me\ paregam Niqylao ?ijqyvin yu

qanxagacyr\ Fridri, Sykyoeanin$ G†ak@tenq

yr Asdyua\ mer jykyvyurxi hycineryun m=` a0e]n=

Haoy] Er`angaoi.adag Haorabedi sermana\

hyunder;‹# ;sau Carecin P^ Gatykigys;$

Ver`auyryutean# nerganeryun .nyrhauy ryu -

tiunner oke] Niqylao ?ijqyv$ ir ,@sqin m=` an

anxraxar™au 1988-i ergra.arji akedali @re -

ryun# Vazc=n A^ Haorabedi hed yune]a\ ir han -

xibyumneryun eu ;sau yr Gatykigys; aox \anr

.r`anin hauadq yu oyos g; ner;n[=r ak=deal jy -

kyvyurxin$ Aox ngada/yumyv Niqylao ?ijqyv aos

ar™ani zedekyum; ngade] y‰[ t= nyu=r# aol bar -

daganyutiun# me\anyun Haorabedi oi.adagi a/`eu$

ŠNyr _r‹

Vazc=n A^ Haorabedi ar™ani pa]yum;#

Maor Aty/ S^ +`mia\ni m=`

Giragi# Hygdemper 1(# 2(1(t^ Er&an; dyne]

ir badmagan vgaoaciri 2792 darin$

Crete ampyk` gexrynagan masi ert&egyu -

toyun; xaxare]va\ =r# isg wyky]ner; lew le]yun

=in darper dariqi marxy]myv# yrynq ggrein g;r\ -

qan.anner# wyqrig xry.agner# .abigner# cl,arg -

ner & Er&ani darperan.anneryv aol abranqner$

Dynagan .qert =r Er&ani ampyk` gexryn;$

Qaolert; sgsav +repyuni hinavyur] amry]en min[&

Hanrabedyutoan Hrabarag# (weraoin hra ba -

rag; gazmagerbva\ =r hin xara.r`ani inqna -

.arjeryu ]yu]ahanxes# isg Hoyusisaoin bykydan

wy,agerbva\ =r hin haogagan avanxyuotneryu

yu syvyryuotneryu ]yu]ahanxesi$

(rn avardve]av garc m; hamercneryv*

pylyr 0a.agneryu hamar$

Qasqadi \a/yukiner; gareli =r lsel 0a -

zaoin eraj.dyutoyun# Mysgva ginytadryni a/`&

gazmagerbva\ =r /yq eraj.dyutoan hamerc#

(weraoi xem-xima] xasagan eraj.dyu toan ha -

merc# Dramatigagan tadryni qyv fylq eraj.dyu -

toan hamerc$

Hanrabedyutoan hrabarag; gazmagerb -

va\ =r veha.yuq hamerc m;# yur erce]in jama -

nagagi] hao amenen anvani ardisdner;# in[bes

na& Boney-M erci ,yump;$

tktag]yutoyun; & lyusangarner;

Er&anen*Simyna Q;v;nesqyu

EREvAN* 2792 DARvA BADMAGAN vGAOYUtOYUN

Page 8: Nor Ghiank noiembrie

8 10-11/2010

2((5 tvaganen i ver Artis

himnaxryutoan gazmagerbmamp

deki yune]yk Romania Interna tio -

nal Film Festival ‚Ro-IFFƒ giny -

wa/adyni a/an'nahad gyu -

toyu n; aon =# yr a/a`in hertin

gdara\e s&\yvoan avazani

ergirneryu ‚?yumania# Byulga -

ria# Tyurqia# ?yusasdan# Yug -

raina# Myldyva# Vrasdan# Ha -

oas dan# Adrbe0an yu Hyunas -

danƒ ginyarvesd;$ Dare]-dari

aveli yu aveli hamabarwag

xar'yk ginywa/adyn; garja -

nana mi`azcaoin a0yk yu.ax -

ryutoan & hedaqrqryutoan* .nyr -

hiv ir mdahka]yumin# ]yu]axr; -

vyk filmeryu yragin & \racryv

na,adesvyk hadyug mi`y]a -

/yum neryun$

Syuon darva Hygdemper 1-en

1(-;# Byuqre.i me` deki yune]av

6-rx Ro-IFF-n# yryun ;nta]qin

Haoasdan; /yumen hanxisa -

des neryun a/`& nergaoa]av gi -

nyarvesdi ereq sdek\acyr\yu -

toyunneryv$ Scala# Eforie & Corsoginytadrynner; myudq; anv0ar

]yu]axre]in /ejisyr Syuren Pa -

paoani Mi naoir haoelyun# /ejisyr

Alperd Mgrd[oani D,yur wyky]i

lyusapa]; & /ejisyr +xcar

Pak xasaroani Araradi] Siyn

filmer;$

Haogagan ereq filmer;

‚ergyus; cekarvesdagan* Mi naoir

haoelyun & D,yur wyky]i lyusa -

pa];# isg erryrx; vaverac ra -

gan* Araradi] Siynƒ Ro-IFF-in

nergaoa]yu]in cl,avyr xera -

san Jan-Wier N.anoan;# ardax -

ryk Mardin Hyuri,anoan; &

/ejisyr +xcar Pakxasaroan;$

Ber0 Zeotyun]oani vibagi

himan vra =granavyrva\ Mi

naoir haoelyun filmi /ejisyr &

s]enarisd Syuren Papaoan; ha -

oasdanoan jamanagagi] gi -

nyarvesdi a/a`adar nerga -

oa ]yu]i[neren megn = & a/aos@r

dasnve] filmeryu hekinag =$

An filmi badrasdman aden

abavi ne] na& cl,avyr herysi

xera ga dar Jan-Wier N.an -

oani xe ra sanagan me\ varbe -

dyu toa n;$ Jan-Wier N.anoan

n.ana vyr gariera yune]yk xe -

rasan m;n =$ An syrva\ = Mysg -

vaoi me`# par'r /ejisyragan

xa s;n ta]neryun a.agerda\ =

Tar qy vsqii & Mi,alqyvi xasa -

ran neryun me`$ Avarda\ = Ha -

oas dani cekarvesda-tade -

ra gan insdidyud;# a.,ada\ =

Syunxyugoani anvan tadryn;$

Hedy ghasdadvi Mia]oal Na -

hancner# yur eresyun dari = ar -

xen gkegavare ir himna\ tad -

ryn;$ Ngarahanve]av das ne -

req fil meryu me`# na& [yrs amerig -

oan filmeryun me`# aonbisi xe -

ra sanneryun hed# in[bes )yn Tra -

vyltan# Niqylas Qei0;# Benja -

min Brad;$ Haoas dan oan fil -

meryun me sgsav ngara hanvel 1999

tvaganen# Mi naoir haoelyun fil -

min me` ,akalyv Haoas da ni

haodni xerasan ner ?afig Qy -

tan oani & Dicran Mersoani hed$

Mi naoir haoelyun film;

hyu saxryk .nyrhanxes abre]av

& arxen hravirva\ = masnag -

]elyu a.,arhi darper ergirne -

ryu dasnyut mi`azcaoin ginywa -

/adynneryun# sgsoal Hyulisin

deki yune]a\ [e,agan Qarlyvi

Varii hekinagavyr wa/ady -

nen$ ŠHazaravyr filmeri] qsan

film ;ndre]in# yryn] me` =r na&

mer film;$ Xa arxen me\ ha`y -

HAOASDAN:

ŠROMANIAINTERNATIONALFILM FESTIVAL‹

GINYWA?ADYNIN

Page 9: Nor Ghiank noiembrie

910-11/2010

kyutoyun = filmi hamar‹# haoda -

rare] Jan-Wier N.anoan;$

ŠMi‰ naoir haoelyun amena -

da kan xavyr# im gar\iqyv ja -

managagi] haogagan ginyoi tiv

meg /ejisyr Syuren Papaoani

filmn =$ Aos film; ab.e]yu]i[

hzyryutoan film =# isg cl,avyr

herysi xeragadar Jan-Wier

N.anoan; [awazan] hedaqrqir

xeragadaryumyv = hanxes calis

& me\ varbedyutoyun = ]yu]ape -

ryum ngarahanyumneri jama -

nag‹# g;se Haoasdani azcaoin

ginygendryni margedinci & mi -

`azcaoin m.agyutaoin hara pe -

ryutoyunneryu pajni kegavar

Mardin Hyuri,anoan;$

ŠMer moyus film; Œ .aryu -

nage] baryn Hyuri,anoan; Œ

Alperd Mgrd[oani D,yur wyky]i

lyusapa]n =* mdavyragan ;n -

daniqi goanqi masin mi bad -

myutoyun# yrdek ;ndaniqi nersyum

ga nerqin mi anhama 'aonyu -

toyun gabva\ & azcaoin ar -

madneri# azcaoin ,nxirneri

;mp/nman hed$ Pao]# i ver`y# he -

daqrqirn aon =# yr erp calis =

gridigagan bah; na# yv yr

sgzpyunqyren arxen gar\es te

@darva\ = ;ndanegan avan -

xyuo tneri]# azcaoin mda \y kyu -

toyuni] .ad aveli armadagan

= xa/nyum$ >ad hedaqrqir =# yr

Alperd Mgrd[oan; ;ndryum =

Coyumrin* Coyumrii teman# in[ -

bes Hin @reri erc;# Mer man -

gyutoan dancyn# Yura, avdy -

pyus; aos filmn =l [agerdneri

me` asa\ leninaganoan tema =#

pao] iraganyum azcaoin# pa -

ryoa gan# hyc&yr gerdva\qi hed

gabva\ ,nxirner = .y.awyum$

Lyur` film = aos gdrva\qyv$‹

Ro-IFF-in ]yu]axrva\ ha -

oasdanoan ergyu cekarves da -

gan filmeryu iragana]yum; liyvin

finansavyrva\ = bedyutoan

gykme* azcaoin ginyarvesdi

veragenxana]man; yukkva\

\racri m; .r`anagneren ners$

ŠAmpyk` film; ngarahanva\ =

Haoasdani azcaoin ginygen d -

ryni & M.agyuoti na,araryu -

toan noyutagan mi`y]neryv#

aosinqn ga/avaryutoyunn = fi -

nansavyrel* ginygazma gerbyu -

toyunneri 0anabarhyv$ In[qan

cidem# daregan ardaxrvyum =

myd yut liamedraj film & dar -

per gar0amedraj* vaverac ra -

gan filmer# xepoyudner# gar\es

haoasdanoan ginyn nyr \nyunx =

a/el$ Azcaoin ginygendryn; amen

dari nyr taw = sdanyum & .ad

cyr\yunoa vi0agyum =$ Gar\es

ŠMi‰ naoir haoelyun amenada kanxavyr# im gar\iqyv

jamanagagi] haogagan ginyoi tiv meg /ejisyr Syuren Pa -

paoani filmn =$ Aos film; ab.e]yu]i[ hzyryutoan film =# isg

cl,avyr herysi xeragadar Jan-Wier N.anoan; [awazan]

hedaqrqir xeragadaryumyv = hanxes calis‹ ‚Mardin

Hyuri,anoanƒ

Page 10: Nor Ghiank noiembrie

10 10-11/2010

mer xjvar vi0agi] xyurs eganq‹#

haodarare] Jan-Wier N.anoan;#

yryu lavadesyutoyun; hasdade]

na& baryn Hyuri,anoan;^ ŠAz -

caoin ginygendryn; aos@r y[ miaon

ginyardaxryutoamp = zpakva\#

aol& ginyqakaqaganyutoyun m.a -

gelyv$ Menq masnavyrabes laon

hnaravyryutoyun enq dalis eri -

dasarxnerin ngarahanelyu# xe p -

oyudaoin filmeryv hanxes ca lyu#

na& s,alvelyu iravyunqyv$

Eridasarx; s,alvelyu ira vyunq

yuni# jamanag; ]yuo] gda# te yv

= s,alvel$ Yusanykneri hamar

hadyug \racir yunenq# garyk en

cal & ngarahanel$ Haoasdani

azcaoin ginygendryn; 2((6 tva -

ganin sdek\ve] yrbes aol;nd -

ranq# yryvhed& ŠHaofilm;‹ se -

wagana.nyrhve]# in[i hed&an -

qyv menq gyr]nyum =inq hao ginyn

yrbes er&yuot$ Menq sdek\e]inq

nyr bedagan marmin* hin ŠHao -

filmi‹ bedagan finansa vyr -

mamp$ Sdek\ve] Haoasdani az -

caoin ginygendryn* ŠHaofilmi‹

na,gin dn@ren C&yrc C&yrcoani

kegavaryutoamp# yr; .ad ar x -

oyu naved = cyr\yum$ Azcaoin

ginygendryn; wyr'yum = vera -

gancnel aon ,y.yr vaagyum;# yr

a/a`a]av mer ginyardax ryu -

toan & ginyqakaqaganyutoan

m.agman me`$

Nergaois kegavaryutoan

gykmi] ga ginyoi gar&yryutoan

;mp/nyum# in[; .ad gar&yr =$

Xra hamar menq lavades enq

na& abacaoi ngadmamp$ {yrs

darva ;nta]qyum menq haroyur

miavyr film enq sdek\el$ Aosinqn

aox deka.arj; ga & xa hyu -

saxryk =$‹

I darperyutoyun moyus er -

gyuqi# Araradi] Siyn film;

vaveracragan film m;n =# yr

gveragancne xebi Syurp Ergir

hao yu,dacna]neryu 0ana bar -

h;$ ?ejisyr +xcar Pakxa sar -

oan film; ngarahane] ardax -

ryk Der Mesryb qahana Aram -

ŠAlperd Mgrd[oani D,yur wyky]i lyusapa]; mdavy -

ragan ;ndaniqi goanqi masin mi badmyutoyun =# yrdek

;nda niqi nersyum ga nerqin mi anhama'aonyutoyun gabva\

& azcaoin armadneri# azcaoin ,nxirneri ;mp/nman hed$

Pao]# i ver`y# hedaqrqirn aon =# yr erp calis = gridigagan

bah; na# yv yr sgzpyunqyren arxen gar\es te @darva\ =

;ndanegan avanxyuotneri]# azcaoin mda\ykyutoyuni] .ad

aveli armadagan = xa/nyum$‹ ‚Mardin Hyuri,anoanƒ

Page 11: Nor Ghiank noiembrie

1110-11/2010

oani cra\ s]enari himan vra$

ŠIn' mi.d zarma]rel en

Syurp Ergryum haoeri ardasyvyr

nergaoyutoan & a.,arhyum xra

[ima]yutoan \avalner;$ Myd

meg dari d&a\ yusyumna sira -

gan a.,adanqneri arxoyunqyum

es =‰l a/avel hamyzve]i# yr cyr\

yunem .ad hzyr badmyutoan hed#

yr; bedq = badmvi a.,arhin$

Erpemn wyqr jykyvyurxnern ira -

gana]nyum en zarmanaliyren

me\# iren] sahmanneri] xyurs

a/aqelyutoyunner & hama marx -

gaoin sbasavyryutoyunner$ Ab.e -

]yu]i[ = aon wasda]i hanca -

manq;# yr badmagan vaorive -

ryumneri hykyvyuotyum# amena -

darper dirabedyutoyunneri ner -

qy# aner&agaoeli xjvaryutoyun -

neri yu maqa/yumneri cnyv#

haoer; ekel en Syurp Ergri miag

wyqramasnyutoyun;# yr sgsa\ 4-rx

xari]# erp qrisdyneyutoyun; ba. -

dynabes hasdadve] aosdek*

a/an] ;nxhadyumneri mna]el

en ga/[a\ aos srpavaorerin*

xra me` gy[yum desnelyv‹# g;se

Der Mesryb qahana Aramoan;

filmin nvirva\ internetaoin

hadyug gaoq=`in vra$ ŠYu,da -

vyr; mer badmyutoan herysn =$

Menq hed&el enq yu,davyrneri

hedqerin# yrynq an]el en mah -

van me\ havanaganyutoyun yune -

]yk 0anabarhneryv & iren] gy[el

en Šmah; desnykner‹$ Menq wyr'el

enq srpavaorerin mydenal y[ te

yrbes ngarahanykner# aol yrbes

yu,davyrner$ Ngarahanman ;n -

ta]qn aonbes xramadig ekav#

yr menq verabre]inq .ad xjva -

ryutoyunner & qi[ mna] da/a -

]iyren xa/naoinq Šmah; des -

nykner‹$ Yusdi aos film; na&

mer badmyutoyunn = & ir me` yuni

abrva\ darper erancner‹$ In[ -

bes g;se nyuon Haor Aramoan;#

Š/ejisyr +xcar Pakxasaroan;

hyoagab a.,adanq gadare] &

garyka]av ]yuo] dal aon# in[;

ha0a, anyrsali = ardaqin

haoa]qi] & mnyum = misdig &

abryumaoin magarxagi vra$

Liza )erardi & Ara Tyrysoani

eraj.dyutoyun; oyurahadyug .yun[

& xinamizm hakyrxe] badmyu -

toan;$ Isg +idan Qyuini hra -

.ali ;nter]yum; xar'av bad -

myutoan isgagan 'aon;* miahoyu -

selyv badgerin yu eraj.dyu -

toan;‹$

ŠTebed menq badmyum enq

yry.agi jykyvrxi badmyutoyun#

aosyuhanxer' film; a.,arhi

aon pylyr jykyvyurxneri masin =#

yryn] 'aon; [i lsvel$ Badmyu -

toan taderapemyum mnalyu ha -

mar nranq pylyrn =l ha0a, me\

cin en v0arel$‹

vARXAN MARtAOAN

Menq hed&el enq yu, da -

vyrneri hedqerin# yrynq an]el

en mahvan me\ havanaga nyu -

toyun yune]yk 0anabarhneryv

& iren] gy[el en Šmah; des -

nykner‹$ Menq wyr'el enq sr -

pavaorerin mydenal y[ te yr -

bes ngarahanykner# aol yr -

bes yu,davyrner$ ‚Der Mesryb

qahana Aramoanƒ

Page 12: Nor Ghiank noiembrie

12 10-11/2010

Sgse]a ergar & gar&yr

vernaciryv m;# sagaon y[ aon -

qan ergar# yrqan haoeryu avan -

xyuot; ngadvyk madak@rh nyu -

toyun;# yr iragana]av aos

dari 2(1(-in Qynstan]aoi hao

ege ke]vy me` madyu]va\ gar&yr

badaracyv m;* harcarjan

hoyu reryu & Qynstan]aoi ampyk`

hao hamaonqi masnag]yutoamp$

Giragi# hygdemper 1(^ menq*

Qynstan]aoi haoers# dynaga -

daryutoan me` =inq# me\ dyn m;#

yryvhed& gr]anq iracyr\el

avan xyuot xar'a\ haoeryu ma -

dak@rhnyutoyun;# na& aon bad -

0a/yv# yr aos dari yune]anq

.ad gar&yr hoyurer i xems*

?yumaniy me` Haoasdani Han -

rabedyutoan xesban Nyrin Ce -

razan]yutoyun Hamled Cas -

bar oani# yukeg]yutoamp ?HM-i

wy,na,acah# ereswy,an brn^

Varyujan Wambyuq[oani &

?HM-i :nxhanyur Qardyukar

brn^ Ber0 Marcaroani# aos

]ang; g.aryunagviByuqre.en &

Wite.ten harcarjan baryn -

neryun ,yump m; harcarjan mer

haorenagi]neryu yukeg]yutoamp

& yryn] nergaoyutoyun; .ad ha -

0eli anagngal m;n =r mez ha -

mar$

Badarac; sgsav 1(3(-in

madyu]va\ masnavyr '&yv m;*

'e/amp Avedis avac qahana

Mandaloani# erce]ykyutoamp

mer erc[a,yumpi# yr gme\]ne ir

gazm;# gar\es ]angalyv wy -

,arinel mer sireli Silvia

Vasil&i[i gyryusd;$ Egeke]in

in[bes amen dari aos a/ityv

\aore-\aor le]va\ =r havada ] -

oalneryv$ Takagan <yrhyurxi

anxamner; hamacyr\ag]a\ =in

?HM-i Qynstan]aoi mas -

na0oyuki <yrhyurxi anxamneryu

hed# yr ir me\ nerxryum; yuni mer

na,acah brn^ <a[ig Gara -

bed;# yr; in[bes haodni = na&

?HM-i wy,na,acahn =# mer

ampyk` hamaonqi anxamneryu

hed# ir nerxryum; yuni anyn]me

oyuraqan[oyur; in[bes gr]a\ = *

;lla nviradvyutoamp# ;lla bad -

rasdman; ir a.,adanqyv &

pylyrn al iharge hed&elyv der

hyr dva\ ,yrhyurxneryun$ Aos -

dek gyuzei hi.adagel anyn]# yr

anmi`agan gerbyv masnag -

]e]an madaki badrasdman;*

diginner Anahid Kazaroan#

Siranyuo. (lariyu# Hasmig Anan -

oan in[bes na& barynner Er -

vanx Cyn[egyuloan & Ervanx

Qerwi [oan$ Gar&yr nviradvyu -

toyun ;nxyunve]av Arsen & Ser -

0iyu Sarcsoan & Capriel Gar -

galoan ;ndaniqneryu gykme$

Egeke]vy me` madyu]va\

badaracin ha`yrxe] hanxi -

sa vyr 0a.geryuot m;# gazma -

gerbva\ ?HM Qynstan]aoi <yr -

hyurxi gykme# yr deki yune]av

\yvezerqi Z@rile /esdyrani me`#

yur [bagse]an madakin oyura -

hadyug wilav;# mis; & lava.;

@rhnva\ in[bes haodni = ege -

ke]vy me`$ ?esdyranin me` pa] -

va\ sekan; der hyr gykme

@rhnvele hedy# yrbes dander

,ysq a/av brn^ <a[ig Gara -

bed$Aonyuhed& ir ,ysq; nerga -

neryun yukke] Nyrin Cerazan -

]yutoyun brn^ Hamled Casbar -

oan$ An Qynstan]aoi haoeryu

mi`& cdnvelyu hamar arda -

haode] ir yura,yutoyun; & .nyr -

hagalyutoyun; haodne] `erm xi -

mavyrman hamar$ Cy vasanqi &

.nyrhagalyutoan ir ,ysq; ar -

dahaode] & ?HM wy, na,acah

brn^ Varyujan Wam byuq[oan# yr

inq oyuraqan[oyur ancam ha -

0yuoqyv gyu ca han xibelyu mez

hed$

Jam; 17-i gykmer; hoyurer;

iren] .nyrhagalyutoyunner; &

era,dacidyutoyun; haodne]in

srdapa] yu angek\ ;nxyune lyu -

toan & hoyurasiryutoan hamar$

Ev aosbes dari m; &s

an]av Qynstan]aoi haoeryu

madaki badmyutenen$

Qamen Drywyl

?yumaniy me` Haoasdani Hanrabedyutoan

xesban Nyrin cerazan]yutoyun Hamled

casbaroani ao]elyutoyun; Qynstan]a*

madak@rhnyutoan a/ityv

Page 13: Nor Ghiank noiembrie

1310-11/2010

publica Þie biliNgvà a uNiuNii armeNilor diN româNia oc

t

-

No

v

20

10

Două luni în imagini

Duminică, 10 octombrie2010, Erevanul a sărbătorit 2792de ani de atestare istorică.

În Piaţa Republicii s-aorganizat un grandios concertunde au cîntat cei mai importanţiartişti armeni ai momentului, darşi cunoscuta formaţie Boney M.

Adunarea Generală aCamerei de Comerţ şi

Industrie BilateralăRomânia-Armenia s-a

desfăşurat pe data de 14octombrie 2010, la sediul

acesteia.

Sîmbătă, 9 octombrie 2010, înfaţa unui numeros public, aavut loc, la PavilionulRomâniei din cadrul Tîrguluide carte de la Frankfurt,prezentarea “Cărţii şoaptelor”.

CampaniaRădăcini și Oxigenpentru Zamca acontinuat sâmbată13 noiembrie a.c.,când au fostplantați cca. 150de puieți și au fostamplasateelemente deprotecție puse înscopul protejăriilizierei de puiețicreată în ultimii 3ani pe margineaplatoului Zamcadinspre Șcheia.

Page 14: Nor Ghiank noiembrie

14 10-11/2010

Page 15: Nor Ghiank noiembrie
Page 16: Nor Ghiank noiembrie

16 10-11/2010

„Dialogul dintrecei doi universitariaflaţi unul înStatele Unite,celălalt in MareaBritanie, acoperăun spaţiu amplu demanevră ideatică.Este principalulmerit al acesteicărţi.“

Page 17: Nor Ghiank noiembrie

1710-11/2010

Page 18: Nor Ghiank noiembrie

18 10-11/2010

Page 19: Nor Ghiank noiembrie

1910-11/2010

manga-badanegan

Akqad marx m; meg gyd

]y ren; g; ver]n= g; dani `a -

ka]* akalyu$ G; desn=# yr ha -

ryusd m;n al ir ]yren; pera\ =$

Ergyuqn al iren] ]yren; g†aken$

Haryus d; g; mda\=# t= in[b=%s

ak qad; ,ap=$

ΠAo marx# egyur pakar`

t,enq#- g†;s=$

Akqad; g; hama™aoni$

Haryusd; midqin m=` g†;s=#

pakar`; miaon akqadin aliur=n

hyun]=$

Œ Ao marx#- g†;s=#- eg#

baoman m; gabenq^ es tyul];nem#

xyun amra]yur$

Œ Lau# hama™aon em#- g†;s=

akqad;$

Haryusd; pyu/ m; aliur g;

ned= da.din m=`# ergyu xyol `yur

g; le]n= vran# g; ,a/n= yu

akqadin g†;s=$

ΠHima# eg yu anang ;r=#

yr bnxanao$

<ek0 akqad; yrqan aliur

aka]a\ =r# ampyk`; g; le]n=

da.din m=` haziu g; bnxa]n=#

,myr g; hyun]=$ Pakar`ner; g;

t,en g; hanen & g; .aren se -

kanin vrao$ Haryusd; g; mda\=^

Šin[b=%s ;nem# yr aos pakar` -

ner; minag yudem‹$ G; xa/nao

akqadin# g†;s=^

ΠAo marx# egyur syud ;senq#

yv .ad syud ;s=# pakar`ner;

anyr mnao$

Akqad; g; hama™aoni$

Œ Sgizp=n es ;sem#- g†a0a -

bar= haryusd; yu g; sgsi^ Š_r m;

xxyumi serm=n had m; inga\ =r

mer gal;$ Aox serm; \lau# ga -

nan[]au# ]ykyun dyuau# ergr]a„u#

ergr]a„u# cna] Arzaqani sa -

reryv an]au Araca\i edeu;# ha -

sau Araradin lan`er;# hasau

Na,i`euan$ me\ gamyur` m; xar -

™au# marxig# saoler;# yukderyu

qarauanner; g†an]n=in vrao=n‹$

Haryusdin syud; g; lmnnao#

akqad; g; badm=^ ŠMenq hau

m; yun=inq$ _r m; hau; gyrsnyue -

]au$ >ad wndre]inq# pao] [cdanq$

Menq al ]yren; galsa\# xar -

man; xiza\ =inq galin m=`$ Es

ca]i mer marac;# yr aulem# xar -

man; le]nelyu hamar$ Hre]i# hre]i

xyu/; [pa]yue]au# ca]i badyu -

han; qanxem# ners mdao i%n[

desnem# mer hau; aonqan haugit

a\a\ =r# yr qa/asyun metrany]

marac; le]yua\ =r$ Haun al

xyu/in a/`eu sadga\ =r$ Aox

haugitner; hane]i tawe]i gal;#

peri gam; l\e]i yu q.e]i$ Min[eu

irignax=m galse]i# haugitner;

w,lyue]an# xar™an aliur# irig -

nax=m; hyv; darau# haugit ne -

r=n xyurs ela\ aqlyrner; yu va -

/=gner; ;ndre]i$ Mna]yrxn al

galse]i# xyurs elau gak sac m;$

Oedyo al ad sac; gyrsnyue]au$

Ca]i crpa]i m; qyv# tyukt

naoe]au# ;sau^ ŠCnao gancn=#

yur al ;llao sacx# g†ereuao# b=dq

= sagaon qa/asyun gaz ,yryu -

teamp hyr wyres# asek dnges

hyrin m=`# par™ranas asekin

clyu,;# eu g; desnes t= sac;

Hnxsdani m=` = eu sac; l\a\ en

gamin gal g†;nen$ Aseki cl,=n

sanxyukqyv i`ao yu x=bi Hnx;s -

dan m=g .yun[yv ca]i$ Ca]i

saci agan`=n p/ne]i$ :si as im

sacs =$ Cyr\; ingau xadaran$

V0/e]in sac; in™ dale u

a.,adanqi xima] al m=g gyd

gyreg dyuin$ As m=g gyd gyreg;

in[y%v denim$ Mda\e]i# saol m;

var™e]i# gyreg; par™ra]yu]i

saol;# saol; [xima]au^^^‹$

Aox jamanag haryusd; ak -

qadin teu; p/ne] eu ;sau^

ΠG; pau=# es cidem# xyun

xe/ .ad bidi w[es# ver]yur

pakar`ner; eu cnao$

Akqad; g; ver]n= pakar` -

ner; eu yura,-yura, dyun g†ertao$

Hao jykyvrxagan

heqieatner

Page 20: Nor Ghiank noiembrie

20 10-11/2010

?yumania-Haoasdan

Erg gykmani A/&dri & Arxoyu -

naperyutoan Balad; ‚?HEAABƒ

.nyrhagalyutoyun ghaodne pylyr

an'navyryutoyunneryun# anxam -

neryun# hamacyr\agi]neryun#

cyr\;ngerneryun & hamagrykne -

ryun# yr masnag]e]an Baladi

:nxhanyur Jykyvin# yr deki

yune]av 14^1(^2(1( jam; 15-in ir

gexrynadekiin me`$

?HEAAB-n masnavyr ir

.nyrhagalyutoyunner; ghaodne

masnag]yutoan & elyuoti hamar#

?yumaniy A/&dri & Arxoyunape -

ryutoan Erggykmani Baladi

Miyutoan Na,acah Jyze Oa -

qybesqyu Šerggyk ma ni a/&dri &

arxoyunaperyutoan balad‹-i

mdahka]man hekinag# an yryu

.nyrhiv aosbisi himnar gyutoyun

m; cdav ir dek;# am racrve]av

@renqyv ?yumaniy ba ladi ha -

magarci .r`anagin me`$

?HEAAB-n gyk`yune :nxha -

nyur Jykyvi a.,adanqneryun ir

masnag]yutoan & .nyrhagalyu -

toyun ghaodne ardasana\ ,ys -

qeryun hamar# in[bes na& ,ys -

da]a\ a`agyutoan hamar Dgn^

Maria Mihaoin* Dnde syutoan#

A/&dri & Cyr \ararneryu Mi -

`avaori Na,a raryutoan me`

,yrhrxagan$

?HEAAB-n .nyrhaga lyu -

toyun ghaodne ?yumaniy Haoy]

Miyutoan# an'amp Na,acah

Brn^ Varyujan Ysganoanin &

Barynner Siryun Terzoanin &

Ber0 Marcaroanin gazma -

gerb[agan & noyutagan @jan -

xagyutoan hamar# in[bes Ba -

ladi :nxhanyur Jykyvi gazma -

gerbman aonbes al aol iraxar -

'yutoyunneryu a/ityv # yr gaz -

magerba\ = ?HEAAB-n gam al

masnag]yutoyun yune]a\ =$

A[qi an]nelyv @ragarc;#

yryun pylyr masnagi]ner; xe/&s

\anyt =in 21^(9^2(1(-en# & yryu

hraviryum; dekega]va\ =r#

:nxhanyur Jykyv; hama'aon

ekav azadvil na,gin <yrhyur -

xi Dn@reni cyr\eryu ga/a va -

ryumen$ :nxhanyur Jykyvi Qar -

dyukar Brn^ Varyujan Yudreaoi

ha.vedvyu toa n ;nter]yumen hedy#

haoa]q m; nedve]av bala di

na,gin cyr\yuneyutoan & anyr

ha.vabahagan# xramagan

iravi0agin$ Aonyuhed& an]an

nyr <yrhyurxi dn@reni ;ndryu -

toan# yr qveargve]av mia'aon

& <yrhyurxn al gazmva\ bidi

;lla hed&oal anxamnere*

CYR|AXIR QARDYUKAR-

Brn^ Varyujan Aleqsandryu

Yud rea-wasdapan

W Y < N A < A C A H N E R -

Brn^ Oyan Nastea - cyr\arar

Brn^ Jiraor Goyulbengoan -

cyr\arar

Brn^ Aleqsandryu Yudrea-

wasdapan

:NXHANYUR QARDYUKAR-

(riyrx Lyusine Navasarxoan -

wasdapan

<YRHRXAGANNER - Dgn^

Melania Damoan- wasdapan

Brn^ Simiyn Lyu[ian + -

xyuarx- cyr\arar

Aba qveargve]av

?HEAAB-I cyr\yuneyutoan Na -

,aci\i |racir; 2(1(-2(11 da -

re.r`ani hamar$

Baladi cyr\yuneyutoan

me` amenen gar&yr; aon =# yr an

ga/a`arge mi`in & ergar ja -

managyv ?yumen-Hao Cyr\arar

<yrhyurxi .r`anagin me` ne -

ra/oal# baoqarel sdek\elyu ha -

mar hakyrxag]yutoan & trans -

wyrdaoin ‚0anabarhaoin yukik

ci\ ?yumaniy & Haoasdani mi`&ƒ#

wasd m; yr himnavyr na,ax;r -

oal m;n = aveli araca]nelyu

amen meg hamacyr\ag]yutoyun

ergyu ergirneryu mi`&$ Balad;

aos imasdyv bidi @janxage

hao & /yumen cyr\ararneryu oyu -

raqan[oyur masnavyr na,a'e/ -

nyutoyun# yr @rinagan .r`anagi

me` bidi iracyr\e & avardin

has]ne aos ]angyutoyun;$

Syuon mamly hakyrxac ryu -

toan ver`avyryutoan# ?HEAAB

grgin .nyrhagalyutoyun ghaodne

ir ba.dynagi] ;ngerne ryun#

EXIMBANC-SA ?yumaniy ame -

nen gar&yr ardaqin a/&dri

xramadan# yr m.dabes mer

gyk qin =r & @janxage] mez

iraxar'yutoyunneryu gaz mager b -

man hamar# yr gar baladin

@ragarcin me` ver`in jama -

nag ners# nera/oal mer dramax -

ryutoan dag xnelyv pazyum noyu -

ter# pylyr aon xramagan ab -

ranq ne ryu veraperoal# yr an

ga/a`arger$ Ev aosbes# Ba -

lad; gr]av ;nxa/a` ertal

nerxnyk neryu neryujin* finan -

sagan yry.agi lyu\yumneryv &

ghyusanq# yr aosyuhed& &s bidi

a`ag]e mer `anqeryun ,tane lyu

ergyu ergirneryu dndesagan ha -

ma cyr\ag]yutoyun;* finansa -

vyryu myv# nerxnykneryu era.,a -

vyr mamp & abahyvacryutoamp$

<yr harcanqyv &

parega myutoamp#

Wasd^ varyujan Aleq -

sand ryu Yudrea

Na,acah ?yumania-

Haoasdan Erggykmani

A/&dri & Arxoyunaperyutoan

Baladi

Mamly Hakyrxacryutoyun

Page 21: Nor Ghiank noiembrie

²Øêîºð¸²ØàôØ

вÚββÜ

î䲶ðàôÂÚ²Ü

ÐÆØܲ¸ðزÜ

350-²ØÚ²ÎÀ

Page 22: Nor Ghiank noiembrie

22 10-11/2010

Ð³Û ·ñùÇ å³ïÙáõÃÛ³Ý Ù»çÇñ µ³ó³éÇÏ ï»ÕÝ áõÝÇ ÐáÉ³Ý -¹Ç³ÛÇ Ù³Ûñ³ù³Õ³ù ²Ùëï»ñ¹³ -ÙáõÙ ·áñÍ³Í Ñ³ÛÏ³Ï³Ý ïå³· -ñ³Ï³Ý ûç³ËÁ, áñÇ ·áñÍáõÝ»áõ -ÃÛáõÝÁ µ³Å³ÝíáõÙ ¿ ÑÇÙݳ ϳ -ÝáõÙ »ñÏáõ ßñç³ÝÇ:Ø»Ýù ϳݹ -ñ³ ¹³éݳÝù ³Ûëï»Õ ·áñͳͳé³çÇÝ Ñ³ÛÏ³Ï³Ý ïå³ñ³ÝÇÑÇÙݳ¹ñÙ³Ý áõ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ýå³ïÙáõÃÛ³ÝÁ:

350 ï³ñÇ ³é³ç` 1660Ã.-ÇÝ,³Ûë ù³Õ³ùáõÙ ëÏëí»ó ѳۻñ»ÝÉ»½íáí ³é³çÇÝ ·ñùÇ` Ü»ñë»ëÞÝáñ ѳÉáõ þþÐÇëáõë áñ¹áõþþ Ññ³ -ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ: лÝó ³Ûë ·ñùÇÑÇß³ï³Ï³ñ³ÝÇó ¿É, áñÁ ·ñí³Í¿ ÑÇÙݳ¹ÇñÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó, ï»Õ» -ϳÝáõÙ »Ýù, û ÇÝãåÇëÇ Ñ³Ý ·³ -Ù³ÝùÝ»ñáõÙ ¿ ÑÇÙݳ¹ñí»É ïå³ -ñ³ÝÁ,áíù»ñ »Ý »Õ»É ϳ½Ù³ Ï»ñ -åÇãÝ»ñÁ áõ »ñϳñ ï³ñÇÝ»ñ ÇÝã¹Åí³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÙÇçáí »Ý ³Ý -ó»É ÙÇÝ㨠µ³ÕÓ³ÉÇ ïå³ñ³ÝÇ·áñÍÇ ¹Ý»ÉÁ:

¸»é¨ë 1655-56ÃÃ.-Çó г -

Ïáµ IV æáõÕ³Û»óÇ Ï³ÃáÕÇÏáëÇѳÝÓݳñ³ñáõÃÛ³Ùµ ¾çÙdzÍÝǹåÇñ سïûáë ̳ñ»óÇÝ áõÕ³ñÏ -íáõÙ ¿ ²ñ¨ÙïÛ³Ý ºíñáå³, Ñ³Û -Ï³Ï³Ý ÙÇ ïå³ñ³Ý ÑÇÙÝ»Éáõ áõѳۻñ»Ý ·ñù»ñ Ññ³ï³ñ³Ï»Éáõ·áñÍáí, ³Ûë ³é³ù»ÉáõÃÛ³Ý ÑÇÙ -Ý³Ï³Ý Ýå³ï³ÏÝ ¿ñ ѳۻñ»Ý³é³çÇÝ þþ²ëïí³Í³ßáõÝãþþ-Çïå³·ñáõÃÛ³Ý Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙÁ:̳ñ»óÇÝ Ý³Ë ·ÝáõÙ ¿ ѳÛïå³·ñáõÃÛ³Ý ûññ³Ý` Æï³Édz:²Ûëï»Õ ë³Ï³ÛÝ Ï³ÃáÉÇÏ Ñá·¨áñÇß˳ÝáõÃÛáõÝÁ, áñÁ ã¿ñ Ñ³Ý ¹áõñ -ÅáõÙ Éáõë³íáñã³¹³í³Ý ·ñù»ñÇÑñ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ, ³ñ·»ÉùÝ»ñáõ ѳɳͳÝùÝ»ñ ¿ ëÏëáõÙ , ¾ç -ÙdzÍÝÇó áõÕ³ñÏí³Í Ý»ñϳ Û³ -óáõóãÇ Ýϳïٳٵ, ÙÇÝ㨠³Ý·³ÙÑñ³Ù³Ý ¿ ³ñÓ³ÏíáõÙ ù³Õ³ùdzñÑ»ëï³íáñÝ»ñÇÝ, áñ Ñ³Û í³ñ -å»ïÝ»ñÇó ï³é»ñÇ ÷áñ³· ñáõ -ÃÛ³Ý å³ïí»ñ ãÁݹáõÝ»Ý: ì»Ý» -ïÇÏáõÙ ¨ ÐéáÙáõÙ Ýñ³Ý ãÇ Ñ³ -çáÕíáõÙ ·ïÝ»É ·ñ³ÓáõÛÉ í³ñ å»ï -Ý»ñ, áñáÝù ѳۻñ»Ý ï³é»ñ å³ï -

ñ³ëï»ÇÝ ³é³Ýó ÐéáÙÇ å³åÇϳ٠ϳñ¹ÇݳÉÝ»ñÇ ÅáÕáíÇ ÃáõÛÉï -íáõÃÛ³Ý: ºñÏáõ ï³ñÇ ¹»·»ñáõÙ -Ý»ñÇó áõ ã³ñã³ñ³ÝùÝ»ñÇó Ñ»ïá,̳ñ»óÇÝ Çñ Ýå³ï³ÏÝ Çñ³·áñ -Í»Éáõ ѳٳñ ÷áñÓáõÙ ¿ Ýå³ë -ï³ íáñ ÙÇç³í³Ûñ ÷Ýïñ»É Æï³ -ÉdzÛÇ ë³ÑÙ³ÝÝ»ñÇó ¹áõñë: г -Ù³ñÓ³Ï áñáßáõ٠ϳ۳óÝ»Éáí ݳÇñ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý í³Ûñ ¿ ÁÝï -ñáõÙ ÐáɳݹdzÝ: ´áÕáù³Ï³ÝÐá ɳݹdzÛáõ٠ϳÃáÉÇÏ³Ï³Ý ·ñ³ -ùÝÝãáõÃÛáõÝÁ ³Ûɨë áõÅ ã¿ñ ϳñáÕáõݻݳÉ: 1658Ã. ̳ñ»óÇÝ ·³ÉÇë¿ ²Ùëï»ñ¹³Ù ݳí³Ñ³Ý·ëï³ÛÇÝËáßáñ ³Ûë Ï»ÝïñáÝÁ áõ ³ÛÝï»ÕÇÑ³Û ·³ÕáõÃÇ ûųݹ³ÏáõÃÛ³ÙµÓ»éݳÙáõË ÉÇÝáõÙ ïå³ñ³ÝÇÑÇÙݳ¹ñÙ³Ý ³ß˳ï³ÝùÝ»ñÇÝ:²Ûëï»Õ ¨ë »ñÏáõ ï³ñÇ Ñ³Õ Ã³ -ѳñ»Éáí µ³½Ù³µÝáõÛà ¹Åí³ñáõ -ÃÛáõÝÝ»ñ Ç í»ñçá ϳñáÕ³ÝáõÙ ¿ÑÇÙݳ¹ñ»É ³Û¹ù³Ý µ³ÕÓ³ÉÇ ïÁ -å³ ñ³ÝÁ: ̳ñ»óáõ ·Í³·ñ»ñáíѳۻñ»Ý ï³é»ñÁ å³ïñ³ëïáõÙ¿ ÐáɳݹdzÛáõ٠ѳÛïÝÇ ¾É½»íÇñ -

>aragny]# Amsderxam$ 1664

Page 23: Nor Ghiank noiembrie

2310-11/2010

Ý»ñÇ ïå³·ñ³ï³Ý µ³½Ù³ÑÙáõïí³ñå»ï ·»ñٳݳóÇ øñÇëïáý»ÉüáÝ ¸ÇÏÁ, ÇëÏ Ñáɳݹ³Ï³Ý ÙÇïå³ñ³ÝÇó ݳ ·ÝáõÙ ¿ ųٳ -ݳÏÇ Ñ³ÛïÝÇ ÝϳñÇã-÷áñ³·ñÇãøñÇëïáý»É í³Ý ¼Ç˻٠Îñïë»ñÇå³ïñ³ëï³Í ïå³ï³Ë ï³Ï -Ý»ñÁ : àõ ù³ÝÇ, áñ ²ëïí³Í³ßÝãÇïå³·ñáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³ -Å»ßï µáÉáñ ï³é³ï»ë³ÏÝ»ñÁ¹»é å³ïñ³ëï ã¿ÇÝ, ̳ñ»óÇÝ1660Ã. ¹»Ïï»Ùµ»ñÇÝ, ÷áñÓݳ -Ï³Ý ëÏëáõÙ ¿ ïå³·ñ»É ÞÝáñѳÉáõþþÚÇëáõë áñ¹Çþþ-Ý: Þáõïáí ïå³ -ñ³ÝÇÝ Ýáñ ÷áñÓáõÃÛáõÝÝ»ñ ¿ÇÝëå³ëíáõÙ, ̳ñ»óÇÝ Í³Ýñ ÑÇ -í³Ý¹³ÝáõÙ ¿, ÇëÏ ïå³ñ³ÝÇ Í³Ë -ë»ñÇ Ñ³Ù³ñ ³ñí³Í å³ñïù»ñÁ·Ý³Éáí ³×áõÙ »Ý:1661à ÓÙé³ÝÁ̳ñ»óÇÝ í³Ë׳ÝíáõÙ ¿ ,³Û¹å»ë¿É ãï»ëÝ»Éáí ³Û¹ù³Ý ¹Åí³ñáõ -ÃÛ³Ùµ Ó»éù µ»ñí³Í ïå³ñ³Ýdzé³çÇÝ åïáõÕÁ: ²Ý³ë»ÉÇ ½áѳ -µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·Ýáí ëï»ÕÍí³Íïå³ñ³ÝÁ Ï³Ý·Ý³Í ¿ñ ÷³Ï í» -Éáõ íï³Ý·Ç ³éç¨, »ñµ û·ÝáõÃÛ³Ýѳë³í àëÏ³Ý ºñ¨³Ýóáõ »Õµ³Ûñ`í³×³é³Ï³Ý ²í»ïÇë ÔÉÇ×»ÝóÇÝ:Ðñ³Å³ñí»Éáí áñ¨¿ ¹ñ³Ù³Ï³Ýß³ÑÇó, ݳ í׳ñáõÙ ¿ ïå³ñ³ÝǵáÉáñ å³ñïù»ñÁ, å³ÛÙ³Ýáí, áñ³ÛÝ ÏáãíÇ ê. ¾çÙdzÍÝÇ áõ ê.ê³ñ·ëÇ ³Ýí³Ý áõ Ñݳñ³íáñ»Ï³ÙáõïÁ ÝíÇñíÇ ¾çÙdzÍÝÇÝ áõê. ê³ñ·Çë í³ÝùÇÝ: ê³Ï³ÛÝ í»ñ -çÇÝë ÉÇÝ»Éáí í³×³é³Ï³Ý, ·ñ³ -Ï³Ý å³ïñ³ëïáõÃÛáõÝÇó ½áõñÏ¿ñ áõ ïå³·ñ³Ï³Ý ·áñÍÇÝ ³Ý -ͳÝáÃ: Ø»Í ¹Åí³ñáõÃÛ³Ùµ ÙÇÏ»ñå ³í³ñïÇÝ ¿ ѳëóÝáõÙþþÐÇëáõë àñ¹Çþþ-Ç ïå³·ñáõÃÛáõÝÁ:²í»ïÇëÁ ·Çï³ÏóáõÙ ¿, áñ ïå³ -

>aragny]# Amsderxam$ 1664

Nerses >nyrhali

ŠOisyus Yrxi‹

Amsderxam$ 166(

Page 24: Nor Ghiank noiembrie

24 10-11/2010

ñ³ÝÇ ·áÛáõÃÛáõÝÁ ÝáñÇó íï³Ý· -í³Í ¿, ²Ùëï»ñ¹³Ù ¿ Ññ³íÇñáõÙÇñ »ÕµáñÁ` àëÏ³Ý ºñ¨³ÝóáõÝ,áñÁ ųٳݳÏÇ ³Ù»Ý³ÏÇñà áõ½³ñ·³ó³Í Ùï³íáñ³Ï³ÝÝ»ñÇóÙ»ÏÝ ¿ñ áõ Ññ³ï³ñ³Ïã³Ï³Ý ·áñÍÇɳí ï»ÕÛ³Ï: àëÏ³Ý ºñ¨³ÝóÇݳÝÙÇç³å»ë ã¿ñ ϳñáÕ ·³É ²Ùë -ï»ñ¹³Ù , áõëïÇ ßáõï³÷áõÛà ³ÛÝ -ï»Õ ¿ áõÕ³ñÏáõÙ Çñ ³ß³Ï»ñï`γñ³å»ï ²Ý¹ñdzݳóáõÝ, áñÝ¿É ³ÝÙÇç³å»ë ëï³ÝÓÝáõÙ ¿ïå³ñ³ÝÇ Õ»Ï³í³ñáõÃÛáõÝÝ áõÑñ³ï³ñ³ÏáõÙ ãáñë ·Çñù` »ñÏáõijٳ·Çñù, »ñÏáõ ê³ÕÙáë³ñ³Ýáõ ëÏëáõÙ ÑÇÝ·»ñáñ¹Ç` ³é³çÇÝÞ³ñ³ÏÝáóÇ ïå³·ñáõÃÛáõÝÁ:1664-ÇÝ ºñ¨³ÝóÇÝ Ñ³ëÝáõÙ ¿²Ùëï»ñ¹³Ù áõ ³í³ñïÇÝ Ñ³ëó -ÝáõÙ í»ñçÇÝÇë ïå³·ñáõÃÛáõÝÁ,áñÁ ˳½»ñáí áõ å³ïÏ»ñ³½³ñ¹µ³ñÓñáñ³Ï ÙÇ Ññ³ï³ñ³Ïáõ -ÃÛáõÝ ¿ñ: ²å³ ÉáõÛë ¿ ÁÝͳÛíáõÙÙÇ ³Ûµµ»Ý³ñ³Ý áõ þþø»ñ³Ï³ Ýáõ -ÃÛ³Ý ·Çñùþþ ,áñÇ Ñ»ÕÇݳÏÁ ÇÝùÁàëϳÝÝ ¿ñ:

îå³ñ³ÝÝ ³ñ¹»Ý µ³í³Ï³ -ݳã³÷ ÷áñÓ áõÝ»ñ ²ëïí³ Í³ -ßÝãÇ ïå³·ñáõÃÛáõÝÁ ëÏë»Éáõ ѳ -Ù³ñ, ѳïϳå»ë, áñ ³ñ¹»Ý å³ï -ñ³ëï ¿ÇÝ ³ÝÑñ³Å»ßï ï³é³ -ï» ë³ÏÝ»ñÝ áõ ïå³ï³Ëï³Ï -Ý»ñÁ áõ ³í³ñïí»É ¿ñ ݳ¨ µÝ³·ñÇËÙµ³·ñ³Ï³Ý ³ß˳ï³ÝùÝ»ñÁ:1666Ã-Ç Ù³ñïÇ 11-Çó í»ñç³å»ëëÏëí»ó ³é³çÇÝ ïå³·Çñ ²ëï -í³Í³ßÝãÇ ïå³·ñáõÃÛáõÝÁ ,áñݳí³ñïí»ó 1668-Ç í»ñçÇÝ: ØÇïå³·ñáõÃÛáõÝ, áñÁ ѻﳷ³ÛáõÙÙ³ëݳ·»ïÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó ѳٳñ -í»Éáõ ¿ñ Ñ³Û ïå³·ñáõÃÛ³Ý Ã³ -·áõÑÇÝ: ²Ûë ïå³·ñáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ

³éÇà ÏáõݻݳÝù ³é³ÝÓÇÝ Ëá -ë»Éáõ: ²ëïí³Í³ßÝãÇ ïå³·ñáõ -ÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ïå³ñ³ÝÁ ÉáõÛëÁÝͳۻó ¨ë ÙÇ ù³ÝÇ ·Çñù` ij -Ù³·Çñù, سßïáó, þþ¶Çñù ³ÕûÃÇóþþ,þþì³ñ¹³å»ïáõÃÛáõÝ ùñÇëïá Ý»³ -ϳÝþþ, Üáñ Ïï³Ï³ñ³Ý,

þþîûÙ³ñ³ó ·Çñù ѳÛáó ¨ÐéáÙ³Û»óõáóþþ ¨ Øáíë»ë Ëáñ» -ݳóáõ þþ²ß˳ñѳóáÛó þþ ,ì³ñ¹³Ý²Û·»Ïóáõ ³é³ÏÝ»ñÁ þþ³Õáõ»ë³ -·Çñù þþ ³Ýí³Ùµ (»ñÏáõÝ ¿É ÝáõÛÝϳ½ÙáõÙ):1669- ÇÝ àëÏ³Ý ºñ¨³Ý -óÇÝ Ññ³ï³ñ³ÏáõÙ ¿ ݳ¨ XVII-ñ¹¹³ñÇ Ëáßáñ å³ïÙÇã ²é³ù»É¸³íñÇÅ»óáõ þþ¶Çñù ä³ïÙáõ -

>aragny]# Amsderxam$ 1664

Nerses >nyrhali

ŠOisyus Yrxi‹

Amsderxam$ 166(

Page 25: Nor Ghiank noiembrie

2510-11/2010

û³Ýóþþ-Á, Ñ»ÕÇݳÏÇ Ï»Ý¹³ Ýáõ -ÃÛ³Ý ûñáù:

ê³Ï³ÛÝ 1669Ã-Á àëϳݺñ¨³Ý óáõ ³Ùëï»ñ¹³ÙÛ³Ý ·áñ -ÍáõÝ»áõÃÛ³Ý í»ñçÇÝ ï³ñÇÝ »Õ³í:îå³ñ³ÝÇ ¹ñ³Ù³Ï³Ý íÇ׳ÏÁ³ÛÝ ³ëïÇ×³Ý ¿ ͳÝñ³ÝáõÙ, áñÐáɳݹdzÛáõÙ ³ß˳ï³ÝùÁ ß³ -ñáõݳϻÉÁ ³ÛÉ¨ë ³ÝÑݳñ ¿ ¹³é -ÝáõÙ: àëϳÝÁ ïå³ñ³ÝÁ ï»Õ³ -÷áËáõÙ ¿ Ý³Ë Æï³ÉdzÛÇ ÈÇíáéÝáù³Õ³ùÁ, ÇëÏ 3 ï³ñÇ ³Ýó üñ³Ý -ëdzÛÇ Ø³ñë»É ù³Õ³ùÁ, áõñ ·áñ -ÍáõÙ ¿ ÙÇÝ㨠1686Ã. å³Ñå³Ý»Éáíê. ¾çÙdzÍÇÝ áõ ê. ê³ñ·Çë ³ÝáõÝÁ:

²ÛëåÇëáí, ²Ùëï»ñ¹³ÙáõÙѳۻñ»Ý ·ñù»ñÇ ïå³·ñáõÃÛáõÝÁëÏë»Éáí 1660Ã.-ÇÝ, ¹³¹³ñ ¿³éÝáõÙ 1669Ã: ê³Ï³ÛÝ ï³ñÇÝ»ñ³Ýó 1685Ã.-ÇÝ ³Ûëï»Õ ÑÇÙù ¿ñ¹ñí»Éáõ Ù»Ï ³ÛÉ` ì³Ý³Ý¹»óÇÝ»ñÇïå³ñ³ÝÇ, áñÇ ÑÇÙݳ¹ÇñÁ àëϳݺñ¨³Ýóáõ , ³ß³Ï»ñï سïûáëì³Ý³Ý¹»óÇÝ ¿ñ ÉÇÝ»Éáõ: ê³ ³ñ¹»Ý³Ùëï»ñ¹³ÙÛ³Ý ïå³·ñáõÃ۳ݻñÏñáñ¹ ßñç³ÝÝ ¿ ,áñÇÝ Ï³Ý¹ -ñ³¹³éݳÝù ѻﳷ³ÛáõÙ:

ÆÝãå»ë ï»ë³Ýù, ѳÕó ѳ -ñ»Éáí µ³½Ù³µÝáõÛà ¹Åí³ñáõ ÃÛáõÝ -Ý»ñ, ³ÛÝáõٻݳÛÝÇí г۳ëï³ÝóÇÙÇ ËáõÙµ Ùï³íáñ³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñ³ -çáÕí»ó ûï³ñ ³÷»ñáõÙ ÑÇÙݳ¹ -ñ»É áõ Ññ³ï³ñ³Ï»É ÙÇ ß³ñùϳñ¨áñ³·áõÛÝ ·ñù»ñ, áñáÝó ÃíáõÙÑÇß³ï³ÏáõÃÛ³Ý »Ý ³ñųÝÇ Ñ³ï -ϳå»ë ѳۻñ»Ý É»½íáí ³é³çÇݲëïí³Í³ßáõÝãÁ, ³é³çÇÝ Þ³ -ñ³Ï ÝáóÝ áõ ³ß˳ñÑÇÏ ³é³çÇÝ·ñù»ñÁ` þþ²ß˳ñѳóáÛó þþ-Ý áõ ²é³ -ù»É ¸³íñÇÅ»óáõ þþ¶Çñù ä³ï Ùáõ -û³Ýóþþ-Á:Ø»Ï ³Ý·³Ù ¨ë »ñ³Ë -ï³ ·ÇïáõÃÛ³Ùµ ÑÇß»Ýù ³Ûë ³Ý -Ó³½áÑ áõ ˳ݹ³í³é Ù³ñ¹Ï³Ýó³ÝáõÝÝ»ñÁ` سïûáë ̳ñ»óÇ,²í»ïÇë ÔÉÇ×»ÝóÇÝ , àëÏ³Ý ºñ¨³Ý -óÇ Î³ñ³å»ï ²Ý¹ñdzݳóÇ: ÆëÏÙ»ñ ÁÝûñóáÕÇÝ ï»ÕÛ³Ï å³Ñ»Ýùݳ¨, áñ Ýñ³Ýó ëï»ÕÍ³Í ·ñù»ñÇóß³ï»ñÁ ϳñáÕ »Ý ·ïÝ»É ¸áõ¹ -Û³Ý ·ñ³¹³ñ³ÝáõÙ :

²ñß³ÉáõÛë ä³ñáÝÛ³Ý

>aragny]# Amsderxam$ 1664

Nerses >nyrhali

ŠOisyus Yrxi‹

Amsderxam$ 166(

Page 26: Nor Ghiank noiembrie

26 10-11/2010

21-rx xaryu a/a`in das -

nameag; an]au eu xe/ menq#

yrb=s azc# pajan-pajan ;llal=

pa]i# nyon lezyun ,@selyv han -

xer™# zirar [enq hasgnar# [enq

yuzer lr`@r=n hamacyr\ag]il# eu

sdyucab=s azcaoin me\ eu

anoe daó™celi# par™r magar xa -

gyv \anra,yh ,nxirner; lyu\e -

lyu hamar me\ab=s tera]a\ enq#

manauanx aos ver`in qsan darin$

Et= ver; n.yua\ ŠHama -

haogagan Azcaoin Hamacyu -

mar; ‚Cyngr=sƒ‹ sdek\yua\ ;llar

1995-2((( tyuaganneryu mi`eu#

menq aos@r azcaoin .ad lyur`

,nxirner lyu\a\ gam .aha\

g†;llaoinq$ _rinag# [awazan]

me\ ,nxir = swiu/qi haoaba h -

banman cyr\;$ Darper cakyut -

neryu m=` ver`in 2(-25 dari -

neryu ;nta]qin swiu/qi m=` wa -

gyue]an aueli qan e@tanasyun

varjaranner$ Arx# qani yr

oi.eal hamacyumar; [gar ‚yrb=s

badas,anadyu ceracyon ha -

mahaogagan marminƒ# aox ga -

lyua\ner; \a,yue]an eu anyn]

cyumarner; wy,anag darper

haoa.ad vaori m; m=` ‚@r^ Gl=n -

d=ol gam Mysgyua qakaqner;ƒ

nyr xbry] ga/yu]elyu# vadnyue -

]an eu [enq cider t= y%ur$ Aos@r

dasneag hazarauyr hao bada -

niner @dar varjaranner g;

oa0a,en eu ™yulyum; me\ tawyv

g; .aryunagyui$ Y%vqer en ba -

das,anadyuner;$

Mer hykaoin eu arxar xad;

ba.dbanelyu hamar# nyon har -

]er; hedabnxelyu i ,nxir g;

cyr\en [yrs darper marmin -

ner^^^$

Haoasdani Hanrabedyu -

tean dara\qin g; cyr\en 93

cran ]yua\ gyusag]yutiunner# ;sd

pnag[yutean tiuin amena.ad;

a.,arhi dara\qin^^^ hbar da -

nanq# t= ]auinq$ Swiu/qi dara\ -

qin dasneagneryv haorenag -

]agan miyutiunner# erpemn nyon

qakaqi m=`# nyon anyun; gryk#

haorenag]agan ergyu miyutiun^

m=g; mer;# mius; ™er;$ Nahan -

`a\ enq g; naha`enq pylyr pna -

caua/neryun m=` an,dir$

in[y%u aosdek hasanq# i%n[

= lyu\yum;$

G; gar\enq# yr isgagan

,@sq; ir arj=q; gyrsn]yu]a\ =$

Azcaoin inqnacyvyutiun; .ad

m; deker# mez yukkagi qanxa\

=$ Xe/ ver`ers haogagan he/yus -

da]yo]=n# hao wyr™a/yu hakyr -

xavaryuhin hamyzyumyv ;sau

hedeueal;^ ŠMenq hra.q azc enq#

.inarar# cyr\arar# eu aoln‹$

Qani„ qaniner grgna\ en# yr

Šmenq ;ndreal azc enq^^^‹#

,nxrem .ad [zarmanaq eu

[\i\akiq$

* * *

Badmagan qani m; was -

deryv desnenq# t= menq az -

caoin lyur` ,yrhyurxner# gam ha -

macyumarner e%rp gazma\ enq#

eu i%n[ gadara\ en yu yrqan

cyoadeua\$

A- Haogagan Azcaoin

Piu ryo# sdek\yua\ = Tiflis 1912-

in# /yusagan gaosryutean ha -

oa.ad gexrynneryu nergaoa ]yu -

]i[neryu hamacyumar;# haoga -

gan har]i lyu\man a`ag]elyu

nbadagyv$ Aos piuryn g; gaz -

magerb= gamauyragan `ygad -

ner# Gyvgasean /azma0agadi

vrao g/yuelyu hamar# naeu g†ar -

\ar\= haogagan har]; A/a`in

Hama.,arhaoin baderazmi

jamanag$ Cyr\yun=yutiun; g;

xaxri 1917-i Wedryuarin$ ‚Hao -

gagan Hama/@d Hanraci da ran#

hadyr A# =` 57# Ereuan 199(ƒ$

P- Haoy] Azcaoin <yrhyurx

‚HA<ƒ# g; wy,arin= Azcaoin

Piuryoin$ Himnyua\ = Tiflis 1917

Sebdemperin# haogagan hama -

cyu mari jykyvin$ HA<-i gazm;

hedeueal badger; g; nerga -

oa]n=* ve] xa.nag]agan# ergyu

men.euig# ergyu sy]ial-oeka wy -

,agan# ergyu Hao Jykyvrxagan

Gyusag]yutiun# ereq angyusag -

]agan$ A/a`in gy[in m=` n.yua\

=# yr Šsdan™nyum = azcaoin

pylyr cyr\eri ceracyon kega -

varyutiun;# yrb=s cyr\axir mar -

min‹$ Haoasdani Hanrabedyu -

tean ,yrhrxarani sdek\yumyv#

isg 1918 Oyulis qsanin HA<-; g;

xaxri cyr\el=$ ‚Haogagan Syve -

dagan Hanracidaran# h^ 6# =`

199# Ereuan 198(ƒ$

C- Amerigahao Azcaoin

<yrhyurx# g; himnyui Niu Eyrq

1942-in$ Himnagan nbadag#

Ergryrx Hama.,arhaoin bade -

razmi ;nta]qin z@ravic ganc -

nil <^ Haoasdanin$ Aos <yrhyur -

xi na,a™e/nyuteamp g; hraui -

ryui Haogagan Hama.,arhaoin

Cyngr=s# yr deki g†yunenao Niu

Eyrqi m=`# Abril 3(-Maois 4,

1947-in$ Aos cyngr=si a.,adanq -

neryun g; masnag]in 715 badca -

mauyr# 22 ergir=# yrynq g; ner -

gaoa]nen swiu/qahao 7( gexry -

nagan gazmagerbyutiun# 275

masna0iuk# 31 egeke]i# Xa.nag -

]yutiun; [i masnag]ir$ Qi[ ja -

manag an]# bak baderazmi

baomanneryu bad0a/yv# <yr -

hyurxi a.,adanqner; g; xaxri$

‚Hao Swiu/q Hanracidaran# =`

61# Ereuan 2((3ƒ$

X- 1999-i Sebdemperin

Ereuani m=` deki yune]au Ha -

mahaogagan A/a`in Hama cyu -

In[b=%s b=dq = sdek\yui Hamahaogagan

Azcaoin Hamacyumar; ‚Cyngr=sƒ

Oyvs=w Nalbandean

Page 27: Nor Ghiank noiembrie

2710-11/2010

mar;$ 2((2 Maois 27-in II-rx

hamacyumar;$ 2((5 Sebdemper

27-in Erryrx hamacyumar;$ Aos

hamacyumarner;# iren] pari

nba dagyv hanxer™# na, a/ -

nyua\ yry.yumner; [iragana]an#

eu aba [gr]an liarj=q@r=n gaz -

mel hamahaogagan a‰on cera -

cyon marmin;# yr bidi kegavar=

yk` haoyutiun;# t= Haoasdan eu

t= i swiu/s a.,arhi$

Azcasiryutiun; yu haore -

nasiryutiun; [en bahan`a\ eu

[en bahan`er 0y/ym eu me\ pa -

]agan[yutiunner# aol miaon cyr\^

.inarar# \racryua\# pylyri pa -

r@ryutean eu abacaoi mer se -

ryunxneryun oaradeuman hamar#

[awazan] lyur` eu m.agyua\

a.,adanq$

Ver`in qani m; dasna -

meagneryun mer kegavar-a/a` -

nyrxner;# t= a.,arhagan eu t=

gr@nagan# tera]a\ en \an -

rag.i/ eu hamagykmani aos me\

HA MAHAOGAGAN HAMACYU -

MAR-; sdek\elyu hamar# qani

yr [yun=in ‚.ader; hima al [yuninƒ

azniu azcasiryutiun# gazmager -

byua\yutiun# wy, oarcanq eu

wy,zi`yum$

Hao kegavarneryu me\ mas;

na,an™i# .aha,nxryutean# wa -

/amylyutean# aty/aden [yu -

tean# cy/yzyutean bad0a/yv

[en gr]a\ [;mp/nel t= i%n[ =

a/a` naoin;# hamahaogagan;$

Hauada]=q ‚a/an] oy/edesyu -

teanƒ in[ yr gyrsn]yu]a\ enq -

azcaoin darper arj=qner -

ver`in 2(-25 darineryun# .ad

xjyuar# nyonisg anhnar = vera -

gancnel$ Niutagan= pa]i# menq

haoers# nahan`a\ enq eu g;

.aryunagenq nahan`el me\ [a -

weryv$

Nigyl Akpalean iraua -

]i@ r=n ;sa\ =^ Š^^^ B=dq =

sdek\el Haoreniq yuzyk# azad yu

anga, Haoreniqi hamar zy -

hyuyk haoyutiun$ ^^^ Xbry]neryu

m=` mer wyqrigneryun am=n pan

b=dq = syrve]nel$ Lezyu# cidyu -

tiun# ngar[yutiun# eu aoln# pao]

amen=n a/a` eu amen=n ver

anyn] b=dq = m=g pan syrve]nel*

Haoyutiun$ ^^^ Sdek\el haoyutiun

m;# yr ga/[a\ mnao hao xbry]in

yu m.agyotin eu hauadq yunenao

Hao Xadi oaktanagin‹$

Hao m.agyot;# t= haore -

niqi eu t= swiu/qi m=`# ir hao

mtnylyrdyv yu hyciyv g; bah= yu

g; ba.dban= azc; ™yulyum=$

Hmaoeag >=ms xe/ 1932-in he -

deueal; cra\ =^ ŠDardknyua\

enq fiziqab=s eu ]ir yu ]an eka\

hyciyv* paryoab=s$ i%n[b=s bidi

gerdenq# .aryunagenq mer m.a -

gyot;# yr ]ek; [me/ni$ Mer m.a -

gyot; b=dq = .aryunagenq# y‰[

miaon marxgyutean daliq pan

m; yunenalyu eu irauyunq m; aba -

hyvelyu hamar# aol manauanx

.aryunagelyu hamar ]ekin xa -

rauyr hycin# yr gadaryui hao 0a -

gadacrin oaktagan arar;‹$

in[b=%s sdek\el Hama -

haogagan Azcaoin Cyngr=s;$

Haoasdani Hanrabe dyu -

tean m=` ga/avaryutiun gao eu

anynq arx=n aos har]in lyuur`

hancamanq dyua\ en$ G; gar -

\enq# yr Haoasdani eu Ar]a,i

m@dauyrab=s ereq miliyn hao

pnag[yutiun; bidi yunenao ner -

gaoa]yu][agan 11(-12( badca -

mauyrner= pakga]a\ marmin m;#

hedeueal gerb^

A- Na,acah# var[abed#

na,ararner# +`mia\ni gatyki -

gysyutiun# ŠHaoasdan‹ Hama -

haogagan himnaxram# 25-3( bad -

camauyr$ 8(-85 badcamauyr -

ner azcaoin ;ndryuteamp b=dq

= ;llao$ :ndryuin aonbisiner#

yrynq masnac=d eu wyr™a/yu

;llal= pa]i naeu* azcas=r# ar -

xar# azniu eu 0.marda]i en$

Swiu/qi dara\qin - 42 er -

girneryu - m=` g†abri haoyutean

2!3-;$ Pazma.erd# anhamera.,#

hin gyusag]agan y,er= a/a`

ega\ seryunx m;# andarperneryu

hsgao wakanc m;$ Egeke]in

nyonb=s ba/agdyua\# darper

oaranyuanyutiunner anhakyrx

eu anzi`yk$

G†a/a`argenq hedeueal;^

A- Ereq auanxagan gyusag -

]yu tiunner= 2-agan badcamauyr$

P-Haoasdaneao] A/aqe -

la gan Egeke]i# +`mia\ni eu

Giligiyo temer# m=gagan bad -

camauyr$

C- Ergyu Badriarqyutiun#

m=gagan badcamauyr$

X- Hao Gatykig= eu Aueda -

ranagan egeke]iner# m=gagan

badcamauyr$

E- Paresiragan himna -

gan 4 gazmagerbyutiunner# m= -

gagan badcamauyr$

Z- M.agyutaoin eu Haore -

nag]agan himnagan 12 miyu -

tiunner# m=gagan badcamauyr$

+- ?yusahaoeryu himna -

gan ve] gazmagerbyutiunner=n#

m=gagan badcamauyr$

:- Darper cakyutner= hinc

hazar=n min[eu 4( hazar ha -

.yuyk haoyuten=n g†;ndryui m=g

badcamauyr$ :ndryuyk bad -

ca mauyr; b=dq = ;llao angyu -

sag]agan# cidagi] eu garyk#

anga, anhad m;$

Aosinqn swiu/qahaoer;

b=dq = yunenan 2((-21( hyciny]

marmin m;$ Haoreniq eu swiu/q

bidi gazmen aonqan sbasyua\#

eu a/a`in ancam ;llalyv# ha -

mahaogagan cyngr=s;$

Hamahaogagan Azcaoin

Hamacyumar; b=dq = yunenao ir

25-3( hyciny] cyr\axir marmin;

‚eu an.yu.d darper entaoan™ -

na,yumperƒ# anynq g†;ndryuin

ereq-[yrs darin ancam m;$ Aos

hsgao cyr\; 0i.x gerbyv ira -

cyr\elyu hamar an.yu.d b=dq =

biud0=$ G; na,adesenq sg;zp -

nagan gerbyv 2(( miliyn dylar$

{enq yuzer manramasnel$

Miasnyuteamp# arxaryu -

tean eu irauyunqi himyunqneryv

sdek\yua\ syon hamahaogagan

marmin;# 0i.x# hamagykmani eu

\racryua\ gerbyv erp g; sgsi

a. ,adelyu# andaragyos# bidi

vaoel= hamaon haoyutean vsda -

hyutiun; eu a`ag]yutiun;$ Paua -

gan =# inqna,ap=yuten= he/yu

mnanq# iraba.d ;llanq eu xa -

ser qakenq badmyuten=n$

_‰n oa/a` haoyutiun$

Page 28: Nor Ghiank noiembrie