i. c. filitti, din arhivele vaticanului, revista catolica

8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica

1/28

54

f

C FlLITTI

DIN

ARHIVELE

VATICANLJL_Ul

ocumente

privitoare

la

episcopatele catoJice

din pl incipate.

Facand

cercetiiri istorice in arhivele

Vaticanului

pe

timpul

i;;ederei

mele

la

Roma

.

ca secretar

al

Le

gatiunei romane , - cercetari al ciiror rezultat

sper

sa-1 pot

da

la lumina

rnai

tarziu,

-

m am

gandit

ca

ar putea fi de oarecare interes sa se publice

f i

documentele

utilizate de Eubel in a sa Hierarchia

catholica

medii aevi

privituare la episcopatele

ca

tolice

in principate.

Publicarea lor in extenso, e ~ i nu aduc multe

lmnini

noui,

pune insa la dispozitia cercetatori

l

or

documentele chiar pe care

Eubel

s a

intemeiat

l?i

fixeaza

sau

indrepteaza unele date. De aceea l?i

:ifonseniorul

Netzhammer , arhiepiscop catolic

de

Bucurei;;ti, a avut

bunavointa

de a incuviinta

ti

parirea

lor in

Revista

o tulic

ii

.

Parintele Auner, atat de adanc cunoscator in

ma

teri

e

ciiruia aduc aci calduroasele mele multu

miri, a revazut rnaterialul

i j

1-a adnotat. D-sa a

gasit nimeritii l?i publicarea unor documente

deja

tiparite

in alte colectiuni

putin

accesibile sau

in

cari ar

sciipa

u ~ r

din

vederea

cercetatorului.

I

C. Filitti

lqnie, 1913.


2/28

DIN ARHIV

EL

E VATICA \ULU i

355

I

353

Februarie 1 2. Papa

Inocentie

VI

n u m ~ t

pe dominicanul

ernard

episcop de Milcov

1

.

Arhivele Vatica.ne. Reg . Vatican. 244. (Innoc. VI.) Fol. 122. Mil

-choviens.

Venerabili frafri B ernardo episcopo Milclioviensi salutem etc

Ecclesiarum omnium regimini disponente Domino licet

immeriti presidentes continua pulsamur

et

excitamur in

:Stantia circa earum statum prosperum dirigendum, et

in

eo

mens nostra spiritualiter vigilare tenetur

ut

ecclesiis

que viduitatis incommoda deplorare noscuntur, tales pas

tores preficere studeamus

ex

quorum gubernatione pro

vida ecclesie ipse, operante illo qui pastorum dinoscitur

-dux

et

pastor votive prosperitatis gratulentur successibus

et incrementis multimodis efferantur. Dudum siquidem

ecclesia :Yiilchoviensis per obitum bone memorie ultimi

episcopi ~ i l c h o v i e n s i s qui

in

partibus illis diem clausit

ex.tremum destituta pastore, nos vacatione huiusmodi fi

dedignis relatibus intellecta, dispendiis que solent eccle

siis ex vacatione diuturna imminere obviare volentes, et ad

ipsius ecclesie provisionem celerem et felicem paternis et so-

licitis studiis intendentes post deliberationem quam

de

prefi

ciendo eidem ecclesie person.am utilem et etiam fructuosam

habuimus cum nostris fratribus diligentem, demum ad te or

-dinis fratrum predicatorum professorem

in

sacerdotio consti

iutum

cui

de

religionis zelo litterarum sciencia;morum ho

-nestate, vite mundicia aliisque doriis virtutum apud nos

1) Document utilizat de

V

Eubel, Hiera.rchia. catholica medii aevi,

:2

volume, Monasteiii 1898 1901, vol. I pag. 355.


3/28

356

I.

C. FILJTTI

fidedigna testimonia perhibentur, dire.x:imus oculos nostre

mentis quibus omnibus debit::i. meditatione pensatis, de-

persona tua nobis et eisdem fratribus nostris, ob predic

tor.um e x i g e n t i a ~ meritorum accepta, ipsi ecclesie de fra

trum predictorum nostrorum consilio auctoritate aposto

lica providimus, teque illi preficimus in episcopum et pas-

torem curam et administratiouem ipsius .\1ilchovie

1

1sis

eclesie

ti

bi in spidtualibus plenarie commit terido, ac

-

inde

per

venerabilem fratrem nostrum Guillelmum epis

copum Tusculanum tibi facirnus apud sedem apostolicam

munus

consecrationi impendi, in mo qui dat gratias

et

largitur premia confidentes quod eadem ecclesia per tue

circ.umspeutionis

industriam

et providentiam circumspec· ·

tam sub tuo felioi regimine, dextera Domini tibi assis-

tente

propitia salubriter

et

prospere dirigetur et

grata

sus

cipiet in eisdem

spiritualibus

et iemporalibus incrementa.

Quocirca fraternitati tue per apostolica scripta mandamus

quatenus ad dictam Milchoviensem ecclesiam cum gratia

nostre benedietionis accedens, curam et aclministrationem

predictas

sic exercere studeas solicite fideliter

et

pruden

ter quod i psa ~ f i l h o v i e n s i s ecclesia per tue circumspec

tionis ministerium votivis jugiter proficiat commodis et

succesibus prosperis augeatur, tuque proinde eterne

re-

tributionis premium et bonivolencie nostre gratiam ube

rius consequi merearis. Datum Avinione

IL

Idus Febru-

arii. Anno Primo.

In eoclem modo...

1

)

In

eodem

2

) dilectis filiis clero civitatis

et

diocesis

Milchoviensis ... (omissis formulis) n eodem modo Ar:..

chiepiscopo Oolocensi..

..

In eodem modo.:. Ludovico re

gi

Ungarie

illustri... Datum ut supra.

1 Lipsesc formu lele o b i ~ n u i t e cari sau nu au fost scrise, Eau sunt

~ t e r s e

de umezealii. Oar

de desupt

,

dupil.

un

spatiu

ce 1-ar

fi

ocupat.

o aitJi·

b n l ~

se .

cite c

,ceJe

ce

: urrueaza. ,, , .

2

L i p s e ~ t e :

modo. -

• •


4/28

DIN ARHIVF.U YATICANOLU

357

II.

1353 Aprilie 16 Episcopul Bernard al Milcovu-

lui se scuteio;te de

anate.

Arhive

le

Vati ca ne , Obli

ga.tiones

2.

'ol. I

40

CLXXVIH)

{La

marg)

:

Liberatio

ecclesie Milchoviensis.

Dicta die (16

aprilis anni

1353) Dominus (sic)

-electus t\1ilchoviensis

in provincia

ColocenN

fuit

a pre-

statione

servitii

propter paupertatem liberatus .

III.

364

~ 1 a i

29

Papa

Urban V n u m ~ t pe

domi-

nicanul

Albert

de

~ s k

l)

episcop

de Milcov

in

urma

vacantei

ivite prin

transferarca lui Bernard la

piscopia de Plock

in Polonia.

Arhi\· ele Va.ti cane. Reg. Aviniou. l"rb. V. tom. VIL an. 2. p.

I

fol.

117. MilchoYieo .

Dile

c to

filio 1lbet·lo

de

U;;k

elcc to Nlil

choviensi saluiem

etc

Inter solicitudines varias quibus assidue premimur ilia

-potissime

pulsat

et excitat mentem nostram ut status eccle

'5iarum omnium cure nostre divina providentia

commis-

.sarum spiritualiter et temporaliter augeatur quodque

illis

que suis

destitute

pastoribus vaca.tionis incommoda deplo

rare noscuntur, tales ministros preficere studeamus per

quorum

regimen

ecclesie ipse

utiliter et

salubriter

valeant

· gubernari. Dudum siquidern felicis recordationis Innocen-

tius papa VI. predecessor noster provisiones omnium ec

-0lesiarum Cathedralium tune

apud

sedem apostolicam

va-

~ n t i u m

et

irnposterum vacaturarum ordinationi

et

dispo-

1) C. Eubel, Biera.rchi

a,

vol. I pag. 355, admite citirea: Usti.


5/28

358

I . C. ~ l L I T T I

sitioni sue reservaYit decernens ex

tune

irritum et inane

si secus super

hiis

per quoseunque

qua

vis aueto1·itate scien

ter vel ignoranter contingeret attemptari. Postmodum vero

eeelesia ~ f i

c o v i e n s i s

ex eo pastoris solacio destituta quod

idem predecessor venerabilem fratrem nostrum Bernard um

olim Plocensem nunc

~ 1 i l c o v i e n s e m

1

episeopum

apud

sedem preclictam constitutum a vinculo quo eiclem 1lilco

viensi ecclesie cui tune preerat tenebatur,

le

fratrum suo

rum sancte romane eeelesie carclinalium consilio et apos

toliee potestatis plenitud:ine absolvens, ipsum ad Plocen-·

sem ecelesiam tune vaeantem transtulit prefieiendo eum

eidem Plocensi eccle ie in episeopum et pastorem.

Dic

toque predeeessore postmoclum per eum dicte Milcuviensi

eeclesie non proviso, sicut Domino placuit sublato de·

media, Nos vacatione hujusmodi :fidedignis relatibus in-·

telleeta., ad provisionem ipsius

~ I i l c o v i e n s i s

ecelesie celerem

et

felicem

de

quo nullus preter Romanum ponti:ficem

hac

·

vice se intromittere potuit neque potest, reservatione

et

deereto obsistentibus supradietis, ne dicta Milcoviensis.

eeclesia ulterioris vaeationis detrimenta subiret, paternis.

et solicitis studiis intendentes post deliberationem

quam

de preficiendo eidem ecclesie ~ i l c o v i e n s i personam uti

lem

et eciam fructuosam cum nostris fratribus

habuimus

.

d:iligentem, demum ad te ordinis

fratrum

predicatorum

professorem peniteneiarum nostrum

in

presbiteratus or

dine constitutum cui de religionis zelo,

litterarum

scien

tia, vite ac morum honestate aliisque multiplicium vir

tutum meritis

apud

nos :fidedigna testimonia perhibentur,

direximus

ocu

los nostre mentis. Quibus omnibus

attenta

.

meditacione pensatis,

de

persona

tua

nobis et eisdem

fra

tribus

oo

dictorum tuorum exigenoia.m meritorum accepta,..

prefate eeclesie .Milcoviensi de dictorum fratrum nostro

rum

consilio, auctoritate apostolica providemus, teque illi

1

Acest:

mmc

ilcoviensem

u are in\eles,

cAci

Bernard murise

iaa

inte de 26

}{ j

1363. C Eubel, Hierarchia vol. L pag. 423.


6/28

ARBIVET,E

VATI

CANULUf

359

preficimus

in

episcopuru et pastorem,

curam

et adminis-

trationem

ipsius

~ l i l o v i e n s i s

ecclesie

tibi

in

spiritualibus

et

temporalibus plenarie comrnittendo. In illo qui

dat gra-

tias et largitur premia confidentes quod dextera Domini

tibi assistente propicia, prefata :\1ilcoviensis ecclesia

sub

tuo felici regimine prospere dirigetur et grata in eisdem

spiritualibus

et

temporalibus suscipiet incrementa.

Iugum

iaitur

Domini tuis impositum humeris prompta devotione

suscipiens, curam et administrationem predictas sic

exer-

cere studeas solicite fideliter

et prudenter

quocl ipsa

:Mil-

coviensis ecclesia gubernatori provido et fructuoso acl

ministratOl i

gaudeat

se commissam, tuque proinde

preter

eterne retributionis premium bonivolencie nostre ac sedis

predicte benedictionem et gratiam uberius consequi me-

rearis. Datum A vinione II I .Kalendas

Iunii

Anno secundo.

In eodem modo (super eodem electo) Oapitulo Ecclesie

-Milcoviensis

..

Clero Civitatis

et

diocesis Milcoviensis ...

Po-

pulo Civitatis

et

diocesis Milcov ... Archiepiscopo Colocensi

(tamquam sutfraganeo) prefatum Albertum eJectum Mil

covienseni commendat etc. Oat. ut supra.

IV.

1318 Ian 28

Papa

Gregorie

XI.

confirma

de-

cretul lui

llie

Petit, vicarul general al misiona-

Tilor dominicani,

care

rezervase

acestora

in mod

special

6

manastiri in

Galitia

~ i

~ f o l d o v a

intre

altele cea din Seret.

Arhi\-ele Va.ticane. Gregor.

XI.

Reg. Vat.

Ko. 287.

f 278 .

Ad

perpetuam rei memoriam.

Fidei

orthodoxe propaga

tionem et animarum salutem

super

cuncta desiderabilia

cupientes, hiis [ que] pro huiusmodi propagatione et

sa ..

lute provide ab aliis facta sunt,

libenter

adicimus aposto

lici muniminis :Ilrmitatem. Sane petitio pro parte dilec-

•


7/28

•

360

I C. FILITTI

torum filiorum Helie Petiti, Ordinis fratrum Predicatorum

professoris, societatis fratrum eiusderri ordinis inter gentes

peregrinantium propter Christum vicarii generalis, et non-

nullorum fratrum ipsius societatis. nobis nuper exhibita

continebat,

quod

dilectus filius Helias eiusdem Ordinis

professor et magister generalis, zelans dictorum

fidei

et

ordinis dilatationem, per suas certi tenori litteras voluit

et

declaravit Lamburgen. Camicen. Sunatricen. Pansuten·

Premicellen.

et

Cerethen.

1

)

conventus prefati ordinjs,

in

Ruschie et Valachie partibus consistentes,

ad

societatem

dictorum fratrum peregrinantium specialiter pertinere,

prout in ipsis litteris plenius continetur. Qual e

pro

parte

vicarii et fratrum predictorum fuit nobis humiliter sup-

plicatum, ut voluntatem ac declarationem dicti magistri

ratas

et gratas habere, easque auctoritate apostolica con-

firmare de benignitate solita dignaremm. Nos itaque,

ut

prefertur, fidei catholice ampliationem et animarum sa-

lutem ab intimis affectantes, huiusmodi supplicationibus

inclinati voluntatem et declarationem huiusm9di ratas

et

gratas habentes, eas auctoritate apostolica confirmamus

etc. presentis sc

ripti

patrocinio communimus. Nulli ergo...

et nostre confirmationis

infrin

gere etc. Dat. Rome apud

sanctum Petrum Y. Kal. Februarii anno octavo.

v

1390 A vg 4. Papa Clemente\ . ordona sa se faca

cercetari

daca.

franciscanul Anton de

Manso e

IJ

A.

Bzoviu

s Propago D.

Hyaointhi, Venetiis 1606, pa

g.

23 zioe

ca

aceste manastiri sunt: a Provincia

Polo

niae Leopolien. Camene·

cen. et .Smot1·icen. a Provine-ta

Hunga1·iae

Cei·eten. Pansuten. et ri·

m-icellen. Mai adaagii inca 4 m

aniistir

i din Gracia.

Pansuten.

e greu

de identifio:i.t.

Cat

pentru

PreIDJcellen. care s e a m i i ~ l l atat de mult cu

Przemysl sau

Prz

emyslany,

anevoe va i

atarnat de provincia ungara

a

dominic:milor.


8/28

DI: -:

ARBIVRLE YA.T

IC

A UJ.L I

361

vrednic

sa fie episcop de Vidin : iar

in caz

afir

mativ

sa

fie

promovat

]a

ac

e

st

scaun,

ramas

va

cant

prin moartea

lni Oliveriu, f?i neocupat de do

minicanul

loan Regis, care

retuzase

numirea :

.

Arbivele

\ aticane.

Reg.

Av

e

n. 261.

Clrmens VII. J\n . XII.

Part.

II.

tom . u7 fol.

99.

Venerabili fratri

Joanni

episcopo Tusculano salutem

et

apostolicam benedictionem.

Int

er solicitudines varias qui

bus

assidue prernimur, illa potissime pulsat et ex.citat

men

tem

nostram

ut

universi orbis ecclesiis pastoris solacio

destitutis ne

in

spiritualibus et temporalibus detrimenta

2

de salubris provisionis remedio consulatur. Dudum siqui

dem

bone memorie Oliverio episcopo Budinen. regimini

ecclesie Budinen. presidente nos cupientes eidem ecclesie

cum

vacaret per apostolice sedis providencia·m utilem

et

idoneam presidere personam, provisionem eiusdem ecclesie

{)rdinacioni

et

disposicioni nostre duximus ea vice specia-

.

liter

reservandam et deinde prefata ecclesia per ob

itum dicti Oliverii episcopi qui

extra

romanam curiam

decessit pastoris solacio destituta

tu

habens a nobis su-

. per

hoc

speciale (sic ) per nostras Jiteras potestatem, de

persona dilecti filii Joannis regis ordinis fratrum predica

torum

professoris magistri in theologia eidem ecclesie

sic vacanti auctoritate apostolica providisti jpsumque

ll

preficisti

in

episcopum et pastorem. Qui quidem

Joannes

huiusmodi provisioni et prefectioni consensum prebere

re

cusavit et eas prosequi non curavit neque curat. Oum au

tem

prefata ecclesia adhuc per obitum dicti Oliverii

va

care noscatur :nullusque preter nos

hac

.vice de ipsius pro

visione disponere potuerit neque possit reservatione

et

de-

1

Document utilizat de Eubel. Hierarchia,

vol.

I. pag. 139.

E]I se

publica fl Ci

din cauza vecinatatii Vidinului cu far.i. rom;ineascii .

2

L i p e ~ t e :

pa.tiantur. ·


9/28

36

I C. F ILITTI

creto obsistentibus supradictis nos cupientes eidern ec

clesie ne longe vacationis exponatur incommodis

de

per

sona idonea celeriter providere sperantesque quod dilectus

:filius Antonius

de

Manso ordin.is

fratrum

mioorum pro

fessor baccallaureus

in

theologia penitenciarius noster

in

urbe

ad

regimen

et

administrationem ipsius utilis

et

ido

neus existeret ac de eiusdem Anthonii sufficiencia

et

ido

neitate

certam noticiam non habentes fraternitati tue de

qua in

iis et aliis plena.m in domino

:fid

uciam obtinemus

per

apostolica

scripta

committimus

et

mandamus quate

nus de suf.ficiencia et idoneitate ipsius Anthonii qui

apHd

nos de religionis zelo vite mundicia spiritualium provi

dencia

et

temporalium circumspeccione ac aliis virtutum

meritis

multipliciter comrnendatur auctoritate nostra di

ligencius te informes

et

si per informatiooem eiusrnodi

ipsum

Anthonium ad regimen et adrninistrationem ipsius

ecclesie utilem et idoneum esse reppereris super quo

tuam

conscientiam oneramus de persona eiusdem Anthonii eidem

- ecclesie predicta auctoritate providea ipsumque

illi

pre

:ficias

in

episcopum

et

pastorem curam

et

admini.:;tratio

nem

eiusdem ecclesie sibi in spiritualibus

et

temporalibus

plenarie committendo

ac

ei facias a

suis

subditis obe

dienciam et

reverentiam

debita exhiberi.... Et insuper

eidem .A.nthonio si de persona ipsius eidem ecclesie

per

te

provideri contingat

munus

consecration.is impendas vel

per

aliquem catholicum

antistitem gratiam et

communi

onem apostolice sedis.

habentem

assistentibus tibi vel eidem

antistiti duobus vel tribus aliis catholicis episcopis simi

les

gratiam et

communionern

h b e n t i b ~ s

impendi facias

et

procures.

Volumus autem q uod tu vel idem antistes qui eidem

Anthonio prefatum munus i::npendes vel impenclet ab

eo nostro et ecclesie .romane nornine fidelitatis debite so

litum recipias seu

recipiat juramentumjuxta

formam quam

sub

bulla nostra mittimus interclusam

ac

formam jura


10/28

01 \' ARHIVELE VATICANULUI

363

menti quod idem Anthonius

prestabit

nobis de verbo ad

verbum per

ip

sius patentes litera.s

suo

sigillo sigillatas

per proprium nuncium procures seu idem antistes pro

curet quantocius destinare. Per hoc autem venerabili fratri

nost

ro

episcopo Proscblavien.

1

cui ecclesia

ipsa

metropo

litico iure subesse dinoscitur nullum volumus imposterum

preiudicium generari.

Datum Avinione secundo nonas Augusti pontificatus

nostri anno duodecimo.

Expedita secundo kalendas Septembris anno XII. R

de Valle.

Tradita IY kal. Septembris anno XII.

K.

Monachi.

Vl.

394

1arlie 9

Papa

Bonifa

c

iu

IX.

n u m e ~ t e

pe

George, din

ordul

e r e m i ~ i l o r

sf.

Augustin episcop

de A r g e ~

scaunul

fii n d

vacant

prin

moar

tea

lui

Nicolae

2

) .

A r c h i Vaticanului Reg. Lateran . 82. 1Bonif. I

X.

a u. 1±00) fol. 247·

Bonifacius etc. Dilecto filio

Ge

orgia electo

Ergen

. sa

lutem etc.

3

.

. l ) Prost.hlaven. E Preslav de

astaz

i din Bulgaria,

vechea

Marcian

polis. Dupa de>plir\irea Biserici

lor Scaunul

papal a r

ecunoscut

sub

titlu

- de

Presthlavien.

numai pe

Sava

la

a.

1204. Eubel

I.

c. pag. 430.

Prin

urmare fraza de sus este o

formula

de caocelarie. Arhiepiscopa.tul la.tin

de Marcia nopolis s 'a iufiinta,t la a. 1643. numindu- 'e

ca

titular

cunos-

cutul Bandini.

2) Doc

ument utilizat

de

Eubel Hierarhia

, vol. I. pag. 105. Nicolae

Antooii a fost primul episcop de Argei;;

numit

la 9 Mai 1381. Cfr. Dr.

G.

E rler, D

er

Liber Ca.ncellari

ae

Apostolicae vom J. 1380.

Leipzig

1888.

pag. 26.

3) In reg. se

repet

: Georgio .


11/28

64

l

C. FJLITTT

Divina favente clem encia cujus inscrutabili providen

tia ordinationem susoipiunt universa in apostolice sedis

specula licet im.rneriti constituti ad universi· orbis eccle

sfas aciem nostre considerat1onis extendimus

et

pro earum

tatu salubriter dirigendo, apostolici favoris auxilium ad

hibemus sed de illis propensius cogitare nos convenit

quas propriis carere pastoribus intuemur ut eis juxta cor

nostmrn pastores preficiantur ydoney qui cornmissos sibi

populos

per

suam circumspectionem providam salu briter

dirigant et informent

ut

bona ipsarum ecclesiarum non

so

lum gubernent utiliter sed etiam multimodis efferant

incrementis. Dudum siquidem, bone memorie ~ i c o l o

episcopo Ergen. regimini ecclesie Ergen. presidente,

no

cupientes ipsi ecclesie cum vacaret per apostolice sedis

providentiam utilem

et

ydoneam presidere personam, pro

visionem

e j ~ s e m

ecclesie ordinationi,

et

dispositioni

nostre ea v

ice

duximus specialiter reservandam, decer

nentes ex tune irr itum

et

inane si secus super

hiis

per

quosquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter con

tigerit

attemptari Postmodum vero predicta ecclesia per

-0bitum ipsius Nicolai episcopi qui extra

Romanam

cu

riam diem clausit extremum vacante, ~ o s vacatione

hu-

jusmodi

.fidedianis rellatibus (sic) intellecta, ad provisio

·

nem

ipsius ecclesie celerem et felicem de

qua

nullus pre

ter nos

hac

vi e se intromittere potuit neque potest reser

vatione

et

decreto obsistentibus supradicitis,

ne

ecclesia

. ipsa · ionge vacationis exponeretur incommodis, paternis E t

.solicitis ~ u d i i s attendentes

post

deliberationem q uam de

pr

e

j i c ~ e n d o

ecclesie

r ~ f t e

personam hujusmodi cum fratribus

- nostris· habuimus diligentem, demum ad te ordinis fratrum

hei·emitarum sancti Augustini professorem

in

sacerdotio

o i i s t i t u t u m religionis zello (sic) conspicuum,

litterarum

... ·cientia

pteditum

vita ac

inorum

honestate decorum

in spiri

tualibus providum

et in

temporalibus circumspectum

et

~ l i i s

multiplicium

virtutum

meritis-;prout ex fidedignorum testi-


12/28

l1D:

:\RHIYELE YATI

CA'.'ll'LUI 365

momus percepimus insignitum direximu ocullos (sic)

nostre rnentjs, quibus omnibus attenta me.ditatione

pen-

satis de p e r o n a tua nobis e ~ eisdem fratribus ob dicto

rum

tuorum exigentiam meritorum aceepta, eidem ecclesie

de dictorum fratrum consilio auctoritate apostolica provi

demus, teque illi preficimus

in

Episcopum et

pastorem

curam et admini trationem ipsius ecclesie tibi in spiri

tualibus

et

temporalib•Js plenarie committendo.

Jn

illo qui ,

dat

gratia et

largitur

premia

confidentes quad dirigente ·

Domino

actus

tuos prefata ecclesia per tue industrie ~ t

circumspection.is studium fructuo um regetur,

utilitu

et

pr

.ospere dirigetur, et

grata in

e i ~ d e m spiritualihus et tem

poraUbus u cipietincrementa. Volumus autem quad quam

primum pre entes litteras habue.ris expeditas

ad

ecclesiam

ipsam accedas et personaliter resideas in e;1dem, quodque.

pontificalia extra civitatem et

di

ocesim ergen . exercere

non possis. lugum igitur Domini tuis impositum humeris

prompta

devotion.a suscipiens curam et administrationem

predictas sic exercere studeas fideliter et

prndenter

quod

ecclesia gubernatori_provido et aclministratori f r ~ c -

tuoso gaucleat se commissam, tuque preter externe retri-

butionis premium nostram

et

dicte sedis b e n e d i c t ~ o n e m

et gratiam uberius consequi merearis.

·Datum Rome apud Sanctum Petrum Eeptir.no Idu

:Ma1

·

ciL

Anno Quinto.

·De andato Jae obus) de I eramo.

VH.

·1394 IuniY

8.

Papa Bonifaciu IX.

m m ~ ~ t e pe

·

dominicanul

tefan

Nlartin:I. episcop de Seret, scau

n fiind vaca

nt

prjn moaJ,·tea

lui

_oa11

1

) .

. . l

I l

Ace,t

document e ptiblic•

t

1n

Bullal ium

Ordinis Praedlca torum

eil·. ·BrPmonrl,

vol.

II, Roma 1730,_

pag.

ayr

· /i ca

not'ii

fn S.

Batac.z

Rys

d1

.iejow zak. kaznodz. w Polsce,_ vol. ll. _Lemberg.

1861

pag.

3. J.

Dar

'

fi i ndcil.

aceste

-opere'

sunt rare i;;i greu acceeibile, actul ' se public&.

lli J

io co)ec\ia. .

de

fa.{a. · , · · •. · ·

, . .


13/28

366

L C P'JLITT

Arhivele Vaticane. Reg. Later.

33

Bonif. IX.

an

. V Fol.

170

{Cereten).

Bonifacius etc. Dilecto filio Stephano Martini electo Ce

~ · e t e n s i

salutem etc. Divina disponente clemeneia. cujus

inscrutabili providentia ordinationem suscipiunt universa

in apostolice sedis specula licet immeriti eonsHtuti, ad

universas orbis ecclesias aciem nostre considerationis ex

tendimus, et pro earum statu salubriter dirigendo aposto

lici favoris auxilium adhibemus, sed de illis propensius

cogitare nos convenit quas propriis carere pastoribus in

tuemur, ut eis juxta cor nostrum pastore preficiantur

ydonei

qui

commi sos sibi populos per suam circumspec

tionem providam salubriter dirigant et informent, ac bona

ecclesiarum ipsarum non olum gubernent utiliter sed

etiam multimodis efferant incrementis. Dudum siquidem

bone memorie Iohanne episeopo Ceretensi regimini ec

clesie Ceretensis presidente, Nos cupientes ipsi ecclesie

cum vaoaret per apostolice sedis providentiam utilem et

ydoneam presidere personam, provisionem ejusdem ecolesie

ordinationi

et

dispositioni nostre duximus ea vice specia

liter reservandarn decernentes ex tune irritum

et

inane

si

secus super hiis per quoscunque quavis auctoritate

scienter vel icrnoranter contingeret

attemptari Po

tmodum

Yero dicta .ecclesia, per obitum ipsius Iohannis epis

copi qui extra Homanam Curiam diem clausit extre

mum, vacante, nos vacatione hujusmodi fidedignis rela

tibus fotellecta, ad provisionem ipsius ecclesie celerem et

felicem,

de

qua nullus preter nos, hac vice,

se

intromit

tere

potuit neque potest reservatione

et

decreto obsisten

tibus supradictis, ne ecclesia ipsa longe vacationis expo

neretur incommodis, paternis et solicitis studiis intendentes,

post deliberationem quam

de

preficiendo

e::iclesie

prefate

personam utilem et eciam fructuosam cum fratribus

nostris babuimus diligentem, demum

ad

te orrnnis

fratrum

predicatorum professorem

in

sacerdotio con

stitutum relicrionis zelo conspicuum,

litterarum

scientia

preditum vite ac honestate, decorum in spiritualibus pro-


14/28

DIN

ARHIVELE YATI CANCI.l'l

3

67

vidum

P t

temporalibus circumspectum et aliis multipli

cium virtutum meritis, prout e:s: fidedignorum testimoniis

accepimus insignitum, direximus oculos nostre mentis.

Quibus omnibus attenta meditatione pensatis, de perso

na tua nobis et eisdem fratribus nostri ", ob dictorum

tuorum exigentiam meritorum, accepta, eidem ecclesie de

dictorum fratrum nostrorum consilio, auctoritate aposto

lica providemus, teque illi

pre:fic

imus in episcopum et

pastorem, curam et administrationem ipsius ecc lesie tibi

fa

spiritualibus

et

temporalibus plenarie committendo

·volumus autem ut quam primurn presentes literas habue-·

Tis expeditas,

ad

ecclesiam ipsam accedas

et

resideas peT-

sonaliter in eadem quodque ponti:fica lia officia extra tuam

Civitatem

et

diocesim Cerethensem nequeas exercere.

u-

gum igitur domini tuis impositum humeris prompta de

votione susciipiens, curam et administrationem predictas

sic exercere studeas solicite fideliter

et

prudenter quod

ecclesia ipsa gubernatori provido et fructuoso administra

tori gatideat

se

commissam, tuque preter eterne retribu

tion.is premium nostram et dicte sed is benedictionem

et

gratfam exinde u berius consequi merearis.

Dat. Rome apud Sanctum Petruin Sexto Idus Iunii Anno

Quinto.

VIII.

1398

t

2 Andrei opjscopul r g e ~ u l u i se scu

t ~ t de contributia unui an .

J.rhivele Yaticane. Obligat.iones. 48 Fol.

191

(CLXXI) verso.

Anno millesimo trecentesimo nonagesimo sexto quarta

indictione anno septimo (Bonifacii IX).

A nno portificatu loco et indictione predictis die lune

secunda mensis octobris coram et presentibus quibus su

pra Rev. Pater dominus Andreas episcopus Argensis in

Vala.chia fuit hac vice dumtaxat a prestatione sui com

munis servicii liberatus propter paupertatem.

I

Document utilizat de Euhel, Hierarh;a, vol. I. pag.

105


15/28

368

l ,

C.

FlLl'l'Tl

IX

139[ Aprilie

23.

Papa

Bonifaciu IX.

ioga

1

lue lui

Fra:ncisc, episcop ales de Argei;; sa poata fi hiro-

tomt

de oricare episcop supns Sf. Scaun

1

.

Arhi\"ele

Vaticane.

Reg. Lat. 69. Fol. 134 v.

Boni 'atius etc. Delicto

:filio

Francisco electo Argen. sa

lutem

ek

Oum nos pri

dern

ecelesie Argen. pastoris

re

gimi

ne

destitute de persona tua nobi

et

fratribus nostris

ob

tuornm exigeritiam meritorum aceepta. de fratrum

eo ...

rundem consilio .auctoritate a.postolica duxerimus provi

dendum pre:ficiendo te il]j

in

episeopum et pastorem

prout

fo nostris inde confeetis literis plenius continetur, nos

ad

ea que

ad

tue commoditatis

augmentum

tandem va

leant favorabiliter intendentes tuis suppli0ationij:Jus incli-

na

.

ti

tibi ut a quocumque malueris catholico antistite

gra-

tiam et communionem apostolice serus habente ascitis et

in

hoc

sibi

assistent1 bus duo bus

vel

tribus

eatholicis

epis

-

. copis simile ll gratiam et communione.m habentibus munus

consecrationis reeipere valea ac eidem antistiti ut

munus

predictum

auctoritate nostra impcndere

libere tibi possit

plenam et

lib

eram concedimus tenore presentium faeul

tatem.· Volumus autem quod idem

antistes q_ui

tibi prefa-:

tum

munus

impendet postquam

iltud tibi

im penderit a

te

nostre

et

Roma

ne eeclesie

nomine

ridelitatis

debite

solitum solitum (sic) recipiat jummentum iuxta

fo

rmam

quam sub

bulla

no.stra

rnittimus

interclusam

ac o r m ~ m

iuramenti

quod tu prcstare contigerit nobi" de verbo ad

verbum·

per

tuas·

patentes

lit ras tuo sigillo signatas p er

proprium

nuneium

qua ntocius destinare pro ur.es. Quodque.

per boc honorabili fratri nostro archiepiseopo

Coloeen:

crii ":Prefata eeclesia metropolitico iure

subesse

dino.scitm

nulluiri

imposterum preiudicium

aeneret

.

ur.

Datum

Rome

• . b .

apud Sanctum · P'etrum

nono

kaleridas Maii

anno

decimo .

·.X.

XII.

de

Benevento.

· · ·

1) Document utilizat de Enbel Hierarchia

2 la Argeo

..

'

vol. I, ·pag. IO:J nota.

:_


16/28

DIK ARHIVELE

VATI

CA N'ULt I

x.

Fara data probabil 1399 apr. 23.

Francisc

de

8.

Leonardo

e

numit

episcop de Argei;;, scaunul

fiind vacant prin moartea predecesorului.

Judice 478,

fol.

144

v.

Franciscus de S. Leonardo fit episcopus Argen per obitum.

AB.

Bonif

9.

VII.

10 p.

·7

1

.

X

1399 Mai 12. Francisc episcop de A r g e ~ e

:;cutit

de contributia

primului

an

2

.

Arhivele Vaticane. Obligationes o2 Fol. 114.

Anno pontificatu,

loco

indictione et die predictis

ac

presentibus predictis anno 13U9, pontificatus Bonifacii

PP. IX anno X. die vero XII. i\laii in officio camerariatus

indictione Vfl).

Rev. Pater

Dominus Franciscus Episcopus

.Argen. in

Valachia

fuit

hac

vice dumtaxat a prestatione

sui communis servitii liberatus propter paupertatem.

XII.

1402 Februarie 20

Papa

Bonifaciu IX. numeflte

pe canonicul Geo rg Iohannis din P ees

Cinci

Bi -

·serici) episcop de A r g e ~ scaunul fiind vacant prin

moartea lui loan

3

) .

1

Citatia

se refera

la

u11

re

gistru

perdut

din

Seria Lateranli.

2)

Document

utilizat

de

Euhel Hierarcbia

vol.

[.

pag. 105.

3) Documen

tul

se publica

lli aici

cu t oate ca se afla deja

in

1¥10

nu

men

ta Va ticana.

Hung

:uiae Seria

1 tom.

4, Budapesta

18tl9,

p

ag

410, colectfo foarte voluminoas


17/28

370

I C. FILIT rJ

Arhivele Vaticane. Reg. Lat

er

an

.

103

. Bonif. IX. Fol. 153.

Bonifacius etc. Dilecto fillio Geo rgia Iohannis electo

Argen. salutem etc. .

Apostolatus officium quamquam immeritis nobis) ex

alto comrnissum quo ecclesiarurn omniurn regimini pre

sidemus utiliter exequi coadiuvante Domino cupientes sol

liciti corde reddimur

et

sole

rt

rs

et

cum de

ipsarum

regi

minibus agitur committendis tales eis

in

pastores preficere

studeamus sic) qui commissum sibi grege111 dominicum

sciant non solum doctrina ve rbi sed exemplo boni operis

informare, commissasque sibi ecclesias in

statu

pac i:fico

et tranquillo velint et valeant, dante Domino salubriter

regere et solicite gubemare. Dndum siquidem bone me

morie l ohanne ~ 1 . r g e n . regimini Argen. ecclesie presidente

nos cupientes eidem ecclesie cum

•acaret

per apostolice

sedis providentiam utilem

et

ydoneam pre:ficere personam,

provisionern hujusmodi ecclesie ordinationi

et

dispositioni

no st

re ea vice duximus specialiter reservandam clecer

nentes ex tune irritum et inane si secus uper hiis per

quoscunque quavis auctoritate scienter vel ignoranter con

tingeret attemptari. Postmodum vero dicta ..Argen. eccle

sia per obitum dicti Iohannis episcopi qui

extra

Roma

nam

cuTiam diem clausit extremum vaca.nte nos vaca

tione hujusmodi

fi

dedignis

relatibus

int

ellecta ad provi

sionem

ip

sius Argen. ecclesie celerem

et

fel icem de qua

nullus preter nos hac vice disponere potuit neque potest

reservatione et decreto obsistentibus supradictis, ne ec

clesia ipsa longe vacationis exponeretur incommodis

paternis et sollicitis studiis intende

nt

es post deliberatio

nem quam de

pr

e:ficiendo ecclesie prefate personam uti-

lem et eciam fructuosam cum fratribus nostris habuimus

d i l i ~ e n t e m

demum

ad

te Georgium

tune

ca11onicum

ec

cles

ie

Quinqueecclesiensis in sacerdotio constitutum litte

rarum scientia preditum vite ac morum honestate deco -


18/28

DIN ARBl\ fLE

V T I C ~ U L n

37

rum

in

spiritualibus providum

et

in temporalibus circum

spectum et aliis multiplicium donis virtutum prout ex

fidedignorum testimoniis accepimus insignitum direximus

oculos nostre mentis quibus omnibus attenta meditatione

pensatis do persona tua nobis et eisdem fratribus nostris

ob

dictorum exigenciam meritorum accepta, eidem

ec-

clesie Argen. de dictorum fratrum nostrorum consilio aucto

ritate apostolica providemus teque illi preficimus jn epis

copum et pastorem, curam et administrationem ipsius

ecclesie

Arg

en. tibi in spiritualibus et tempo.ralibus ple

narie committendo in illo qui

dat

gratias et

largitur

pre

mia confidentes quod dirigente Domino

actus

tuos pre

fata ecclesia Argen. per tue industrie et circumspeciionis

studium fructuosum sub tuo felici regimine, gratia tibi

assistente divina regetur utiliter et prospere dirigetu.r ac

grata in

eisdem spiritualibus et temporalibus suscipiet

incrementa. Iugum igitur IJomini tuis impositum hume

ris

prompta

devotione suscipiens curam et administratio

nem predictas sic exercere studeas sollicite fideliter et

prudenter quod ipsa ecclesia Argen. gubernatori provido

et administratori fructuoso gaudeat se commissam tuque

proinde preter eterne retributionis premium, nostram et

apo tolice sedis benedictionf m

et

gratiam consequi ube

rius merearis. Volumus autem quod postquam presentes

litteras habeas expedifas ad prefatam ecclesiam Argen.

te transforas et resideas personaliter in eadem quodque

pontifica1ia extra civitatern et diocesim Argen. minime

-valeas cxercere.

Datum Rome apud Sanctum Petrnm. Decimo Kalendas

~ 1 a r t i i

Anno Iercio decimo.

XIII.

4 Februarie 26 Papa loan XXIII. ordona

-ca George, episcopul de A r g P ~ sa fie investit cu


19/28

372

J. C. FJLITTI

un canonicat

n i ~ t e prebende vacante

din

bise

rica Grugh

?

in eparhia de Pees /O ioci Biserici),

de oarece episcopia de g e ~

nu-i

produce

nici

un venit,

iar

el

i n e p l i n e ~ t e

funct-iunile

episco

pale

n

prezisa eparhie.

Ar11ivele

Vaticane. Reg. Lateran. 145. Iohann. XXIII. Fol. 202.

ve1so A rgen: .)

Johannes etc. Venerabili fratri episcopo Auriensi, et

dilectis filiis abbati monasterii sancte Trinitatis ac pro

posito eccle ie

de

Grugh Quinqueecclesiis (sic) diocesis

salutem etc.

Personam venerabilis fratris nostri Georgii epi copi

Argen. nobis et apostolice sedi devotam suis exigentibus

meritis

paterna

diligentia prosequentes, illa sibi

libenter

concedimus que suis commoditatibus

fore

conspicimus

oportuna. Cum itaque, sicut accepimus canonicatus

et pre

benda ecclesie Quinqueecclesiensis quo quondam Bene

dictus

Pauli

ipsius ecclesie canonicus

durn

viveret obtj

nebat per ipsius IJenedicti obitum,

q11i

extra

Romanam

curiam diem clausit extremum vacaverint et vacent

ad

pr

esen , nos prefato Georgia episcopo qui ut a serit

de

ecclesia sua ArO en. q

ue

inter infideles constitu:a existit

nullos fructus perci pit, et in civitate

ac

dioce i

Qu

inq

ue

ecclesien. ponti:ficalia

per nonnulla

tempora exercuH

vrout

de pre en

t

exercet, et

cui

dudum fructus rer:lditus et pro

ventus

dictorum canonicatus

et

prebende tune

v m t u m

per capitulum dicte ecclesie Quinqueecclesfo1

1sis

in

ip iu

episcopi

subsidium et

ne in pontificalis dignitatis obpro

brium

mendicare

coge1·etm·

fuerunt ministrati prout etiam

ministrantur

de

presenti

de

subventionis

auxilio

providere

volentes,

ipsumque premissorum

intuitu favoribus proseqi.:i

gratiosis discretioni vestre

per

apostolica scripta manda

mus

quatenus vos vel duo aut unus vestrum

pe

· vos vel


20/28

IKARHIVl :Lll: V ~ T J C K U L C i

:alium seu alios canonicatum et prebendam predictas, quo

rum fructus redditus et proventus prefati quindecim mar-

-charum argenti secundum communem extimationem

va-

lorem

annuum, ut idem episcopus

asserit

non excedunt,

sive ut premittitur sive alias quovis modo

aut

alterius

cujuscunque persona vacent etiam si tanto tempore va-

-caverint quod earum collatio juxta Lateranensis statuta

-concilii ad sedem predictam legitime devoluta vel ipsi

-canonicatus et prebenda dispositioni apostolice reservati

existant

dummodo tempore date

presentium

non

sit

in

-eis alicui specialiter

jus

quesitum cum plenitudine juris

·canonici ac omnibus jur ibus et pertinenciis suis eidem

·Georgio episcopo

per

eum quoad vixerit t ~ s possi

·dendos et eciam gubernandos auctoritate nostra commen

dare

curetis, ita quod hujusmodi commenda durante di

·ctus episcopus de hujusmodi fructibus redditibus et pro-

ventibus predictorum canonicatus et prebende debitis eo

rum supportatis oneribus disponere et ordinare yaleat

sicut illos pro tempore obtinentes de illis disponere

et

ordinare potuerunt seu etiam debuerunt, alienatione tamen

bonorum immobilium et preciosorum mobilium ad dictos

ranonicatum et prebendam pertinencium sibi penitus in-

terdicta. Inducentes eundem Georgium episcopum vel pro

-0uratorem suum ejus nomine in corporalem possessionem

canonicatus

et

prebende juriumque

et

pertinentiarum

pre-

·dictorum eadem auctoritate

et

defendentes ioductll)Il a-

moto exinde quolibet illicito

de

ientore ac facientes sibi

-de ipsorum canonicatus et prebende fructibus redditibus

proventis juribus et obventionibus universis integre res-

pondere. Contradfotores auctoritate nostra etc. Non ob

iltantibus quibuscunque om missis

ad

brevitatem etc. so

litis

formulis)

atum

Bononie Quarto Kalendas .\Iartii

..Anno primo.


21/28

374

I. C FlLITTI

XIV

.

1413 1lfartii 5 Papa loan

XXIIL

n u m ~ t pe

Nicolae Venatoris,

din

ordinul sf. Pavel

eremitu

l ,

episcop de

S iret,

scaunul

fi ind vacant prin

moa

r

tea lui

tefan

1

) .

Arhivele Vaticaue. Reg . Later. 162 Fvl. 272.

(l

oha

nn

. PP. XXIII}

Iohannes etc. Dilecto filio

~ i c o l o

Venatoris electo Ce-

retensi salutem etc.

Divina disponente clementia cujus inscrutabili provi

dentia O 'dinationem suscipiunt universa in apostolice se

dis specula 1icet immeriti constituti, ad universas orbis

ecclesias aciem nostre considerationis extendimus, et pro

earum

statu salubriter dirigendo apostolioi fovoris

auxi-

liurn adhibemus: sed de illis propensius oogitare nos con

venit quas propriis carere pastoribu intuemur, ut eis

juxta

cor nostrum pastores preficiantur ydonei qui com

missos sibi populos per suam circumspeotionem provi

dam, et providentiam circum pectam salubriter dirigant..

et informent, ac bona ipsarum ecclesiarum non solum

gubernent utilius sed etiam multimodis efferant inore

mentis. Dudum siquidem bone memorie Stephano epi -

copo Ceretensi regimini Ceretensis ecclesie presidente nos

cupientes eidem ecclesie cum vacaret

per

Sedis predicte

providenciam utilem

et

ydoneam presidere personam, pro

visionem ipsius ecclesie ordinationi et dispositioni nostre

ea vice duximus specialiter

reservandam

decernentes

ex

tune irritum et inane si secus supe1·

hiis

per quoscun

que quavis auctoritate scienter vel

ignoranter continge-

ret

attemptari.

Postmodum

vero dicta e··clesia per

obitum _

l )

Document

utirzat de E :1bcl. Hier.1ehia.,

vol.

I. pu g. l.


22/28

DIN

ARHIVELE

V.ATICA;\ CLCI

375

p

rns

Stephani

episcopi

qui extra Romanam curiam

diem

clau it extremurn vacante nos vacatione

intellecta

ad

provisionem ipsius ecclesie celerem et felicem de qua

nullus preter nos hac vice se

introm;ttsre potuit

siv po

test reservatione et decreto obsistentibus supradictis ne

ecclesia ipsa longe vacationis exponeretur incommodis

pa-

ternis

et

solicitis studiis intendentes po t deliberationem

quam de preficiendo ecclesie

prefate

personam

utilem

et

etiam fructuosam cum

fratribus

nostris

habuimus

dili

o-entem; demum ad te ordinis sancti Pauli primi Here

m i ~

profe sorem in

sacra

theologia

magistrum

et in

sa

cerdotio constitutmn religioni zelo conspicuurn

litterarum

cientia preditum vite ac morum honestate decorum in

spiritualibu providum

et in

ternporalibus circumspecturn

et in aliis multiplicium virtutum donis prout fi.dedigno

rum

testimoniis perspicimus

insianitum

direximus oculos

nostre mentis. Quibus omnibus debita meditatione pensa

tis de persona tua nobi

et

eisdem fratribus ob dictorum

tuorum exigentiam meritorum accepta eidem ecclesie

de

dictorum

fratrum

consilio auctoritate apostolica provide

mus teque

illi

preficimus in episcopum

et

pastorem cu

ram et

administrationem ipsius ecclesie tibi

n

spiritua

libus et temporalibus plenarie committendo. In ilJo qui

dat gratias et

largitur

premia

confidentes quod dirigente

Domino actus tuos prefata ecclesia per tue industrie et

circumspectionis studium fructuosum regetur utiliter et

pro pere dirigetur ac grata

in

eisdem spiritualibus et

temporalibus suscipiPt incrementa. Volumus

autem

quad

quamprimum presente litteras habueris expeditas ad

ecclesiam ipsam accedas

et

personaliter resideas in eadem

quodque pontificalia officia

extra

civitatem

et

diocesim

Oereten. nequeas exercere. Iugum igitur Domini tuis im

positum humeris prompta devotione suscipiens curam et

administrationem prndicta sic exereere studeas

fi

deliter

et prudenter quod ipsa ecclesia gubernatori provido et


23/28

376

1

C

FILITTf

fructuoso administratori gaudeat se commissam, teque

preter

eterne retributionis premium, nostram et sedis pre-

dicte benevolenciam et gratiam exinde uberius consequi

merearis.

Datum Rome apud Sanctum l etrum Tertio Konas Marcii

Aono Tercio.

xv

1413 Julii 31

Papa Ioan

XXIIl.

n u m ~ t

pe do-

minicanul Toma Grueber episcop

de Seret, scau-

nul

fiind vacant prin rnoartea

lui

loan

din

Po-

lonia

1

).

Arhi,·ele Vatfoanr . RPg. La t.:ran. 174 Fol. 139 (Cohan. PP. 23).

Iohannes etc. Dilecto filio Thome Grueber electo

Cze-

retensi salutem etc.

Apostolatus officium quamquam insufficientibus meritis

nobis ex alto commissum, quo ecclesiarum omnium regi-

mini presidemus utiliter exequi coadjuvante Domino cu-

pientes solliciti reddimur

et

solertes ut cum de ipsarnm

regiminibus agitur committendis tales eis in pastores pre-

ficere studeamus qui commissum sibi

gregem

Dominicum

sciant

non solum doctrina verbi, sed

etiam

exemplo boni

operis informare, comlllissasque sibi ecclesias

in statu

pa-

cifico et tranquillo velint

et

valeant, duce Domino, salu-

briter regere et fideliter guvernare. Dudum siq uidem pro-

visiones O illnium

cathedralium

ecclesiarum

tune

apud se-

dem apostolicam vacantium et in a:::itea

vacaturarum

or-

dinationi et dispositioni

nostre

reservantes, decernimus

ex

tune

irritum

et inane ·si secus

super

hiis

per

quoscunque

l) Document utilizat de Eubel, [)ierarcbia. vol. I p : g. 189. El ad.

mite

citirea:

,Ernebe

r

Grueber

?) • .


24/28

•

•

I ~

ARBI\.ELE

V

ATICANCLUI

377

qua,is

aucto1 itate scienter

vel ignoranter contjnge1et

a

temptari.. I ~ o s t m o d u m

vero

ecclesia

C z e 1 ~ e t e n s i

sic) per

obitum

quondam

Iohannis

de

Polonia

i p s i u

ecclesie

epis

copi

qui

nu1)e1·

extra

dicta1n cu1 iam

debittlm nature

persolvit

apud

sedem ipsam 1racante,

Nos

ad

provisionerr1

ipsius eccle

sie

celerem

et

felicem, de

qua null

us

preter

nos

hac

vice

se

intromitte1

·e potuit

nec1ue

potest, re ervatione et

decreto

obsistenti bus

u p r a d i c t i ~

ne

ecc]esia ipsa prolixe

vacatio-

nis

expone1·ctu1 incommodis,

paternjs

et

solicitis studiis

intendentes,

post

delib8rationen1

quan1

cle

p 1 ~ e f i c i e n d o

eidem

-ecciesie

persona111

t1tilem et eciam fructt1osam

cum

fra

tribus nostris 11abu:1nus diligentem, den1um ad te

ordinis

f1 at1·um predicatorum

p 1 - - o f e s s o 1 ~ e r n de

1

i ~ e l i g l o n i s

zelo, lit

terarum ~ c i e n t i a

vite

m11ndicia

honestate

morum spi1

i

tualium proviclentia et

temporalium cir

.jumspectione

aliis

que multiplicium

nrtutum

d a m ~

apud

nos

fidedigna tes

timonia

pe1·hibentu1 ,

direximus oculos nostre mentis. Qui

bus

on1nibus

debit;),

meditatione

pensatis

de persona tua

nobis

et

eisdom

fratrjbus

ob dictort1m tuoru111

exigentiam

me1 itorum accepta eidem Czeretensi ecclesie de dictorum

frat1·t1n1 consilio, auctoritate

apostolica

pro\idemus

teque

l l

2

)

•

Datum ar)t1

cl

8arrctun1 Antoniu111 extra muros

Florentin.

Secundo Kalendas t 1 g u s t i \nno

>ua1--to .

.......

7

I

1413

g t ·li

7.

P ~ l p a Ioa11 XX

III. i n s a ~ c i n e a z a

11e

epit)cop11l

de Ka111ieniec

Ca111enita

.

in

Podolia,

Stt c.e1·ceteze


25/28

378

J. C.

F1LlT1l

sa

se ] n f i i n ~ e z e o ep1scop1e catolica in ,,civitas

Moldaviensis

o r a ~ u l

Baia),

unde

exista

deja

o biserica r,atolic:l. 1nchi

nata

Sf. Treimi cladita

de

cativa catolici ~ i

unde

i ~ i are r e ~ e d i n t a un

mitropolit de rit grecesc. Daca episcopul prezis

va

gasi

propunerea

prielnica atunci

sii. numeasca,

in

locul papii, de

episcop

,,Jifoldavieosis:' pe domi-

nioanul

Joan de R·rna

recomandat

de-

su veranii

poloni ~ i sa 1ngrijeasca de hirotonirea Jui

1

).

Arhi\·ete .Vatica oe. Reg. Lateran. Iohan. XXIII.

113.

Fol. 55.

Tohannes etc. Yenerabili episcopo Camenetensi Salutem

etc.

Romanus Pontifex beati Petri cclestis regni clavigeri

successor

et

vicarfos Iesu

Christi

cuncta mundi climata

omnesque nationum in illis degen1ium qualitates paterna

consideratione discutit et examinat diligq

nt

er,

et

ex officii

debito salutem querens

et

appetens sin

f

ulorum superna

suffultus potentia illa suaclentibus rationab1libus causis

perpensa dPliberatione.salubriter ordinat et disponit que

grata

divine majestati fore considerat,

et

per que oves

sihi divinitus creditas ad unicum Domin icum ovile reducat

et

perinde acquirat eis felicitatis eterne premium

et

veniaru impetret animabus, que siquidem auctorc Do-

mino certius et clarius credimus provenire

cum

·rnritas

catholice fidei ad laudem et aloriam divini nominis dila-

o

tatur.

Sane

nuper pro parte carissimi in ~ h r i s t o filii

nostri

\Vladislai regis

et

carissime in Christo filie nostre

.Anne

regine

Polonie

illustrium

nobis fuit expositum quad

in

minori \.\' alachia

in civitate

Moldaviensi que sic

a.

1)

Ac e

st

document

foarte important

a fost

publicat

mai

intai

de C.

Eubel

in R o

mis he

a1·talschr ift anul

19

3 Roma, pag. 189 urm.


26/28

DIX .-\HHIYELF; \"ATICA:.fi;u.:r

379

patria Moldaviensi in qua consistit et caput est ip ius

patrie nunc11patur, et

in

qua quidem civitate pro majori

parte

habitant

scismatici et infideles est q uidam locus

cum ecclesia

in eo

ub voca.bulo Sancte Trinitatis olim

per quosdam catholicos constructa. Qui quidem locus

populosus et honestus et ecclesia apta evidenter existunt

ad hoc quad ipsa ec


27/28

• I. C FILITTl

cum in civitatem et ecclesiam prefatos in cathedralem

auctoritate

nostra

erigas que

etiam

civitas

et

ecclesia

me-

tro;iolitana perpetuis futuris temporibus nuncupetur nee

non

omnia alia

et

singula disponas facias

et

ordines

eadem auctoritate que in pre:nissis et circa ea

videris

quomodolibet expedire. Quibus sic per te rite peractis de

persona dilecti filii Iohannis

de Ryza

ordinis fratrum

pre-

dicatorum profe.;soris vicarii vicegerentis generalis so-

cietatis peregrinantium pro

Christi

nomine

in partibus

antedictis cui de religionis zelo

litterarum

scientia vite

munditia hon estate morum spiritualium providen tia

et

temporalium circumspectione aliisque m u l t i p l i c i u ~

vir-

tutum

donis apud nos :fidedigna testimonia perhibentur

et

pro quo etiam ipse rex

et regina

nobis super hoc

hu-

militer

supplicarunt

predicte ecclesie si et poslquam in

cathedralem e1ecta fuerit

ut

prr.fertur auctoritate predicta

provideas ipsumque illi preficias

in

episcopum et

pasto-

rem

curam

ec

administrationem ejusdem ecclesie sibi

in

spiritualibus

et

temporalibus pleoarie committendo

et nichilominus si predictum Iohannem eidem ecclesie

in

episcopum per te prefici contigerit ut prefertur ipsi

Iohanni

per

te

vel

alium catJ10licum episcopum gratiam

et

communionem sedis apostolice

habentem

ascitis

et in

hoc assissentibus duobus

aut

tribus catholicis antistitibus

similem gratiam et

communionem habentibus

munus

consecrationis

impendas

aut impendi facias et procures.

sibique a suis

subditis

obedientiam et. reverentiam debi-

tas

exhibere.

Yolumus autem

qua

d ecclesia

et

ci vitas hujusmodi. si

et

postquam eas erexeris

et

episcopus

~ f o l d v i e n s i s

exis-

tens

pro tempore

ac ej

us ·clerus

et

populus metropolico

jure

sub

int

pro tempore Archiepiscopo Halitien.

alias

Lamburgen

i vocato ipseqne nova ecclesia

et

civitas de

provincia

et

suffraganea ecclesie Haliciensis seu Lambur-

gensis

in

omnibus et

per

omnia sint

prout alie ecclesie


28/28

lN RHIYELE \·ATJ CA ~ U

cathedrales de ipsa provincia

de

con

o uetudine

vel

de jurfJ

subsunt archiepiscopo et ecclesie Halitiensi antedictis. Con-

tradictore

per

censuram ecclesiasticam etc.

Volumus au-

tem

quod

tu vel idem .Lt\..ntistes

qui

prefato Iohanni hu-

jusmodi

muous

impendent ab eodem

fohanne

nostro

et

Romane eccle5ie

nomine fidelitatis

debite solitum

rece-

pias vel I ecip at juramentum

juxta

forman1

quan1

sub bul-

la no= tra

tibi mittimus

i n t e r o l u ~ a m ao formam

ju1·amenti

quad

iden1

Iohanne3 pre:;tabit nobis

de

rerbo ad

verbnm

per

i

p

i u s

Iohannis

paten

tibu-4

i

tteris

Rub

sigillo suo

sig-

natis per proprium ejus nun tium

quan1

ocius

destjna1·e

procures.

Da1um

apud

Sanctum

Antoniun1

extra

muros

Floren

ti

e

eptirno Idus r\ g t 1 ~ t i

Anno uarto.

~ F r a n c i s c u : ; de 1fandato de Agello·· ).

urm

\

•

i. c. filitti, din arhivele vaticanului, revista catolica

Documents