gheorghe bezviconi - calatori rusi in muntenia si moldova (1947)

301
I N S T I T U T U L D E I S T O R I E N A T I O N A L A . D I N B U C U R E T I C Á L A T O R I R U $ I I N M O L D O V A S I M U N T E N I A D E G E O R G H E G . B E Z V I C O N I B U C U R E $ T I ' 9 4 7

Upload: croitoru-eugen

Post on 08-Aug-2018

252 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    1/459

    I N S T I T U T U L D E I S T O R I E N A T I O N A L A . D I N B U C U R E T I

    C L A T O R I R U $ II N M O L D O V A S I M U N T E N I AD E

    G H E O R G H E G . B E Z V I C O N I

    B U C U R E $ T I' 9 4 7

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    2/459

    '; - . 1 Z !i t t Z r a h ' S .

    e

    1 1

    e

    . "

    A i &

    A

    z . :' ; 1 / 4 4 ' ; , ( / , -, - . , . m - f t - , 7 3 . , z . . . 6 " . . _ 4 2 , a l L I P -

    . . . -/, . / - . ; . / - . ) ,' 7 . . . . . : Z : N V ' e 2 r . . i / ; 7 1 ' ; 4 % . . . ; W % , ? % / e . . / . / . 1 / . 1 ; ; . X . : - 4 ' / . ( : , . . / . . 7 / / 4 ' ' ' / . . , e t i o e i , , . . . ' . - . ., . . .

    . , ' - ; / . - 7 , i / . ? . . _ , . . . - ' . - 1 4- . 1, ., - ' 4 - . . . . . . . . 1 . 1 . - . i r k : _ ( i ' . ) e - i i i , , \ . ( P .

    , A g ; K . , 2 4 / / y r . " - ' A ' . : 1 / 4 , 1 y i i i e V t . r d / , ' ? f r , , . - 1 . 4 . / I f ' o , , , ) / / 4 i / z w t . . , ! ( , , I 4 a Z 2 / 1 : .. . , , , . . : 1 . . . . . , , , , , , - ; t _ ' . , . : . ! _ . '_ - , -, . , . - , . . . . -, . . 0 . :

    C o l e g i a M u z e u l u i M u n i c i P a l d i n B u c u r e 0 i

    1 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    3/459

    I N T R O D U C E R EI n c a d r u l p r e o c u p l r i l o r n o a s t r e i n d e l u n g a t e C u p r i v i r e l a l e g a t u -r i l e r o m n o - r u s e , i n d e m n u l p r o f e s o r u l u i C o n s t a n t i n C . G i u r e s c u n e - ad e t e r m i n a t s a l c a u i m l u c r a r e a d e f a t . , i n t i t u l n d - o C d l d t o r i r u iM o l d o v a i M u n t e n i a . E a c u p r i n d e r e p r o d u c e r i l e i n t r a d u c e r e r o -m n e a s c p r e c u n i s ' t c o m e n t a r i i l e d e s c r i e r i l o r c r t o r i l o r , c a r e a us t f M t u t t e r i t o r i u l c e l o r d o u p r i n c i p a t e , a s t z i t e r i t o r i u l R o m ' n i e is i a l R e p u b l i c i l o r S o c i a l i s t e S o v i e t i c e M o l d o v e n e s t i i U c r a i n e n e . I n c e p r i -v e s t e l e g l t u r i l e d e a l t . & d a t . a l e M o l d o v e i c u M o s c o v a , n e - a m c l u z i t ,i n t r e a l t e l e , d e a r t i c o l u l l u i I . D . C e b a n , d e l a I n s t i t u t u l d e S t u d i iC e r c e t a r i d i n C h i s i n n : D e s p r e r a p o r t u r i l e M o l d o v e i c u S t a t u l M o s c o v i tI n v e a c u r i l e a l X V X V I I I - l e a , a p h u t i n r e v i s t a P r o b l e m e l e I s t o r i e i

    ( M o s c o v a , 1 9 4 5 , n r . 2 , p . 5 9 - 7 1 ) , p r e c u m s i d e a l t e s c r i e r i p u b l i c a t eI n t i m p u l d i n u r m g i n U n i u n e a S o v i e t i a .I n l i p s a u n o r o p e r e c o m p l e t e s a u b i b l i o g r a f i i p r i v i n d R e l a l i i l e r u s o -r o m d n e 1 ) , a m c a u t a t p r i n l u c r a r e a d e f a t a s i n l e s n i m c i t i t o r i l o r c e r c e -t a r e a e v o l u t i e i s t r a v e c h i l o r l e g . t u r i p r i e t e n e s t i a l e R u s i e i c u . M o l d o v as i M u n t e n i a , i l u s t r a n d u - l e p r i n m r t u r i i l e e l t o r i l o r r u s i , i n c e p A n dd i n v e a c u l a l X V - l e a p n l i n v r e m u r i l e n o a s t r e , p e l e r i n i , n e g u s t o r i ,d i p l o m a t i , o s t a s i , c r t u r a r i . . . A m a l e s f r a g m e n t e l e c e l e m a i c a r a c -t e r i s t i c e , c l u t ' n d s e v i t a m p o l e m i c i . C u m , i n s g , n u m e r o a s e c A r t i ,f o l o s i t e d e n o i i n t r e c u t , n u s e p o t g g s i i n b i b l i o t e c i l e l o c a l e , n e m l r -g i n i m c u c i t a r e a i z v o a r e l o r , c a r e v o r p e r m i t e t m o r c e r c e t t o r i m a iz e l o s i s a r g e a s c A c a d r u l p r e z e n t e i s e r i e n . D e a l t f e l , s u n t e m s i g u r i ,C a ' p e r s o a n e l e t r i m i s e s p e c i a l , I n a c e s t s c o p , i n c e n t r e l e r e s p e c t i v e ,s e s ' t s t r d u e s c l a s t r a n g e r e a u n u i m a t e r i a l i s t o r i c , n e c e s a r a l c A t u i r i iu n o r o p e r e d e m n e d e p o s i b i l i t a t i l e c e l e s t a u l a i n d e m n g . . l a r n o i ,d u p c e a m s a c r i f i c a t a n i i c e i m a i f r u m o s i a i v i e t i i i u l t i m e l e m i j l o a c er 6 m a s e d e l a p 5 . . r i n t i , u n e i m t m c i d e z i n t e r e s a t e , n e r e s e m n m c u c o n -v i n g e r e a c n e - a m a c u t d a t o r i a , i n l i m i t a m o d e s t e l o ra c t i v n d c o n t i n u u p e a c e l a s i t r a m d e i n f r t i r e a p o p o a r e l o r i n s p i r i t u li n a l t e i u m a n i t 5 4 - i .

    1 ) E s t e t i t l u l u n e i s c h i t e a n o a s t r i i , p u b l i c a t 5 . i n I 9 4 5 , l a B u c u r e s t i .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    4/459

    6 G . B n 2 V I C O N tC o n d i t i i l e i n c a r e s ' a d e s v o l t a t s t u d i u l l e g a t u r i l o r r o m a n o - r u s e a uf o s t , d e s e o r i , v i t r e g e a c e s t o r c e r c e t r i , i n c a t s l a v i s t u l A . I a t i m i r s k i 1 )s e m n a l a r e l a t i v r e s t r a n s a a c t i v i t a t e a R u s i l o r p e n t r u c u n o a s t e r e a R o -m a n i l o r . O r i c a t d e s t r a n i u a r p a r e a a c e a s t a , d a r t r e b u e s ' o s p u n e m ,d i d i n p a r t e a R o m a n i l o r s ' a f a c u t s i m a i p u t i n , p e n t r u c e r c e t a r e ar e a l i t t i l o r r u s e s t i , a t a t d e i n s e m n a t e t o t u s i p e n t r u e v o l u t i a v i e t i ir o m n e s t i .P e n t r u s t u d i u l s i s t e m a t i c a l l i m b i i r o m a n e s ' a u p r o n u n t a t 2 ) c a r t u -r a r i i r u s i : N . N a d e j d i n , V . G r i g o r o v i c i , I . S r e z n e v s k i , V . V a s i l e v s k i ,F . U s p e n s k i 3 ) , A . V e s e l o v s k i , E . K a l u j n i a t k i , c a r e a s t a r u i t a s u p r ai m p o r t a n t e i a r h i v e l o r r o m a n e s t i 4 ) , i a l t i i . P o l i h r o n i S i r c u 5 ) a i n a u -g u r a t l a 1 2 I a n u a r i e 1 8 8 4 c u r s u l d e l i m b a r o m a n a l a u n i v e r s i t a t e a d i n

    P e t e r s b u r g 4 ) . C a m i n a c e e a s i v r e m e 7 ) , D . S t u r d z a , m i n i s t r u l i n s t r u c -t i e i p u b l i c e d i n R o m a n i a , a i n f i i n t a t i n 1 8 8 8 o b u r s a p e n t r u s t u d i u lf i l o l o g i e i s l a v e . D a t o r i t a a c e s t u i f a p t , c a r t u r a r u l r o m a n I o n B o g d a n 8 )a v i z i t a t V i e n a , P e t e r s b u r g u l , M o s c o v a i K r a k o v i a , u n d e a a s c u l t a tc u r s u r i l e p r o f e s o r i l o r I a g h i c i , S o b o l e v s k i , M a l i n o v s k i s i a l e a l t o rs a v a n t i s l a v i s t i ; i n 1 8 9 1 , e l a o c u p a t c a t e d r a d e s l a v i s t i c a d e l a u n i v e r -D i n i s t o r i a s c r i s u l u i s l a y i n M o l d o v a f i V a l a h i a i n v e a c u r i l e X V X V I I ,M o n u m e n t e l e v e c h i u l u i s c r i s s i a l e a r t e i , P e t e r s b u r g , 1 9 0 6 , v o l . C L X I I ,p . V I .

    I b i d e m , p . I X .I ) F o r m a r e a c e l u i d e a l d o i l e a f a r a t b u l g a r , a n e x a 3 4 .O p e r e l e c e l u i d e a l I I - l e a C o n g r e s a r h e o l o g i c , d i n K i e v , v o l . I I , p p .2 8 0 - 2 8 1 .5 ) 1 8 5 5 - 1 9 0 5 , s t u d i u b i o - b i b l i o g r a f i c d e D . B o g d a n , i n e A r h i v a R o m & -n e a s o , B u c u r e s t i , 1 9 4 2 , v o l . V I I I , p p . 9 9 - 1 5 1 s i 4 3 9 .S ) e R e v i s t a M i n i s t e r u l u i I n s t r u c t i e i P u b l i c e , 1 8 8 4 , v o l . V I I I . P r i m u lc o n f e r e n t i a r a l l i m b i i m o l d o - v a l a h e a f o s t I a c o v H i n c u l o v , n s c u t i n 1 8 0 0 l aO v i d i o p o l ( j u d . . T i r a s p o l ) , c o n d u c n o r u l c o l i L a n c a s t e r - i e n e d i n C h i s i n g u ,a p o i ( d u p 5 . 1 8 2 7 ) d r a g o m a n a l M i n i s t e r u l u i A f a c e r i l o r S t r A i n e l a P e t e r s b u r g .D e s p r e c a t e d r a l i m b i i m o l d o - v a l a h e l a u n i v e r s i t a t e a d i n P e t e r s b u r g , d e s f i i n t a t l a 2 6 A u g u s t 1 8 5 8 s i i a r i r e i n f i i n t a t , c o m p . s R e v i s t a M i n i s t e r u l u i I n s t r u c -t i e i P u b l i c e a , X X I I I , p . 1 5 . G . B e z v i c o n i , C . S t a m a t i , f a m i l i a i c o n t e m p o r a n i is d i , I a i , 1 9 4 2 , p p . 5 3 - 5 4 . I n p r e z e n t p r o f e s o r u l C o n s t a n t i n N . D e r j a v i n , d e l ac a t e d r a d e i s t o r i a l i t e r a t u r i l o r d i n E u r o p a O c c i d e n t a l a a u n i v e r s i t a t i i d i nL e n i n g r a d , n e - a e x p r i m a t d o r i n t a s a d e a c i t i l a u n i v e r s i t a t e u n c u r s d e i s t o r i al i t e r a t u r i i r o m i n e . I n a c e s t s c o p i s ' a u p r o c u r a t , p r i n g r i j a I n s t i t u t u l u i d eI s t o r i e N a t i o n a l d i n B u c u r e s t i , o s e r i e d e i s t o r i i a l e l i t e r a t u r i i r o m n e , p r e c u ms i o c o l e c t i e d e o p e r e l i t e r a r e .7 ) A . I a t i m i r s k i , o p . c i t . , p . X L .a ) 1 8 6 4 - 1 9 1 9 . P . P . P a n a i t e s c u , I . B o g d a n i s t u d i i l e d e i s t o r i e s l a v d l aR o m a n i , e B u l e t i n u l C o m i s i e i I s t o r i c e a R o m n i e i s . V l e n i i - d e - M u n t e , 1 9 2 8 ,v o l . V I I , i D . B o g d a n , I . B o g d a n i m a n u s c r i s e l e l u i d i n B i b l i o t e c a A c a d e m i e iR o m d n e , I I R a z e d e l u m i n a s , 1 9 3 5 , p p . 1 7 - 2 5 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    5/459

    ( . A L A T O R I R U $ I I N M O L D O V A i M U N T E N I A 7s i t a t e a d i n B u c u r e s t i , p r e g a t i n d d e l a 1 8 9 5 p e n t r u c a t e d r a d i nI a s i p e d i s c i p o l u l & A u , I l i e B a r b u l e s c u , c a r e a c u n o s c u t , i n s a , l a P r a g aZ a g r e b , n u m a i p e S l a v i i o c c i d e n t a l i i s u d i c i . I n S e p t e m v r i e 1 8 9 4 ,B o g d a n a c i t i t c o n f e r i n t a s a d e s p r e I n s e m n d t a t e a s t u d i i l o r s l a v e p e n t r uR o m d n i 1 ) , c o m p l e t a n d a s t f e l c a d r u l a c t i v i t a t i i d e s f s u r a t e i n R u s i ad e S i r c u , i a r m a i t a r z i u d e I a t i m i r s k i i ) . A c e s t e s t u d i i e r a u c u a t a tm a i g r e l e , i n t r e c u t , c u c a t u r m a u s a s e f a d i n c l i f e r i t e c e n t r e a l e E u -r o p e i 6 ) , i a r a s t a z i s a v a n t i i s o v i e t i d l e a c o r d a o a t e n t i e l i m i t a t a ,r a p o r t c u v i a t a c e l o r l a l t e p o p o a r e b a l c a n i c e , c e r c e t a t i n l u m i n a i s -t o r i o g r a f i e i r u s e s i s l a v e 6 ) .P r o b l e m e l o r m e n t i o n a t e l i s ' a a r a t a t , i n R o m a n i a , u n i n t e r e s p r e am i c 6 ) , i n t r e c u t , u p e r i o a d a s l a v o n . n e b u c u r a n d u - s e m u l t a v r e m ed e a p r e c i e r e a c u v e n i t d . R e v e n i m m a i j o s , i n t e o n o t a , a s u p r a p a r e r i ie r o n a t e a l u i D i m i t r i e C a n t e m i r , d e s p r e l a t i n i t a t e a v e c h i l o r l i t e r e r o -m a n e s t i , p r e c u m i a s u p r a u n o r i d e i l a t i n i z a n t e a l e d i s c i p o l i l o r c o l e -g i i l o r c a t o l i c e 6 ) , m a i a l e s r e p r e z e n t a n t i a i v e s t i t e i s c o l i a r d e l e n e ,c a r e a u a t r a s i p e i s t o r i c i i d e m a i t a r z i u p e d r u m u l s u b e s t i m a r i i s l a -v i s m u l u i , i n r e a l i t a t e o i m p o r t a n t a p e r i o a d a a i s t o r i e i R o m a n i l o r 7 ) .P e v r e m u r i , i n s a , e r a g r e u d e s t a b i l i t a c e s t a d e v r , d e o a r e c e o s i m p l ap o l e m i c a , s u s t i n u t a d e M i h a i l K o g l n i c e a n u i A l e e n R u s s o , a t r g e ad i n p a r t e a l a t i n i s t u l u i G h e o r g h e B a r i t 6 ) u r m . t o a r e a i r o n i e :N o i n u s u n t e m R i m l e n i i R i m u l n ' a f o s t t a r a s t r a m o s i l o r n o s t r i ,e l l a V o l g a e s t e p a t r i a n o a s t r a . . . .O r i g i n e a d a c i c a a p o p o r u l u i r o m a n a t r e z i t s i e a i n d i g n a r e a 4 l a t i -n i t i l o r . P e n t r u a r t i c o l u l s u : P i e r i t - a u D a c i i ? a ) B o g d a n H a s d e ua f o s t i n v i n u i t d e V . A . U r e c h i a d e s a c r i l e g i u i t e o r i i n e n a l i o n a l ep e r n i c i o a s e . A t e n e u l R o m a n d i n I a s i , l a 3 0 S e p t e m v r i e 1 8 6 o , v o r b e ad e f a n t a s m a g o r i c u l - g a l v a n i c u l i n v i e t o r a l D a c i l o r , i a r C . D . A r i c e s c u

    1 ) B u c u r e t i , 1 8 9 4 .1 ) I n R o m n i a , a r a i n t i n a p e G h e o r g h e S a m u r i a n , n 5 . s c u t i n 1 8 6 2 , n e p o t u ll u i P i l a r e t S c r i b a n , a b s o l v e n t a l s e m i n a r u l u i d u h o v n i c e s c d i n C h i i n a u , c a r ea a s c u l t a t a p o i c u r s u r i l e s l a v i t i l o r I a g h i c i i L a m a n s k i . D r a g o m a n a l M i n i s t e -r u l u i A f a c e r i l o r S t r A i n e d i n B u c u r e t i , e l n u i - a l r g i t c a d r u l p r e o c u p r i l o r t i i n t i f i c e .A . S o b o l e v s k i , R o n a n i i f n t r e p o p o a r e l e s l a v e , P e t r o g r a d , 1 9 1 7 , p . 7 .V . P i c e t a , A c a d e m i a d e t i i n f e s l a v i s t i c a , e V e s t i t o r u l A c a d e m i e i d et i i n t e d i n U . R . S . S . * , M o s c o v a , 1 9 4 5 , n r . 5 - 6 , p . 1 7 5 .P . P . P a n a i t e s c u , P e r i o a d a s l a v o n d * l a R o m d n i r u p e r e a d e ' c u l t u r aA p u s u l u i , e R e v i s t a P u n d a t i i l o r R e g a l e . , B u c u r e t i , 1 9 4 4 , n r . a , p . 1 2 6 i u r m .) A . I a t i m i r s k i , o p . c i t . , p . X X I X .7 ) P . P . P a n a i t e s c u , s P e r i o a d a s l a v o n d * , p . 1 5 1 .1 ) s G a z e t a T r a n s i l v a n i e i * , B r a o v , 1 8 5 5 .

    9 ) e P o i t a d e i s t o r i e s , 1 8 6 o .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    6/459

    8 G . B E Z V I C O N Is u s t i n e a i n o T r o m p e t a C a r p a t i l o r , d i n 6 S e p t e m v r i e 1 8 6 6 , d . H a s d e uc o n s i d e r a p e D a d S l a v i , p e c a n d C e z a r B o l i a c , i n a c e l a i z i a r , s e r i ad e t e o r i l i e n e p a t r i o t i c e a l e l u i H a s d e u , c a r e l u c r e a a p e n a n a s l a v i s -m u l u i r u s e s c . $ i c a s ' A s e o r e a b i l i t e z e , i n c e p a n d c u o S e n t i n e l a R o m a n a ( n r . 1 6 ) i . p a n a t a r z i u d e t o t , c a n d i n 1 9 0 1 v o r b e a d e s p r e P a p a d e l aN e v a , H a s d e u 4 i m a n i f e s t a o u r p a t i m a a f a t a d e R u i , a l a t u r i d e a l t ie m i g r a n t i d i n R u s i a , p u i i n a c e l e a i c o n d i t i i d e a c t i v i t a t e c a r t u r a . -r e a s c a 1 ) .D a t o r i t a c e s t o r f a p t e , d e p e b i n c i l e s c o l i i , t i n e r i i R o m a n i c a p t a uo n e i m p c a t a c i u d ' A c o n t r a R u O l o r 2 ) .o L a t i n i t i i a ) s t ' A r u i a u a s u p r a n e f e r i c i t u l u i e v e n i m e n t a l c o n t a c -t u l u i c u S l a v i i . P r i n t r e a c W i a f u s e s e P e t r e M a i o r 4 ) , A r o n D e n s u O a n u 2 ) ,T i m o t e i C i p a r i u e ) , P a p i u I l a r i a n i c a t i a l t i i 7 ) . $ i n i m e n i n u i n d r a z n e a ,a t u n c i , s ' A s e r i d i c e i m p o t r i v a a c e s t e i t e o r i i , a d u c a n d u l i a m i n t e d es o a r t a d e s t u l d e j a l n i c a a m a r i l o r c a r t u r a r i f i l o r u O , c a G h e o r g h e A s a k i ,d a r m a i a l e s a o m u s c a l u l u i e p i s c o p M e l c h i s e d e k a l R o m a n u l u i , p ec a r e , d e p i l d a , z i a r u l o D e m o c r a t i a 1 1 i n v i n u i a d e a f i t r i m e s l a A c a -d e m i a d i n K i e v u n b u c h e t d e s e m i n a r i s t i , s p r e a s o r b i a c e l e a s i s e n i l m e n t en e p r i e l n i c e ' d r i l , . 1 5

    L a b a z a l e g a t u r i l o r r o m a n o - r u s e s e e a , d e s i g u r , o r i g i n e a c o m u n ai n d o - e u r o p e a n . a R o m a n i l o r i R u i l o r , s i m i l i t u d m e a c o n d i t i i l o r g e o -p o l i t i c e e u r o p e a n o - r a s a r i t e n e i v e c h e a i n f l u e n t a s l a v a a s u p r a f o n d u l u ie t n i c r o m a n 8 ) .

    G . B e z v i c o n i , R o m a n c i e r u l D . M o r u z i , e x t r a s d i n C e t a t e a M o l d o v e i o ,1 9 4 2 , n r . 8 - 9 , p . 2 4 .N i c o l a e G a n e , A m i n t i r i , C r a i o v a , p . 5 1 .5 ) C o m p . s i V . C i o b a n u , P o p o r a n i s m u l , B u c u r e s t i , 1 9 4 6 , p . 1 4 1 .I s t o r i a p e n t r u f n c e p u t , B u d a p e s t a , 1 8 8 3 , p . 3 1 7 .I s t o r i a l i m b i i i l i t e r a t u r i i r o m d n e , I a s i , 1 8 9 4 , P . 7 5 .2 ) C i p a r i u s t a b i l e a , t o t u s i , i n D i g i o n a r u l e t i m o l o g i e i d a c o - r o m d n e ( 1 8 7 0 ) .c a n u m a i 1 / 5 a c u v i n t e l o r r o m n e s t i s u n t d e o r i g i n e l a t i n a , 2 / 5 s l a v & s i2 / 5 d i v e r s e . E l n u c u n o s t e a l i m b i l e s l a v e , i n c l ! s i p e r m i t e s s l l e d i s p r e -t u i a s c 5 , c e e a c e e s t e f u n d a m e n t a l g r e s i t , d e o a r e c e a n u r e c u n o a s t e m a r e ap a r t e a i n f l u e n t e i s l a v e a r f i f a l s i f i c a r e a i s t o r i e i ( O v i d D e n s u s i a n u , H i s t o i r ed e l a l a n g u e r o u m a i n e , B u c u r e s t i , 1 9 2 9 , p . X I X s i 2 4 1 ) . E l e m e n t u l s l a v o c u p lu n l o e d e s t u l d e i n s e m n a t i n - p a r t e a g r a m a t i c a l & s i l e x i c a l & c h i a r a d i a l e c t u l u ia r o m i i n . T . C a p i d a n , E l e m e n t a l s l a v i n d i a l e c t u l a r o m e i n , A n a l e l e A c a d e m i e i s ,1 9 2 5 , s . I I I , t . I I , p . 2 9 1 .2 ) A . I a t i m i r s k i ( o p . c i t . , p . X X I X ) v o r b e s t e d e l i m b a a r t i f i c i a l & l a t i n o -i t a l i a n a a l u i A u g u s t T r e b o n i u L a u r i a n , E l i a d e - R A d u l e s c u s . a . P . P . P a n a i -

    t e s c u , o P e r i o a d a s l a v o n d o , p p . 1 2 7 - 1 2 8 .5 ) A . B o l d u r , P r i v i r e g e n e r a l ( ' a s u p r a c o l a b o r d r i i r u s o - r o m d n e i n d o m e n i u l t i i n f e i i s t o r i c e , o S t u d i i s i C e r c e t a r i I s t o r i c e o , B u c u r e s t i , 1 9 4 6 , v o l . X I X , p . 5 ,

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    7/459

    N . I o r g a , I s t o r i a R o m e i n i l o r , v o l . I , c a r t , r , c a p . 2 s i u r m .N . S . D e r j a v i n , T r o i a n * i n S l o v d d e s p r e p d l c u l l u i I g o r i s , A n t o l o g i aa r t i c o l e l o r ' i c e r c e t d r i l o r i n d o m e n i u l f i l o l o g i e i s l a v e , M o s c o v a , 1 9 4 1 , p p . I I - 1 2 ,O r i g i n e a p o p o r u l u i r u s , M o s c o v a , 1 9 4 4 , P . 5 . A l . P a p a d o p o l - K a l l i m a h a s c r i sd e s p r e C u v d n t d e s p r e e x p e d i f i a l u i I g o r i S v i a t o s l a v o v i c i , i n A n a l e l e A c a d e -m i e i 1 8 8 5 .I d e m , O r i g i n e a , p . 4 .a ) I d e m , s T r o i a n * , p p . 8 - 9 s i 1 4 .3 ) T e o r i a u n u i c e n t r u s u b c a r p a t i c , u n d e a r f i e x i s t a t i i v e a c u l a l V I - l e ao o b s t e m i l i t a r i t a t r i b u r i l o r s l a v e , o s u s t i n e a V . K l i u c e v s k i ( C u r s u l i s t o r i e ir u s e , v o l . I ) .

    C A L A T O R I R U G I I N M O L D O V A 9 1 M U N T E N I A 9C a m p i a d i n S u d - E s t u l e u r o p e a n a a v u t o s t r a l u c i t c i v i l i z a t i e i n c i n e p o c a n e o l i t i c a . D e l a m a r e a E g e e , d e p a r t e i n s p r e N o r d - F , s t 1 ) , t i i i a un u m e r o a s e l e t r i b u r i a l e T r a c i l o r , d e l a c a r e , c a s i d e l a n e a m u r i l e C i m e -r i e n o - S c i t i c e d i n s p r e E s t d e C a r p a t i 3 ) , s ' a m o s t e n i t i n b u n p a r t ef o n d u l e t n i c s i s p i r i t u a l a l S u d - E s t u l u i e u r o p e a n , f o l k l o r u l i d e n u -m i r i l e u n o r f l u v i i i m u n t i . G e n e t i c , c u l t u r a a c e s t e i r e g i u n i n u s e l e a g d e a c e a p a l e o l i t i c 6 a p u s e a n g , c i p r e z i n t u n t i p p a r t i c u l a r a l c u l t u r i ia u t o h t o n e , l e g a t e d e c u l t u r a m ' A r i i E g e e 3 ) . 0 i n f l u e n t c i v i l i z a t o a r ea s u p r a a c e s t o r p o p u l a t i i a u a v u t c e t A t i l e e l e n i c e , c a r e d a t e a z i n c 6d i n v e a c u l a l V I I - l e a i n a i n t e d e e r a n o a s t ; 5 . * . D u p f a i m o a s a r e z i s t e n 4 5 .a S c i t i l o r i m p o t r i v a c o t r o p i r i i l u i D a r i u s a l P e r s i l o r i n v e a c u l u r n a t o r ,p u t e r e a d e i m p o t r i v i r e a T r a c i l o r s ' a e x e r c i t a t c h i a r i m p o t r i v a r e g a t u -

    l u i t r a c o - m a c e d o n e a n , c a n d L i s i m a h , d i a d o h u l T r a c i e i , a a j u n s s 5 f i es d r o b i t i l u a t p r i z o n i e r i n B u g e a c , d e s e f u l n a t i o n a l a l G e t i l o r , D r o -m i c h e t e . R o m a n i i a u v e n i t s l u p t e p e n t r u a p r a r e a d r u m u r i l o r c o m e r -c i a l e i p e n t r u p 6 s t r a r e a l e g t u r i i i n t r e c e l e d o u p i r m u r i , a d r i a t i cp o n t i c . L u p t a i m p 6 r a t u l u i D o m i t i a n a c o n t i n u a t - o T r a i a n , i n f z b o a i e l es a l e i m p o t r i v a c o n d u c a o r u l u i D a c i e i , D a c e b a l . C o l o n i z a r e a r o m a n I n D a c i a p a r t a u n c a r a c t e r m i l i t a r c i v i l i z a t o r . D E n u i r e a e l e m e n t u l u ia u t o h t o n e s t e a f a r d e o n c e d i s c u t i e , d a r l i p s i t d e c o e z i u n e n a t i o n a l ,p r i n d i s p a r i t i a e l i t e i i n l u p t a i m p o t r i v a R o m a n i l o r , p o p u l a t i a d a c i c 5 1s ' a r o m a n i z a t i n t f u n r a s t i m p d e s t u l d e s c u r t . U r m e l e a r h e o l o g i c er o m a n e , c a r e a j u n g p . ' n 5 1 l a K i e v , d o v e d e s c , c u t o a t e a c e s t e a , n u a t a tr e l a t i i l e c o m e r c i a l e , c A t n u m e r o a s e l e c i o c n i r i C u i m p e r i u l R o m a n s ic o n l o c u i r e a D a c i l o r c u p o p o a r e l e d i n s p r e g r a n i t a r 5 s 5 . r i t e a n at A r i i 4 ) .I n c e p r i v e s t e S l a v i i , a p a r i t i a l o r I n i s t o r i e e s t e d i n c e l e m a i v e c h i ,s t r i m o s i i S l a v i l o r a l c A t u i n d m u l t i p l e n u c l e e e t n i c e , i n t o t c u p r i n s u lt e r i t o r i u l u i s t a t e l o r s l a v e d e m a i t A r z i u . N u m a i p o a t e f i v o r b a d ef o r m a r e a a c e s t o r t r i b u r i i n t r ' u n c u i b a l t u t u r o r S l a v i l o r s i d e m i -g r a t i u n i l e l o r 5 ) . P r i m i i S l a v i a u f o s t N e u r i i l u i H e r o d o t , c a r e t i l i a u l a

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    8/459

    O G . B E Z V I C O N IN o r d d e S c i t i 1 ) . L a E s t d e e i s u n t a m i n t i t i B u d i n i i . I n v e a c u l a l I V - l e a ,I n U c r a i n a a p a r S a r m a t i i , i m p i n g a n d p e S c i t i , c a r e s e s t r a n g i n r e g i u n e aD u n a r i i , i c h i a r t r e c f l u v i u l a c e s t a s . ) . U n i u n e a t r i b u r i l o r s c i t i c e n ' ad i s p a r u t , t o t u s i , c h i a r d u p r i d i c a r e a t r i b u l u i s a r m a t 3 ) . I n t r e S a r m a t iS c i t i s u n t a m i n t i t i I n v e a c u l I S l a v i i - V e n e z i ' ) . i m a i i n s e m n a t is u n t A n t i i 5 ) , c a r e s e i n t i n d l a i n c e p u t p a n g l a N i s t r u , i a r i n v e a c u la l V I - l e a t r e c D u n a r e a . D e s p r e t o t i a c e s t i S l a v i v o r b e s c i s t o r i c i i c o n -t e m p o r a n i , I o r d a n e s i P r o c o p i u d i n C e s a r e i a 6 ) . A n t i i s u n t s t r a m o s i iS l a v i l o r - R u s i 5 ) , d u p a p a r e r e a u n o r i s t o r i c i a i U g l i c i l o r i T i v e r -t i l o r 8 ) , d u p p a r e r e a a l t o i a a i U c r a i n e n i l o r 5 ) . S a v a n t i i s o v i e t i dc o n s i d e r a d r e p t t e r i t o r i u l n e n u m a r a t e l o r t r i b u r i a n t e r e g i u n e a d e l ag u r i l e D u n a r i i i n s p r e R a s a r i t , p a n b . ' i n p a r t i l e K i e v u l u i i V o r o n e j u l u iO l o v i t u r a s d r o b i t o a r e p u t e r i i A n t i l o r a u d a t i n v e a c u l a l V I - l e a A v a r i i ;C u t o a t e a c e s t e a , r e t r a g e r e a A n t i l o r # d i n i s t o r i e , s e e x p l i c a m a i m u t tp r i n f a p t u l c a , i n u r m a f o r m a r i i s t a t u l u i B u l g a r , A n t i i a u i e s i t d i ni m e d i a t a a p r o p i e r e a B i z a n t i u l u i 1 1 ) , a s a d a r a o b s e r v a t i i l o r i s t o r i c i l o rb i z a n t i n i . M u l t e d i n a s p e c t e l e v i e t i i K i e v u l u i d i n v e a c u l a l X - X I - l e as e i n t e m e i a z a p e c u l t u r a A n t i l o r : a g r i c u l t u r a , v i t i c u l t u r a , s e r b i a , s t r a n -g e r e a a v u t u l u i . . . E v i d e n t , c a . d e l a A n t i , i a r n u d e l a g r u p u l p u t i n n u -m e r o s a l c o r s a r i l o r n o r m a n z i , a t r a s d e b o g a t i i l e K i e v u l u i , p r o v i n ei n t r e g u l a s e z a m a n t s o c i a l s i e c o n o m i c a l c u l t u r i i d i n r e g i u n e a N i p r u l u i ,u n d e p l a m a d a V a r e g i l o r s ' a d i s o l v a t i n s c u r t a v r e m e 1 5 ) . P e r f e c t i o n a r e au n e l t e l o r a t r i b u e t r a s a t u r i s p e c i f i c e p o p u l a t i e i a g r i c o l e , c a r e f o l o s e s t ev i t e c a m i j l o c d e s c h i m b . L i m b a e v o l u e a z a p r i n i n c r u c i s e r i p e r m a n e n t ed e t r i b u r i , d e i C i m e r i e n i i i S c i t i i p e r s i s t a p a n g i n p r e z e n t i n l i m b i l e

    N . S . D e r j a v i n , O r i g i n e a , p . 1 7 , c o m p . 1 4 . N i e d e r l e .I b i d e m , p . x 9 .2 ) I b i d e m , 1 3 . z o .I b i d e m , p . 2 1 s i a r m .8 ) I b i d e m , p . 2 6 s i u r m . R . R i b a k o v , A n f i i c i R u s i a . K i e v u l u i , s V e s t i t o r u li s t o r i e i e n t i c e 1 9 3 9 , v o l . I .8 ) I d e m , T r o i a n , c o m p . : D e G e t a r u m s i v e G o t h o r u m o r i g i n e e t r e b u s g e s t i sG o t h i c a s i v e b e l l u m G o t h i c u m .A . a h m a t o v , . V e c h i u l d e s t i n a l n e a m u l u i r u s e s c , P e t r o g r a d , 1 9 1 9 , p . x ou r m .I . S r e z n e v s k i , p r e c u m $ i A . S p i t i n , G e o g r a f i a i s t o r i c d r u s e a s c d , P e t r o g r a d ,1 9 1 7 , p . 1 8 , 0 A n t i c h i t e i t i l e A n t i l o r , 1 9 2 8 .M . H r u s e v s k i , I s t o r i a U c r a i n e i - R u s i e i , p . 1 7 6 , s i R u s i a K i e v u l u i , v o l . I ,p . 2 0 9 . N . S . D e r j a v i n , O r i g i n e a , p . 3 1 .I b i d e m , p . 3 3 .I b i d e m , P . 3 4 - M a i d e t a i l a t : B . G r e k o v , R u s i a K i e v u l u i , M o s c o v a , 1 9 4 4 .e d . I V , s i L u p t a R u s i e i p e n t r u c r e a r e a u n u i s t a t p r o p r i u , T a s k e n t , 1 9 4 2 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    9/459

    C A L A T O R I R U S I I N M O L D O V A * I M U N T E N I A I Ir u s a , u c r a i n e a n a i b e l o r u s a 1 ) . G o t i i , o f e d e r a t i e d e t r i b u r i l o c a l e 9 ,c o n v i e t u i e s c s i i n r e g i u n e a m a i o c c i d e n t a l , C u o p o p u l a t i e d a c o - r o -m a n a c u m i n c h e g a t d , c a r e n u s e l a s u s o r i n r a u r i t d e b a r b a r i , r e -t f g a n d u - s e I n c l i p e l e d e p r i m e j d i e i n c o c l r i i i i n c e t a t e a C a r p a t i l o r 2 ) .C a n d R o m a n i i l u i A u r e l i a n p r s e s c D a c i a , p r e s i u n e a b a r b a r d i n s t e p es p o r e s t e , m a i c u s e a m s u b H u n i .D i n t r e t o a t e n e a m u r i l e c a r e s ' a u a s e z a t i n D a c i a , d u p r e t r a g e r e al e g i u n i l o r r o m a n e , n i c i u n u l , n u a r e a t a t a i n s e m n l t a t e p e n t r u i s t o r i ap o p o r u l u i n o s t r u , c a S l a v i i . E j o a c i n t i n u t u r i l e d u n r e n e , s e r i ei s t o r i c u l C o n s t a n t i n C . G i u r e s c u 4 ) r o l u l p e c a r e 1 - a u j u c a t i n A p u sn e a m u r i l e g e r m a n i c e . . . S u n t e m u n p o p o r r o m a n i c d e c o l o r a t u r s l a v , d u p . c u m F r a n c e z i i , I t a l i e n i i , S p a n i o l i i s u n t p o p o a r e r o m a n i c e ,d e c o l o r a t u r a . ' g e r m a n i c . R e p r e z e n t m t o c m a i p r i n a c e a s t a o n u a n t a p a r t e , c a r a c t e r i s t i c , s i o p o s i b i l i t a t e d e c i v i l i z a t i e i c u l t u r d u n i c d ,I n m i j l o c u l m a r e i f a m i l i i r o m a n i c e . S l a v i i n e - a u i n f l u e n t a t s u b r a p o r t u lr a s e i , a l l i m b i i , a l o r g a n i a r i i s o c i a l e i d e s t a t , s u b r a p o r t u l c u l t u r a lb i s e r i c e s c . N i c i u n a l t p o p o r n u a a v u t i n r a u r i r e a s a d e p u t e m i c 6a s u p r a n o a s t i l . D e a c e e a s ' a s i s p u s c h i a r , d e c a t r e s l a v i s t u l I o n B o g d a n ,c 5 n u p o a t e f i v o r b a d e p o p o r u l r o m a n d e c a t d u f i d a m e s t e c u l C u S l a v i i . . .S u b r a p o r t u l l i m b i i , d e e x e m p l u , u n u l d i n c e i m a i b u n i c u n o s c a o r i ,r o m a n i s t u l O v i d D e n s u s i a n u 9 , s p u n e c i n f l u e n t a s l a v a l o s t m u l l

    1 ) I d e m , O r i g i n e a , p . 1 2 , c o m p . N . M a r r .5 ) I b i d e m , p . 3 7 s i u r m . . , c o m p . N . M a r r s i M . T i h a n o v a .5 ) A . I a t i m i r s k i , / m p r u m u g u r i s l a v e i n l i m b o r o m l i n d c o d a t e p e n t r u p r o b l e m al o c u l u i d e o b e i r i e a p o p o r u l u i r o m i n , O m a g i u l u i V . L a m a n s k i , P e t e r s b u r g , 1 9 0 8 ,p p . 7 9 2 - 8 1 9 .I s t o r i a R o m d n i l o r , B u c u r e s t i , 1 9 4 1 , p . 7 5 i u r m . M a i c o m p l e t : i d e m ,I s t o r i a R o m d n i l o r , B u c u r e s t i , 1 9 3 5 , v o l . I ( e d . I I ) , p . 2 1 0 I u r m . : c e e a c e n up u t u s e r a f a c e n e a m u r i l e g e r m a n i c e , i n i n c u r s i u n i l e l o r r e p e t a t e , i n i c i c h i a rH u n i i , s e i n t a m p l a a c u m . P o p u l a t i a r o m a n i c a e s t e d i s l o c a t a d e v a l u r i l e S l a -T i l o r . . . I n D a c i a , S l a v i i s ' a u a s e z a t i n m a r e n u m a r s i i n t o a t e p a r t i l e e i , n un u m a i I n u n e l e r e g i u n i , c u m s ' a c r e z u t m u l t i v r e m e . N e - o s p u n e c e r c e t a r e ao b i e c t i v a a i z v o a r e l o r i s t o r i c e , d a r m a i a l e s n e - o s p u n e t o p o n i m i a t a r i l o r n o a -s t r e ( D e s p r e r o l u l S l a v i l o r i n f o r m a r e a p o p o r u l u i r o m a n , p p . 2 2 2 , 2 2 3 ,2 3 5 s . a . ) . C o m p . P . P . P a n a i t e s c u , C u r s d e I s t o r i a R o m i n i l o r , B u c u r e s t i ,1 9 2 9 - 1 9 3 0 , p . r 5 0 i u r m . , d e s p r e i n f l u e n t a d e l i m b a , t e r m i n o l o g i e , t o p o -n i m i e , o r g a n i z a r e p o l i t i c a i s o c i a l a , b i s e r i c a P e n t r u t o p o n i m i a i n T r a n s i l -v a n i a , c o m p . E . P e t r o v i c i , C o n t i n u i t a t e a d a c o - r . o m a n c l i S l a v i i , S i b i u , 1 9 4 2 ,D a c o - S l a v a , e D a c o r o m a n i a * , S i b i u , 1 9 4 3 . L . N i e d e r l e , M a n u e l d e l ' a n t i q u i t s l a v e , P a r i s , v o l . I , p p . I r t x r 3 : s d a n s l a H o n g r i e , l a T r a n s y l v a n i a e t l aV a l a c h i e a c t u e l l e s , i l t a i t r e s t u n e p o r t i o n i m p o r t a n t e d e S l a v e s d u S u d q u iy a v a i t l u d o m i c i l e . . . *o p . c i t . , p . 2 8 7 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    10/459

    I 2 G . B E Z V I C O N It n a i i n t e n s a ' i m a i v a r i a t d e c d t a c e e a g e r m a n i c e l a s u p r a l i m b i i i t a l i e n es a u f r a n c e z e .I n c : p r i m i i i s t o r i c i r u s i , L o m o n o s o v ( 1 7 1 1 - 1 7 6 5 ) i B o l t i n ( 1 7 3 5

    1 7 9 2 ) , a u s e m n a l a t n i v e l u l c u l t u r a l i n a l t a l S l a v i l o r , a c e a s t p r e r ef i i n d t e m e i n i c d o c u m e n t a t , a s t z i , d e a c a d e m i c i a n u l B . D . G r e k o v 1 )s a v a n t i s o v i e t i c i , d e s m i n t i n d t e o r i a n o r m a n . a i n t e m e i e r i is t a t u l u i r u s e s c a b i a i n v e a c u l a l I X - l e a , d e V a r e g i . S t i i n t a s o v i e t i c .N . M a r r ( 1 8 6 4 - 1 9 3 4 ) , B . G r e k o v , N . D e r j a v i n 2 ) i a l t i i n v t a t ip r e c i z e a z , c S l a v i i a u f o s t a b o r i g e n i i p m n t u r i l o r p e c a r e t r i e s cp n i n p r e z e n t . B i z a n t i n o l o g i a a i n l e s n i t , l a r n d u l e i , s t u d i u l i s t o r i e ir u s e 3 ) . S l a v i i n u n . u m a i a u a s a l t a t l u m e a a n t i c A a B i z a n t u l u i , d a r a ui n f l u e n t a t a c e a s t l u m e p r i n a s e z a r n n t u l l o r s o c i a l 4 ) . I n r u r i r e ai n a i g r a t i e i s l a v e , a o r g a n i z r i i s o c i a l e i a p r o p r i e t t i i d e , p m n t i no b s t e a S l a v i l o r , s e o b s e r v d e a s e m e n e a i n p r o c e s u l d e s v o l t r i i s o c i a l -e c o n o m i c e a B i z a n t u l u i ; F . U s p e n s l d a a d n c i t c e r c e t a r i l e s o c i a l -e c o n o m i c e a l e i s t o r i e i b i z a n t i n e 8 ) . M u l t e d i n i n f l u e n t e l e b i z a n t i n e t r e -b u e s c p r i v i t e p r i n p r i z m a i n r u r i r i l o r r e c i p r o c e s l a v o - b i z a n t i n e , s t u -d i u l a c e s t o r p r o b l e m e f i l i a d d e s g v a r s i t d e d i s c i p o l i i s o v i e t i c i a i l u i U s -p e n s k i 7 ) . R e l a t i i l e r u s o - r o m a n e , c a r e s ' a u i n c h e g a t l a r a s c r u c e a a c e s t o ri n f l u e n t e , a r f i t r e b u i t c e r c e t a t e s i e l e i n l u m i n a u n o r l u c r r i m o n u m e n -t a l e a l e l u i V . V a s i l e v s k i ( 1 8 3 8 - 1 8 9 9 ) 8 ) , F . U s p e n s k i ( 1 8 4 5 - 1 9 2 8 ) 1 ) ,V . L a m a n s k i ( 1 8 3 3 - 1 9 1 4 ) " ) , S e r g h e i S o l o v i o v ( 1 8 2 0 - 1 8 7 9 ) , K l i u c e v s k i ,A . $ a h t n a t o v ( 1 8 6 4 - 1 9 2 0 ) 1 1 ) s i a l e a l t o r i l u s t r i s a v a n t i r u s i . M a j o r i t a t e aa c e s t o r s c r i e r i , e s e n t i a l e u n o r c e r c e t r i s e r i o a s e a l e t r e c u t u l u i n o s t r u ,s u n t a p r o a p e n e c u n o s c u t e i s t o r i o g r a f i e i r o m n e s t i , i n s c h i m b p a m f l e -

    1 ) L u p t a R u s i e i p e n t r u c r e a r e a u n u i s t a t p r o p r i u , T a s k e n t , 1 9 4 2 , s i R u s i aK i e v u l u i , M o s c o v a , 1 9 4 4 , e d . I V .3 ) D e s p r e e t n o g e n e z a c e l o r m a i v e c h i p o p o a r e d i n b a s i n u l N i p r u l u i i D u n d r i i ,V e s t i t o r u l i s t o r i e i a n t i c e 8 , 5 9 3 9 , c a r t . 1 / 6 , p . 2 8 3 , b i b l i o g r a f i a ; i B i z a n f u l i S l a v i i i n v e a c u l a l V I - l e a .P . L a v r o v , O p e r e l e l u i V . G . V a s i l e v s k i c u p r i v i r e l a i s t o r i a S l a v i l o r , P e t e r s -b u r g , 1 9 o r ( B i z a n f u l i P e c e n e g i i , e t c . ) , s i B . G r e k o v , I s t o r i a v e c h i l o r S l a v ia R u s i e i i n l u c r d r i l e l u i V . G . V a s i l e v s k i , s V e s t i t o r u l i s t o r i e i a n t i c e o , 1 9 3 9 ,v o l . I , p p . 3 3 8 - 3 5 1 .B . G r e k o v , L u p i a R u s i e i , p . 2 4 -V . V a s i l e v s k i , L e g i s l a & i c o n o c l a l l i l o r .

    3 ) s B y z a n t i o n o , I I , p . 2 0 .3 ) V . P i c e t a , B i z a n t i n o l o g i a i n v r e m e a s o v i e t i c d , v o l u m c i t . , p , 1 8 9 i n r m .8 ) M a t e r i a l p e n t r u i s t o r i a B i z a n f u l u i , B i z a n f u l i P e c e n e g i i , D r u j i n a v a r i a g o -r u s d l a C o n s t a n t i n o p o i .I s t o r i a i m p e r i u l u i B i z a n t i n ( 1 9 1 3 s i 5 9 2 6 ) .1 0 ) D e s p r e s t u d i u l l u m i i g r e c o - s l a v e .I I ) R e v i s t a l e t o p i s e f e l o r r u s e d i n v e a c u r i l e a l X I V X V I - l e a ( 1 9 3 8 ) .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    11/459

    C A T A T O R I R i T I I N M O L D O V A 5 I M U N T E N I A 1 3t e l e $ a n o n i m e l e f i i n d i n r e g i s t r a t e i n b i b l i o g r a f i i l e e x i s t e n t e 1 ) . L i p -s e . , t e , d e a s e m e n e a , t r a t a r e a m a i a m p 1 5 . s ) a i n c h e g k i i p r i m e l o r n u c l e ea l e p o p u l a V i e i l o c a l e V l a h i , B e r l a d n i c i , B r o d n i c i s i B o l o h o v e n i . D a rt u t u r o r a c e s t o r p r o b l e m e s p e r 6 m s l e a c o r d g m a t e n t i a c u v e n i t , l ap r i m a o c a z i e 3 ) .

    1 ) A . q i G . R a l l y , B i b l i o g r a p h i e f r a n c o - r o u m a i n e , P a r i s , 1 9 3 0 , v o l . I I ,p . 1 3 5 i i u r m .3 ) D a t e s u m a r e i n s c h i t a n o a s t r g : R e l a t i i r u s o - r o m n e , p . 1 0 i u r m .3 ) I T n e l e p r e c i z A r i d e l o c a l i t a t i , s e m n a t e d e l i t e r a ( G ) , s e d a t o r e s c p r o f e -s o r u l u i C o n s t a n t i n C . G i u r e s c u .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    12/459

    1 4 1 9I E R O M O N A H U I , Z O S I M A

    V i c i s i t u d i n i l e v r e m u r i l o r a p u s e n ' a u a d m i s c o n s o l i d a r e a s t r v e c h i l o rl e g 6 t u r i a l e n o a s t r e c u S l a v i i d i n R i s . r i t , p r i n c 6 . 1 6 t o r i i , d e c t i n v e a c u r i l em a i a p r o p i a t e . P e l e r i n i i s a u p a l o m n i c i i a u f o s t c e i d i n t a i d r u m e t i r u 0c a r e , m e r g a n d s p r e I e r u s a l i m , a u t r e c u t p r i n p r t i l e a c e s t e a a l e E u r o p e i ,l i s A n d i n s e m n d r i d e s p r e c l t o r i i l e l o r . C a l u g a r i l o r , a a d a r c r t u -r a r i l o r d e o d i n i o a r , d a t o i l m a c e s t e p r i m e d e s c r i e r i , c e s e s t u d i a z 6 d ev r e o s u t d e a n i 1 ) , n e g u s t o r i i s a u k u p e t i i r u 0 c l t o r i n d i e i p r i n M o l -d o v a p r i n v e a c u l a l X V - l e a 3 ) , d a r f 5 . r s . i n s c r i e i m p r e s i i l e i o n .I n r e v i s t e l e r u s e t i : S b o m i k u l P r a v o s l a v n i k a l P a l e s t i n e i ( a p a r ed e l a 1 8 8 1 ) P a l o m n i k u l R u s ( d e l a 1 8 8 5 ) s ' a u t i p . r i t n u m e r o a s es e r i e n i a l e p e l e r i n i l o r , i n c e p a n d c u e g u m e n u l D a n i i l , d i n a n i i 1 1 0 6 - 1 1 0 7S b o m i k u l P r a v o s l a v n i k a l P a l e s t i n e i , 1 8 8 5 , c a r t . 3 ) , c o n t i n u n d c us u c c e s o r i i s i , p r i n t r e c a r e Z o s i m a , i e r o m o n a h u l m n s t i r i i T r o i t k o -S e r g h i e v s k i , a u t o r u l s c r i e r i i p u b l i c a t e i n P o v e s t i r i l e p o p o r u l u i r u s d eI v a n S a h a r o v ( P e t e r s b u r g , 1 8 4 9 , v o l . I I , c a r t . V I I I ) 0 i n S b o r n i k u lP r a v o s l a v n i k a l P a l e s t i n e i i n s e m n r i l e f i i n d c o m e n t a t e i n r e v i s t .d e H , I , o p a r i o v ( 1 8 8 9 , c a r t . 2 4 ) . S c r i e r e a l u i Z o s i m a o g 6 s i m a m i n t i t 0 i n l u c r a r e a : I t i n r a i r e s r u s s e s e n O r i e n t , t r a d u i t s p o u r l a S o c i t d el ' O r i e n t L a t i n ( G e n e v a , 1 8 8 9 , p . 2 0 0 S i u r m . ) , d e V . H i t r o v o ; t o t i na c e a s t o p e r a ' s u n t p o m e n i t i i c e i l a l t i v e c h i p e l e r i n i r u 0 : I g n a t i e , d i nS m o l e n s k , d r a l t o r d e p r i n a n i i 1 3 8 9 - 1 4 0 5 ( p a g . 1 4 0 i u r m . ) , a r h i m a n -d r i t u l G r e t h e n i o s , d i n M o s c o v a , c a r e i n 1 4 0 0 a t r e c u t p r i n B e l g r a d p eN i s t r u , a d i c 6 C e t a t e a - A l b a ( p a g . 1 6 5 i u r m . ) , i c l l u g . r u l E p i f a n i e , d i nN o v g o r o d , c a r e a c o l i n d a t a c e l e a 0 l o c u r i p r i n 1 4 1 6 ( p a g . 1 9 3 i u r m . ) .S u n t , a a d a r , p r e d e c e s o r i i c 5 . 1 6 t o r i l o r d i n O c c i d e n t : G u i l l e b e r t d e L a n n o y

    1 ) D e p i l d a : V , V l a s o v , A n c i e n s v o y a g e s f u s s e s , P e t e r s b u r g , 5 8 3 7 .1 ) N . I o r g a , I s t o r i a c o m e r j u l u i f o n u i n e s c , B u c u r e s t i , 1 9 2 5 , v o l . I , p . 8 8 . P i u l m a - .r e l u i k n i a z D i m i t r i e D o n s k o i , V a s i l e , f o s t o s t a t e c l a h o a r d a t A t a r e a s c A , s ' a r f i r e f u -g i s t i n t a i n A , i n 1 3 8 6 , p r i n S u c e a v a . N . I o r g a , O a s p e f i r u , s i i n M o l d o v a g i o a s p e f im o l d o v e n i i n M o s c o v a , s N e a m u l R o m f i n e s c 1 9 1 8 , n r . 6 7 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    13/459

    1 6 G . B E Z V I C O N 1( 1 4 2 1 ) 1 ) 0 J o h a n n S c h i l t b e r g e r ( 1 4 2 7 ) , a l e c k o r s e r i e n i a u f o s t p u b l i c a t ed e p r o f e s o r u l F . B r u u n , d i n O d e s s a , i a r i n r o m ' a n e t e r e p r o d u s e d eB o g d a n H a s d e u 2 ) . A c e l a 0 H a s d e u a t r a d u s p e n t r u p r i m a o a f g t e x t u ld e m a i j o s a l l u i Z o s i m a ( S b o m i k , p . 2 - 3 ) , r e p r o d u c a n d u 4 i n r e v i s t as a A r h i v a I s t o r i c A a R o m n i e i ( 1 8 6 5 , n r . 1 3 , p . 4 9 ) . F . G r e k o v as c r i s d e s p r e V e c h i i p a l o m n i c i r u q i , i n 1 8 9 1 . A f l a m a s t f e l , c Z o s i m a av i z i t a t T a r i g r a d u l i n 1 4 1 4 , c n d a i n s o t i t p e t a r e v n a A n a V a s i l i e v n a ,l o g o d n i c a l u i l o a n , f i u l i m p A r a t u l u i b i z a n t i n M a n o i l P a l e o l o g . A d o u ac 6 1 6 t o r i e i s c r i e r e a l u i Z o s i m a s e r e f e r l a a n i i 1 4 1 9 - 1 4 2 2 , c a n d e l av i z i t a t A t o s u l , H i o s u l , P a t m o s u l , I e r u s a l i m u l i T a r i g r a d u l .

    # D e l a K i e v c u n e g u s t o r i i i b o i e n i i m a r i a m m e r s 3 0 d e m i l e , e r a om i n . ' 5 v e r s t e 5 ) , 0 a m a j u n s l a u n f l u v i u m a r e , i n t a r a O d o l i e i 4 ) , c e s en u m W e B u g . A i d s e a f 1 a e z a t o r a u l B r a t l a v , m i d e a m s t a t o s p t -m n . S i a m p u n c e s i n c a m p i a T g a r e a s c 5 . , 0 a m m e r s 5 0 d e m i l e p e a c e ld r u m T t r e s c , c e s e n u m e t e : s p r e m a r e a c a m * , 0 a m a j u n s l a M i -t i r e v i K i 0 n i , l a u n f l u v i u m a r e , c e s e n u m W e N i s t r u . A i c i f u t r e c e r e ag r a n i t a V o l o h 5 . 5 ) : d i n c e a l a l t p a r t e V a l a h i i r i d i c g p l a t a p e n t r uG . B e z v i c o n i , P r o f i l u r i d e i e r i f i d e a z i , B u c u r e s t i , 1 9 4 3 , P . 1 0 4 ; c f .r e c e n s i a p r o f e s o r u l u i C o n s t . C . G i u r e s c u , i n s R e v i s t a I s t o r i c a R o m f i n a , 1 9 4 4 ,

    v o l . X I V , p . 1 4 6 ; v o r b i n d d e s p r e l o c a l i t a t e a s C o z i a l i , v i z i t a t a d e L a n n o Y ,P . B r u u n ( e N o t i t e l e S o c i e t t i i d e i s t o r i e i a n t i c h i t a t i d i n O d e s s a * , 1 8 5 2 , v o l .I I I , p . 5 4 1 ) c r e d e , e l e a c o r e s p u n d e C a u s a n i l o r ( H a n u l - K i s l a s a u K i z i l - B u n a r ) ,l a d i s t a n t d e 4 - 5 m i l e f r a n c e z e d e C e t a t e a - A l b a .A l . S a d i - I o n e s c u , B i b l i o g r a f i a a l d t o r i l o r s t r d i n i , B u c u r e s t i , 1 9 1 6 , p . 1 2u r m .1 ) 0 v e r s t a = 1 0 6 7 m e t r i .4 ) P o d o l i e i .1 ) V e c h e d e n u m i r e a T a r i i M o l d o v e n e s t i , s p r e d e o s e b i r e d e T a r a M u n t e -n e a s c a , M u n t e n i a V a l a h i a d e m a i t r z i u , i n c a z u l d i n u r m a d e n u m i r e e f i i n di m p r u m u t a t a d e l a c a l t o r i o c c i d e n t a l i . N u m e l e d e V l a h p r o v i n e d u p a p a r e r e af i l o l o g u l u i A l e x a n d r u P h i l i p p i d e ( O r i g i n e a R o n t d n i l o r ) d e l a v e c h e a d e n u -m i r e g e r m a n a . : W e l s c h R o m a n . R a d i c a l u l c u v i i n t u l u i e s t e v a l a s t p f i n i .d e u n d e p r o v i n e c u v i i n t u l f r a n c e z : V a l l o n , s i c e l p o l o n : W l o c h , c a r e i n s e a m n a :i t a l i a n . I s t o r i c u l N . B a r s o v ( S c h i l a g e o g r a f i e i r u s e , V a r s o v i a , 1 8 8 5 ) c o n s i -c a l e t o p i s e t i i s l a v i d e d u c a c e s t n u m e d e l a S u c c e s o r i i R o m a n i l o r , c a r el o c u i a u c u S l a v i i l a D u n r e , d e n u m i r e a t r e c a n d a p o i u r m a s i l o r l o r . P e l a1 1 6 5 , N i k i t a C h o n i a t e s ( e d . B o n n , p . 1 6 8 ) p o v e s t e s t e c a A n d r o n i c C o m n e n ,p r i b e g i t i n G a l i t i a , a f o s t p r i n s l a g r a n i t a a c e s t e i t a r i d e V a l a h i , c a r e , d e l a 1 2 2 2 ,s u n t d e s e o r i a m i n t i t i i n i s t o r i e . C o m p . A . I a t i m i r s k i , U l t i m a p d r e r e a u n u is a v a n t r o m d n d e s p r e o r i g i n e a n u m e l u i s V l a l $ 6 , I n e R e v i s t a E t n o g r a f i c s ,c o m e n t a n d p e A r o n D e n s u s i a n u , O r i g i n e a c u v d n t u l u i e V l a h s , e R e v i s t a c r i t i c a -l i t e r a r a * , 1 8 9 4 , n r . I , p p . 1 - 1 5 . P r i m a a m i n t i r e a V l a h i l o r , I n 9 8 o ; P . P .P a n a i t e s c u , I n t e r p r e t a ' r i r o m i i n e t i , B u c u r e s b , 1 9 4 7 , p . 9 7 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    14/459

    2

    1 ) V A r u l r e g e l u i p o l o n V l a d i s l a v - I a g e l l o , V i t o v t , m a r e l e l m i a z a l L i t u a n i e i ,m o r t i n 1 4 3 0 , e r a f r a t e l e R i n g a l e i , v l d u v a d u c e l u i d e M a z o v i a , c u c a r es ' a i n s u r a t i n 1 4 1 1 A l e x a n d r u c e ! B u n , d o m n i t o r u I M o l d o v e i ( 1 4 0 0 - 1 4 3 2 ) .I n 1 4 1 0 , i n b A t l i a d e l a G r i i n w a l d , d a r m a i a l e s i n 1 4 2 2 , c A l r e t i i l u i A l e x a n d r ua u v e n i t i n a j u t o r u l P o l o n i l o r , o b t i n i i n d l a M a r i e n b u r g o v i c t o r i e a s u p r a c a v a -l e r i l o r t e u t o n i a s e z a t i i n P r u s i a O r i e n t a l a . P . P . P a n a i t e s c u , A l e x a n d r u c e ! B u n ,B u c u x e s t i , 1 9 3 2 .3 ) C e t a t e a - A l b a . C o m p . A . K o c i u b i n s k i , i n N o t i t e l e S o c i e t 5 t i i d e i s t o r i es i a n t i c h i t a t i d i n O d e s s a * , 1 9 0 1 , v o l . X X I I I , p p . 7 9 - 1 9 8 , s i N . I o r g a , S t u d i ii s t o r i c e a s u p r a C h i l i e i i C e t d l i i - A l b e , B u c u r e s t i , 1 9 0 0 .3 ) P a n a r , f e l i n a r .

    C A L A T O R I I t U I I N M O L D O V A * I M U N T E N I A 1 7t r e c e r e , i a r d i n a c e a s t p a r t e o r i d i c g p e n t r u m a r e l e k n i a z V i t o v t 1 ) ;i a r v a m a s e j a d e l a t r e d . t o r i 0 , p e u r m A , a m n d o i o i m p a r t . i , d e a c o l o ,t r e i z i l e d e d r u m p n . l a B e l g r a d 2 ) , p r i n T a r a V o l o h 6 , 0 a m s t a t l a

    B e l g r a d d o u s A p t a m n i . l a r d e l a B e l g r a d p A n l a m a r e s u n t 9 v e r s t e .C h i a r l a g u r a N i s t r u l u i s t u n s t i l p , c e s e n u m e t e : F o n a r i 3 ) . A i c i s u n ts c h e l e l e p e n t r u c o r b i i . i a m g ' s i t o c o r a b i e 0 a m p l e c a t p e m a r e 0a m r 5 . m a s p e m a r e 3 s A p t A m n i . . . E

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    15/459

    1 5 4 9I V A S K O P E R E S V E T O V

    S l a v i s t u l A . I a t i m i r s k i 1 ) , v o r b i n d d e s p r e p r i m e l e s c r i e r i r u s e t i r e -f e r i t o a r e l a M o l d o v e n i , a m i n t e 0 e p r e f e t e l e l a d e s c r i e r i l e d r t o r i i l o r v e -c h i l o r p e l e r i n i r u 0 , t i r i l e C u p r i v i r e l a g o s p o d a r i i m o l d o v e n i s t r m o 0 id o m n i t e i E l e n a a l u i S t e f a n c e l M a r e , d i n l e t o p i s e t u l V o s k r e s e n s k i 2 ) ,p o v e s t i r e a d e s p r e v o e v o d u l m u n t e n e s c D r a c u l ( V l a d T e p e ) , c o r e s p o n -d e n t a a c e 1 e e a 0 k n i a g h i n i E l e n a S t e p a n o v n a 5 ) C u t a t . " 1 e i , S t e f a n c e lM a r e , d o m n i t o r u l M o l d o v e i , p o v e s t i r e a d e s p r e i c o a n a d i n N e a m t 0 p o -p e s t i r e a d e s p r e d o m n i t o r u l v o l o h s a u m o l d o v e a n P e t r a R a r e . A c e a s t d i n u r m a s c r i e r e n e i n t e r e s e a z i n d e o s e b i , d e o a r e c e a u t o r u l e i , I v a 4 k oP e r e s v e t o v , u n 6 1 1 5 . t o r 0 p u b l i c i s t r u s d i n v e a c u l a l X V I - l e a , a v i z i t a tM o l d o v a , a m i n t i n d u - 1 p e P e t r a R a r e , c a u n u l c a r e l - a c u n o s c u t p e r s o n a l .

    D i n i s t o r i a s c r i s u / u i s l a y , p . X L V i u r m .V e t i l e S e c t i e i l i m b i i 0 l i t e r a t u r i i r u s e a A c a d e m i e i d e S t i i n t e a , P e t e r s -b u r g , I g o r , v o l . V I , p p . 8 8 - 1 1 9 .P a t a l u i S t e f a n c e ! M a r e i a E v d o c h i e i , f i i c a k n i a z u l u i A l e x a n d r u O l e l k od i n K i e v i a A n a s t a s i e i , f a t a m a r e l u i k n i a z V a s i l e I a l M o s c o v e i . D o m n i t aE l e n a s ' a m A r i t a t i n 1 4 8 3 c u l o a n c e l T f i n i t r ( 1 4 5 8 - 1 4 9 o ) , m o t e n i t o r u l t r o n u l u il u i l o a n I I I . N e s t a t o m i c i a s o c r u l u i , c l a t o r i t a d o u a o a r l c u S o f i a P a l e o l o g( M a r c e l R o m a n e s c u , A l b i z z i f i P a l e o l o g i i , e x t r a s d i n e H r i s o v u l e , B u c u r e t i ,1 9 4 3 , v o l . I I I , p . 2 1 ) , i r i v a l i t a t e a d i n t r e a c e s t e d o u A f e m e i , a u p r i c i n u i t m o a r -t e a t i m p u r i e a E l e n e i , i n 1 5 0 5 , i n v A r s t 5 . d e p a t r u z e c i d e a n i , i a f i u l u i e i ,D i m i t r i e ( 1 4 8 4 - 1 5 0 9 ) . B . H a s d e u , i n e T r a a n i , n r . 7 5 , p p . 7 8 - 8 1 , 0 A l .P a p a d o p o l - K a l l i m a h , i n e A n a l e l e A c a d e m i e i a , v o l . X X I I . D . B o g d a n , P o m e l -n i c u l d e l a B i s t r i l a , e A n a l e l e A c a d e m i e i a , 1 9 3 9 , t o m . X X I , p . 6 3 3 . G . A s a k ia s c r i s d r a m a i s t o r i c i i : E l e n a D r a g o f d e M o l d a v i a , i a r A l e x a n d r u H A j d e u i - ac o n s a c r a t o p o e z i e : M o r m d n t u l V o l o f e n c e i ( v e z i i a l t e p o e z i i i s t o r i c e a l el u i H i l j d e u , d e p i l d 5 . : S t a v u c e n i i ; A . I a t i m i r s k i , M a n u s c r i s e l e s l a v e i r u s e a l eb i b l i o t e c i l o r r o m t i n e , S b o m i k u l S e c t i e i l i m b i i i l i t e r a t u r i i r u s e a A c a d e m i e id e S t i i n t e a , P e t e r s b u r g , 1 9 0 5 , p . 8 o 6 i u r m . ) . D e s p r e n e p o t i i E l e n e i : G . B e z -v i c o n i , e x t r a s d i n i C e t a t e a M o l d o v e i a , I a i , 1 9 4 1 , X I , p p . 3 - 4 , c o m p . : V .R u m m e l , i n D i c t i o n a r u l E n c i c l o p e d i c R u s , e d . B r o c k h a u s 0 E f r o n , v o l . 5 1 ,p . 3 8 1 , i D a t e i s t o r i c e d e s p r e t t e a m u l R a h m a n i n o v , K i e v , 1 8 9 5 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    16/459

    C A I A T O R I R I . T I I N M O L D O V A 5 I m u N T E N I A 1 9P e t r u R a r e , d o m n i t o r u l M o l d o v e i i n t r e a n i i 1 5 2 7 - 1 5 3 8 i . 1 5 4 a -1 5 4 6 , u r m a n d e x e m p l u l t a t l u i g u , s t e f a n c e l M a r e 1 ) , a e a u t a t 8 6

    1 ) R e g e l e B a z i m i r a l P o l o n i e i c e r e a , i n I u n i e 1 4 8 6 , a j u t o r u l t a r u l u i l o a n I I I ,p e n t r u t e f a n , i m p o t r i v a T u r c i l o r ( A c t e l e r e f e r i t o a r e l a i s t o r i a R u s i e i O c c i d e n t a l e ,e d . C o m i s i e i A r h e o g r a f i c e , P e t e r s b u r g , n r . 8 8 , p . 1 0 7 ) . M a r e l e k n i a z A l e x a n d r ua l L i t u a n i e i s c r i a v o e v o z i l o r s a i , l a 1 8 I u n i e 1 4 9 8 , d e s p r e l i b e r a t r e c e r e a s o l i l o rm o l d o v e n i , l a M o s c o v a ( i b i d e m , n r . 1 5 4 , p . 1 7 7 ) . H a n u l C r i m e i i s i t e f a n e r a na l i a t i i M o s c o v e i ( L . K o l a n k o w s k i , P r o b l e m K r y m u w d z i e j a c h j a g i e l l o n s h i c h ,4 K w a r t a l n i k H i s t o r y c z n y o , X L I X , 1 9 3 5 , c a i e t 3 , p p . 2 7 9 - 3 0 0 ) . t e f a n c a u t as 5 . i m p a c e , i n a n i i 1 4 9 8 - 1 4 9 9 , p e t a r c u g i n e r e l e s a u , A l e x a n d r u a l L i t u a n i e i( A c t e l e , n r . 1 6 1 , p . 1 8 2 ) , i a r A l e x a n d r u i i c e r e a a j u t o r u l i m p o t r i v a M o s c o v e i( i b i d e m , n r . 1 6 2 , p . 1 8 3 ) . I n a r h i v e l e r u s e s t i s e p a s t r a u o c a r t i l e v o l o s e s t i i a l es o l i i l o r d i n 1 4 8 2 - 1 5 0 5 , p r i n t r e c a r e : d i a c u l F e o d o r K u r i t i n , l o a n T u r c u l ,a s p u n s u l r u s e s c f i i n d t r i m e s p r i n f i u l d e b o j a r P r o c o f i e ; F e o d o r I a r o p k i n ,V a s i l e K a r a m i s e v i n 1 4 8 8 , I v a n L i h a r i o N , S t e t c u s ' i a n d r u i n 1 4 9 1 , S e u r a tZ i n o v i e v i c i , P l e s c e e v i n 1 4 9 2 ; t r a t a t i v e l e p r i n a m b a s a d o r u l r u s d i n C r i m e i a ,L o b a n - K o l i c i o v ; S u b o t a , d i a c u l C o s t e a s i $ a n d r u , T i m o f e i Z a m i t s k i i n 1 4 9 5 ,O s c e r i n s i L u c a V o l o s a n i u i n 1 4 9 6 , p i t a r u l l o a n i n 1 4 9 7 , F e o d o r A l e x e e v i n1 4 9 8 , d i a c u l I u s c o ( V . U l i a n i t k i , M a t e r i a l p e n t r u i s t o r i a l e g e i t u r i l o r d i n t r e R u -s i a , P o l o n i a , M o l d o v a , V a l a h i a i T u r c i a i n s e c . X I V - X V I , M o s c o v a , 1 8 8 7 ,p . 1 1 5 s i u r m . ) . A c e l a s i a n d r u u r m a O . m e a r g a l a M o s c o v a s i i n 1 5 0 1 , d a rr e g e l e p o l o n , t e m a n d u - s e d e o g i a n t & m o l d o - r u s a , n ' a p e r m i s s o l u l u i A . t r e a -c 5 . p r i n P o l o n i a ( N . I o r g a , H i s t o i r e d e s r e l a t i o n s r u s s o - r o u m a i n e s , I a s i , 1 9 1 7 , p .6 6 ) , d u p 5 . c u m n i c i s u c c e s o r u l a m , S i g i s m u n d , - m a r t u r i s e s c c r o n i c a r i i m o l -d o v e n i G r i g o r e U r e c h e s i S i m i o n D a s c a l u l - n ' a a d m i s c a t r i m i s i i l u i t e f a n i t a . -V o c l a s a a j u n g i t p e l a 1 5 2 5 i n R u s i a , r a s p u n z a n d u n e i s o l i i m o s c o v i t e d i n1 5 2 1 . D i m i t r i e i v a n o v L a r e v s i M i t r o f a n F e o d o r o v X a r a c e a r o v , s o l i i r u s i c a r es e i n t o r c e a u d i n I t a l i a , a u f o s t o p r i t i i n U n g a r i a ; i n u r m r , i n t e r v e n t i e i l u it e f a n , l i s ' a d a t l i b e r t a t e , d a r e i a u m a i z a b 5 . v i t i n M o l d o v a ( V . U l i a n i t k i ,o p . c i t . , p . 1 8 3 , s i s U r i c a r i u l o , 1 8 5 3 , p a r t . I I I , p . 9 1 s i u r m . , c o r e s -p o n d e n t a t a r u l u i l o a n V a s i l i e v i c i ) . D e s p r e c e r e r i l e d e t r e c e r e a l e s o l i i l o rm o l d o v e n e s t i , p r i n P o l o n i a , l a M o s c o v a , i n a n i i 1 4 8 1 , 1 4 9 0 , 1 4 9 6 , 1 4 9 8 ,

    1 5 0 1 s i 1 5 0 2 , c o m p . I . B o g d a n , D o c u m e n t e l e l u i 5 t e f a n c e l M a r e , v o l . I I ,p p . 3 6 4 , 3 8 1 , 3 9 0 , 4 0 5 , 4 1 0 , 4 5 5 s i 4 6 2 . E p i s c o p u l m o l d o v e a n V a s i l ea l R o m a n u l u i a c o n t r i b u i t l a a p l a n a r e a u n o r n e i n t e l e g e r i d i n t r e t a r s i m i t r o -p o l i t u l G h e r o n t i e a l M o s c o v e i ( P . M i h a i l o v i c i , L e g i l t u r i l e c u l t u r a l e b i s e r i c e f t id i n t r e R o m a n i f i R u f i i n s e c . X V - X X - l e a , R e v i s t a S o c i e t a t i i i s t o r i c o - a r h e o -l o g i c e - b i s e r i c e s t i l o , C h i s i n a u , 1 9 3 2 , p . 2 0 7 ) , i a r m a i t a r z i n , i n 1 5 1 3 , d o m n i t o r u lB o g d a n c e l O r b a t r i m e s s i e l o s o l i e l a M o s c o v a . I n c e p r i v e s t e p r i n t u l D i m i t r i eW i s n o w i e c k i , p r e t e n d e n t i n 1 5 6 3 l a t r o n u l M o l d o v e i , n u c r e d e m c a . e r a n e p o t u ld e f i i c a a l l u i s t e f a n c e l M a r e ; A . S t o r o j e n k o ( P r i n j u l D i m i t r i e I v a n o v i c i W i s -n o w i e c h i , p o r e c l i t i n p o p o r B a i d a , V e c h i m e a K i e v u l u i * , 1 8 9 7 , v o l . L V I , i i .5 1 9 ) a f i r m a , c a m a m a p r e t e n d e n t u l u i e r a f a t a l u i S e m e o n O l i z a r . S i n g u r ai n r u d i r e c u l i f o l d o v a a r f i c a s a t o r i a l u i I u r i e , f r a t e l e s t r a b u n u l u i l u i D i m i t r i e ,c u A n a s t a s i a l o a n M u f a t a ( A . L o b a n o v - R o s t o v s k i , C a r t e a g e n e a l o g i c c i r u s d ,P e t e r s b u r g , 1 8 9 5 , v o l . I , p . 1 0 2 ) . 2 '

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    17/459

    2 0 G . D E Z V I C O N I

    s t a b i l e a s c k l e g k t u r i d i p l o m a t i c e p e r m a n e n t e c u M o s c o v a 1 ) : e l a t r i m e si n R u s i a o s o l i e , D u m ' a - v i s t i e r u l 0 T o m a I v a n o v , c a r e , d u p c e a u t r a . -t a t o a l i a n t i m p o t r i v a T u r c i l o r i P o l o n i l o r , u r m a u a s e i n t o a r c e i n1 5 2 9 i n p a t r i e 4 ) ; b i n e i n t e l e s , P o l o n i i s e o p u n e a u a c e s t o r l e g n u r i ,i n c a t a d o u a s o l i e a d o m n i t o r u l u i , t r i m e a s k I n a c e l a 0 a n 0 c o n d u s k d eA l e x a n d r a C a r j 5 . 0 T o m a I v a n o v , a f o s t i n t e m n i t a t I , v r e m e d e d o u ka p t a m n i , l a V i l n a . U n s o l a l t a r u l u i , I v a k o B l i z a r o v , a v e n i t i n M o l -d o v a i n 1 5 3 2 , p r i n C r i m e i a , i n s o t i t d e t r i m e s u l m o l d o v e a n I u c , i a rl a i n t o a r c e r e d e u n a l t m o l d o v e a n , D u c a . M o s c o v a , i n t r a t a t i v e l ee i c u P o l o n i a , a l u a t a p r a r e a M o l d o v e i , s t a r u i n d a s u p r a f a p t u l u it a t . 6 1 d o m n i t o r u l u i P e t r u R a r e , S t e f a n c e l M a r e , e r a c u s c r u l t a r u l u il o a n I I I . P e a t u n c i , l e g b i t u r i l e d e i n r u d i r e c o n s o l i d a u c e l e p o l i t i c e ,i n d . t s o l i i m o l d o v e n i s u l g e r u l I v a n M i h a i l o v i c i i P e t r e - u r i c a r u l a ua s i s t a t i n 1 5 3 6 , l a M o s c o v a , l a t r a t a t i v e l e d e p a c e d i n t r e R u 0 i P o l o n i .C a n d , i n a n u l 1 5 3 8 , T u r c i i a u a l u n g a t p e d o m n i t o r d i n M o l d o v a ,e l n ' a p u t u t s k s e r e f u g i e z e l a M o s c o v a , d i n c a u z a i m p o t r i v i r i i T k t a r i l o rP o l o n i l o r ; a c e a s t a a u p o v e s t i t - o s o l i i s i , v e n i t i l a M o s c o v a p r i n1 5 4 2 - 1 5 4 3 : p A r c k l a b u l C r i s t e a V l a d o v i c i , l o g o a t u l P e t r e C k r c o v i c ip i s a r u l I v a n S t e f a n o v T r a t a t i v e l e s ' a u i n t r e r u p t , d e o a r e c e P o l o n i in ' a u l ' a s a t p e s o l i i m o s c o v i t i , s k t r e a c k i n M o l d o v a 4 ) .I v a 0 c o P e r e s v e t o v a j u n s i n s l u j b a t a r u l u i s o s i n d d i n L i t u a n i a ,a m a i f o s t i n s e r v i c i u l r e g i l o r P o l o n i e i i U n g a r i e i , i a r c i n d l u n i a p e t r e c u t

    l a c u r t e a d o m n i t o r u l u i M o l d o v e i P e t r u R a r e q , l a S u c e a v a , u n c l e a m a iO s i t u n r u s , i n s l u j b a d o m n i t o r u l u i , V a s i a M e r t a l o v , d i n M o s c o v a .P o v e s t e a s a u p l k n g e r e a i n t a i a a l u i P e r e s v e t o v , d e s p r e P e t r av o e v o d u l v o l o h , a f o s t s c r i s k p e l a 1 5 4 9 , p r i m a e i r e d a c t a r e d a t f i n d ,p r o b a b i l , c u c k t i v a a n i m a i i n a i n t e . S p i r i t u l s c r i e r i i e s t e i n t r u c g t v as u b i e c t i v 4 ) , c h i a r i n t e r e s a t , c k u t n d s k p r o v o a c e i s s p r i j i n e a c t i u n e at a r u l u i i m p o t r i v a o l i g a r h i e i b o i e r e 0 i . T o t u 0 , a c e a s t s c r i e r e c o m p l e -1 ) P . P . P a n a i t e s c u , P e t r u R a r e f M o s c o v a , B u c u r e s t i , 1 9 3 8 , i n v o l u m ,V . M y a t t a , p p . 2 6 5 - 2 7 8 .

    I ) 4 1 S b o r n i k u l S o c i e a t i i I s t o r i c e R u s e s , M o s c o v a , v o l . X X X V , p . 7 7 9 s . a .a ) C i t i r i l e i n S o c i e t a t e a d e i s t o r i e i a n t i c h i a t i a l e R u s i e i s , I 8 4 8 , v o l . Vp . 2 0 7 s . a . N , X a r a m z i n , I s t o r i a S t a t u l u i R o s i e n e s c , v o l . V I I I , n o t a 1 2 9 .S . P a l a u z o v , P r i n c i p a t e l e R o m d n e V a l a h i a g i M o l d o v a , M o s c o v a , 5 8 5 9 ,p p . 7 7 - 7 8 s i 8 2 - 8 3 .V . R j i g a , I . P e r e s v e t o v , p u b l i c i s t d i n v e a c u l a l X V I - l e a , M o s c o v a , 1 9 0 8 ,t e f a n C i o b a n u , D o m n i t o r u l M o l d o v e i P e t r u R a r e f i n l i t e r a t u r a r u s d v e c h e ,R e v i s t a I s t o r i a . R o m n s , B u c u r e s t i , 1 9 4 5 , v o l . X I V , p . 3 1 6 , c o m p . l u c i l t r i l el u i I . I a v o r s k i , S . c e g l o v , S . V i l i n s k i , N . G u d z i i s . a . I . B u d o v n i t , S c h i f e s u -p r a i s t o r i e i p u b l i c i s t i c e i r u s e ' i n v e a c u l a l X V I - l e a .6 ) A . M i l i u k o v ( C d l d t o r i i r u i d e p e s t e g r a n i f c l i n v e a c u l t r e c u t , e V e s t i t o r u lI s t o r i c k , I X , 1 8 8 1 , p . 5 ) s e m n a l e a z A , c s c r i e r i l e d r t o r i l o r m a i v e c h i v o r b e s cn u a t i l t d e s p r e O m f i n t u r i l e v i z i t a t e d e e i , c t o g l i n d e s c c o n c e p t i i l e l o r p e r s o n a l e .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    18/459

    C A L A T O R I 1 2 : 0 I I N M O L D O V A 5 I M U N T E N I A 2 1t e a z a c u n o s t i n t e l e n o a s t r e d e s p r e P e t r u . R a r e s , c a r e a p a r e c a r a c t e r i z a tp e d r e p t c u v a n t , i n a c e l a s i s e n s o n o r a b i l , s i d e c r o n i c a r i i G r i g o r e U r e c h eS i m i o n D a s c a l u l . T e x t e l e d e m a i j o s l e f o l o s i m d u p g l u c r a r e a a m i n t i t aa p r o f e s o r u l u i S t e f a n C i o b a n u .

    a D a d : p e v r e u n t a r i l v a p a r s i i n t e l e p c i l m e a l u i m i l i t a r a i n a s c u t as i v a v e n i l a e l m a r e a b l a n d e t e , a c e a s t a e s t e o p e r a d u s m a n i l o r l u i : n us e v a g a n d i t a r n ' l a a r m a t . , n i c i l a o r a n d u i a l i n i m p z ' t i a s a , v a p e t r e c eC u a c e i a , c a r e - i a p r i n d m i m a c u v r j i t o r i e c u m u l t e p i e d e d i s p i t i -t o a r e ; i a s u p r a o s t a s i l o r s l i v a a d u c e m u l t t r i s t e t e , i a s u p r a i n t r e g i ii m p a r a t i i m u l t e n e n o r o c i r i m a r i d i n p a r t e a d e m n i t a r i l o r s d i , b l e a tn i m i c n u - i v a f i d r a g : n i c i i n t e l e p c i u n e a , n i d a r m a t a , n i d v i a t at i e i , i o r i c a r i i n t e l e p c i u n i o s t a s e s t i v o r a j u n g e l a d a n s u l , s a u c h e m a r e ai m p a r a t e a s c a i n t e l e a p t a , e l v a i n c e p e s l e n e s o c o t e a s c a .A s a z i c e P e t r u , v o e v o d u l v o l o h : d a c v r e i i n t e l e p c i t m e i m p a l a - t e a s e &s a c u n o s t i d e s p r e o s t i r e i d e s p r e a s e z a m i n t e l e v i e t i i i m p a r a t e s t i ,a t u n d s a c i t e s t i p a n l a s f a r s i t l u a r e a C o n s t a n t i n o p o l u l u i , s a n u t ec r u t i p e t i n e c u n i m i c , s i a c o l o v e i g s i t o t a j u t o r u l l u i D u m -n e z e u . D u m n e z e u l i a j u t a n u p e c e i l e n e s i , c i p e c e i c a r e m u n c e s c i i lc h i a m i n a j u t o r , s i p e c e i c e i u b e s c d r e p t a t e a i j u d e c a c u j u d e c a t ad r e a p t . . D r e p t a t e a p e n t r u D u m n e z e u e s t e b u c , u r i a i n i m i i , i a r p e n t r ut a r m a r e i n t e l e p c i u n e . A m o b s e r v a t , d o a m n e , c a P e t r u , v o e v o d u l v o l o h ,a f o s t p e n t r u t i n e s i p e n t r u i m p r a t i a t a u n m a r e b i n e v o i t o r . i e u , d ea c e e a , a u z i n d a c e l e c u v i n t e d e l a e l , l e - a m s c r i s i l e - a m a d u s l a t i n e ,s l u j i n d u - t e , d u p a c u m i t i v a p l a c e s e r v i c i u l r o b u l u i t a u .z i c e v o e v o d u l v o l o h P e t r a : a u f o s t G r e c i i l e n e s i d e a a p r a t a r ec r e d i n t a c r e s t i n g , i n c o n t r a n e c r e d i n c i o s i l o r . A s t a z i , n e v r o i n d , a p a r g .c r e d i n t a 0 : g a n g d e i n v a z i e . T a r u l t u r c e s c j a l a 7 a n i c o p i i i d e l a G r e c iS a r b i p e n t r u a - i i n v a t a i n m i l i t r i e i I i t r e c e l a c r e d i n t a s a ; i a r e i ,d e s p a r t i n d u - s e d e c o p i i i l o r , p l a n g c u m a r e p l a n s , d a r c u n i m i c n u p o tf i a j u t a t i .

    D o m n u l u i i b i n e c r e d i n c i o s u l u i m a r e l u i t a r i m a r e l u i k n i a z I v a nV a s i l i e v i c i 9 a t o a t a R u s i a s e i n c h i n g , ' r o b u l t a u , v e n i t d i n L i t u a n i a ,1 ) l o a n c e l G r o a z n i c ( 1 5 3 0 - 1 5 8 4 ) , u n u l d i n c e i m a i i n s e m n a t i t a r i m o s c o -v i t i , c a r e a c o n s o l i d a t u n i t a t e a S t a t u l u i R o s i e n e s c ( c o m p . s t u d i i k s a v a n t i l o rs o v i e t i c i R . V i p p e r i S . B a h r u s i n ) . M e n t i n n d l e g A t u r i c u d o m n i t o r u l M o l -d o v e i A l e x a n d r a 1 . , 6 p u s n e a n u ( 1 5 5 2 - 1 5 6 r t 1 5 6 3 - 1 5 6 8 ) , t a r u l a c o m a n d a ti n 1 5 5 6 S i n t a g m a p r a v i l a d e l e g i a l u i M a t e i V l a s t a r o s e p i s c o p u l u i M a c a r i ea l R o m a n u l u i ; o p e r a a f o s t o p r i t 5 . i n G a l i t i a ( 1 5 6 1 ) . E l e s t e z i d i t o r u l u n e im I n i l s t i r i i n M o l d o v a ( S . S o l o v i o v , I s t o r i a R u s i e i , v o l . X , p . 2 7 6 ) s i f i g u r e a z ai n s c r i s i n p o m e l n i c u i b i n e f A c a o r i / o r m A n A s t i r i i B i s t r i t a , u n d e A l . O d o b e s c u a

    m a i d e s c o p e r i t u n a e r r u s e s c , d i n i 6 o r , p r o v e n i t d e l a m n s t i r e a T i h v i n , A .I a t i n i r s k i , B i n e l a c e r i l e d o m n i t o r i l o r r u g i i n R o i n d n i a , I n v e a c . X V I X I X ,V e s t i t o r u l R u s e s c 1 8 9 9 , V I , p . 4 i 5 .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    19/459

    2 2 G . B E Z V I C O N II v a s k o , f i u l l u i S e m e o n P e r e s v e t o v . A m a d u s p e n t r u t i n e , d o m n i t o r ,c u v i n t e d i n m u l t e r e g a t e d o m n e s t i s ' i d e l a P e t r u , v o e v o d u l v o l o h , s it r e b u r i d e - a l e t a l e i m p a r t e s t i . S i a c e l e c u v i n t e s i l u c r u r i , d o a m n e , a uf o s t p u s e i n v i s t i e r i a t a i m p r a t e a s a . , i a r p e m i n e , r o b u l a u , p e n t r ua c e l e c u v i n t e s i l u c r u r i a i p o r u n c i t s a f i u b i n e d r u i t . S i a c e l e c u v i n t es i l u c r u r i , p a n a a c u m a n ' a u f o s t i n f a t a t a , a d o m n i t o r u l u i , C a d a c e l ec u v i n t e s u n t n e p l a c u t e i n f a t a t a , i a r l u c r u r i l e t a l e s u n t l a m i n e . S i i na c e l e r e g a t e , d o a m n e , m u l t s e m i r a u s ' i l a ' u d a u n a s t e r e a i m p a r a t e a s c aa t a c u s e m n e c e r e s t i ; s ' i a u p r o s l a v i t i n t e l e p t i i f i l o s o f i g r e c i s i d o c t o r il a t i n i , s i a u s p u s d e s p r e a c e l e c u v i n t e : s e c u v i n e a c e l u i d o m n i t o r o s t a s ,n a s c u t i n t e l e p t d e l a D u m n e z e u , a s e m e n e a c u v i n t e s a l e s e r i e c u a u rs i s a l e t i n l a d a n s u l m u l t i a n i , s i d u p a d n s u l a s e m e n e a l u c r u r i s i s l a v as a i m p a r a t e a s c a s l e l a s e a / t u i t a r . S i e u , d o a m n e , a m c a p t a t a c e l ec u v i n t e i n a c e l e r e g a t e , l a o a m e n i i i n t e l e p t i , d u p a c u m i t i v a p l a c es l u j b a m e a , a r o b u l u i t a u . S i e u , d o a m n e , a m p l e c a t d i n L i t u a n i a , a ut r e c u t d e - a t u n c i u n s p r e z e c e a n i , s l u j i n d u - t i t i e , t a r u l u i b i n e c r e d i n c i o s ,C u c r e d i n t a , n u m a i a n c l e a t c u m a u s l u j i t s t r g m o s i i s ' i s t a b u n i i m e i ,C u c r e d i n t , d o m n i t o r i l o r r u s i , m a r i l o r k n e j i , s t a m o s i l o r s i s t a b u n i l o ra i , P e r e s v e t s i O s l a b i a , i n c a l u g r i e s i s c h i m e , c u b i n e c u v a n t a r e a f a d . -t o r u l u i d e m i n u n i S e r g h i e , i n b a t a l i a d e p e D o n , s u b m a r e l e k n i a z D i -r a i t r i e I v a n o v i c i , p e n t r u c r e d i n t a c r e s t i n s i p e n t r u s f i n t e l e b i s e r i c i s ip e n t r u c i n s t e a d o m n i t o r u l u i a u s u f e r i t s i a u p i e r d u t c a p e t e l e . S i e u ,r o b u l a u , a m v e n i t l a s c a u n u l i m p a r a ' t e s c _ p e n t r u a c e a s t a , s f i u c ut o t u l a l t a ' u , s a s l u j e s c c u c r e d i n t a , c a t m ' o a j u t a D u m n e z e u .D e s p r e t i n e , d o a m n e , d e s p r e b i n e c r e d i n c i o s u l m a r e l e t a r , s c r i ui n t e l e p t i i f i l o s o f i , e a v e i d o b a n d i i n v e d s l a v a . m a r e . C a d e s p r e c h e s a r u lA u g u s t s ' i d e s p r e t a r u l A l e x a n d r a M a c h e d o n , a s a s i d e s p r e t i n e , d o a m n e ,s c r i u a c e i i n t e l e p t i f i l o s o f i , p r e c u m s i d e s p r e o s t i r e a t a s ' i d e s p r e i n t e l e p -c i t m e a t a m a r e . S i e i p r o o r o c e s c i n c r t i l e l o r i n t e l e p t e , c v e i i n t r o d u c em a r e d r e p t a t e i n i m p a r a t i a t a , s i - 1 v e i m a n g a i a p e D u m n e z e u c u b u c u r i es u f l e t e a s c a . S i a s a i n c e p f i l o s o f i i i n t e l e p t i , c a s e m e n e a d r e p t a t e n u v a

    e x i s t a i n i n t r e a g a l u m e , c a i n i m p a r a t i a t a , d i n c a u z a i n t e l e p c i u n i it a l e m a r i s i a s t a s n i c i e i t a l e d e d o m n i t o r ; j u d e c g t o r i i v i c l e n i p a r c g s ev o r t r e z i d i n s o m n , s i s e v o r r u i n a d e a f a c e r i l e l o r v i c l e n e , s i s e v o rm i r a e i i n s i s i , e a a u j u d e c a t v i c l e a n s i , a d u n a n d n e c u r a t , a u p a c a t u i tm u l t s i d e n e n u m a r a t e r a n d u r i f a a d e D u m n e z e u . A s a s c r i u d e s p r et i n e , d o a m n e : t u e s t i d o m n i t o r u l g r o a z n i c s i i n t e l e p t ; i i v e i a d u c e p ep c a t o s i l a p o c a i n t a s i v e i i n t r o d u c e d r e p t a t e a i n i m p a a t i a t a , s i v e ia d u c e l u i D u m n e z e u b u c u r i a i n i m i i L a A u g u s t c h e s a r u l a v e n i t u no s t a s c u i n f a t i s a r e m o d e s t a , s a r a c a , s i i - a a d u s m a r i i n t e l e p c i u n i o s a -s e s t i , s i e l p e n t r u a c e a s t a l - a d a r u i t s i - 1 t i n e a p e e l s i n e a m u l l u i a p r o a p ed e d a n s u l . S i l a t a r u l A l e x a n d r a , a v e n i t c u i n f a t i s a r e m o d e s a ,C u m a r e i n t e l e p c i u n e o s t a s e a s e a ; d e l a b o g a t i n u v i n e n i c i o d a t i n t e l e p -c i u n e a o s a s e a s c a ; d a c a v r e u n v o i n i c s e i m b o g a t e s t e , s i . e l s e l e n e v e s t e :

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    20/459

    1 ) T r g u r i l e t i n u t u r i l e s e d A d e a u b o i e r i l o r p e n t r u o .

    C A I . , A T O R I R U I I N M O L D O V A * I D I T J N T E N I A 1 3b o g a t u l u i i i p l a c e l i n i s t e ; p e o s t a s t o t d e a u n a t r e b u e s a - 1 t i i b i n e , c a p eu n s o i m , s 5 . - i b u c u r i m i m a , c u n i m i c s a n u - 1 i n t r i s t e z i . i e u , r o b u l t a u ,I v a s k o P e r e s v e t o v , u n s p r e z e c e a n i a u t r e c u t s i n u p o t a j u n g e l a t i n e ,s t a p a n u l , b i n e c r e d i n c i o s u l i m a r e l e t a r . D a c l e a m i n t e s c , d e m n i t a r i l o rt 5 1 , n u m a a n u n t a t i e . i l a v e n i r e a m e a , d o a m n e , a i d a t p o r u n c ab o i e r u l u i t a u M i h a i l I u r i e v i c i s a m a i n g r i j e a s c a d e t o a t e , p e m i n e , p er o b u l t a u , s i d e g r a b a , d u p a c e a i d a t p o r u n c a , M i h a i l I u r i e v i c i a m u r i t .l a r e u , f r p o r t m c a t r a i e s c i , p a n a a s t a z i , n u p o t , d o a m n e , s a j u n gl a t i n e , s t e r o g d e s p r e p o r u n c a d a t a _ l a r o m u l s t r a i n n u p o a t e t r a ii n i m p a r t i a t a f r a p o r u n c i f a r m i j l o a c e . i t e - a m v a z u t , d o a m n e ,i n t e o s a r b a t o a r e i n b i s e r i c a N a s t e r i i P r e a s f i n t e i N a s c a t o a r e d e D u m -n e z e u , i t i - a m d a t d o u c r t i c e l e c u o v o r b e l e t a l e i m p a r a t e s t i , p e c a r el e - a m a d u s d i n a l t e r e g a t e , s l u j i n d u - t e p e t i n e , d o a m n e , c r e d i n c i o s u l ,m a r e l e t a r . ? i t u , d o a m n e , p e m i n e , r o b u l t a u , n u m ' a i d a t s u b i n g r i -j i r e a n i m n u i . D a c t i e , d o m n i t o r u l u i i m a r e l u i t a r , n u - t i v a f i p e p l a cs l u j b a m e a i s l o v e l e p e c a r e l e - a m a d u s d i n a l t e t a r i s i r e g a t e , a u z i t ed e l a m u l t i o a m e n i i n t e l e p t i i d o c t o r i i f i l o s o f i d e s p r e i n t e l e p c i u n e at a i m p a r t e a s c a d e l a D u m n e z e u , d u p a c u m s c r i u d e s p r e t i n e , m a r e l et a r , n a s c u t c u s e m n u l c e r e s c i d e s p r e i m p a r a t i a t a i d e s p r e o s t i r e ai n t e l e a p t 5 . s a p a s t r e z i i s i n m u l t e s t i c r e d i n t a c r e t i n a , s i p e c r e d i n -c i o s i s a - i a d u c i l a c r e d i n t a i s r i d i c i s l a v l u i D u m n e z e u i s i n t r o d u cd r e p t a t e a i n i m p r a t i a t a i s f a c i l u i D u m n e z e u b u c u r i a i n i m i i . i t u ,

    d o a m n e , p o r u n c e s t e s a - m i r e s t i t u e c a r t e a , d a c a , c i t i n d - o , n u v a p l a c e a ,t a r u l u i b i n e c r e d i n c i c s .A m v e n i t , d o a m n e , d i n U n g a r i a i n T a r a V o l o h . 0 a m f o s t c i n c i l u n il a P e t r u , v o e v o d u l v o l o h , i n S u c e a v a , 0 e l d e s p r e t i n e , d o a m n e , m a r e l eb i n e c r e d i n c i o s u l t a r , i d e s p r e i m p a r a t i a t a , s p u n e , r u g a n d u - s e i nf i e c a r e z i , s a s e i n m u l t e a s c a c r e d i n t a c r e s t i n e a s c a . i e l z i c e : a s a a f o s tt a r e c r e d i n t a g r e c e a s c a i n o i n e M a d a m c u d a n s a , i a r a c u m a n e l a u d r aC u i m p 5 i r a t i a r u s e a s c a . i s p u n e a s a : D o a m n e , p a z e s t e - o d e n e c r e d i n -c i o s i s i d e o n c e h e r e z i e . i p e a c e l a n u - 1 l a u d c a r e g r a t a c r u c e at r d e a z . " a c e a s t a e s t e o m a r e h e r e z i e e a n u a p a r a c r e d i n t a c r e t i n as i n u s l u j e s c c u c r e d i n t a p e d o m n i t o r . i p e a c e l a n u - 1 l a u d a , c a r e a t r a g ea s u p r a i m p a r a t i e i s a l e u n r a z b o i d e o s e b i t : d o r a s e l e i v o l o s t e l e s l et i n a b o i e r i i , i d e m n i t a r i i s e i m b o g a t e s c d i n l a c r i m i l e i s a n g e l e n e a m u l u ic r e s t i n e s c p r i n j e f u i r e n e b u n a . i c a n d p l e a c a d e l a o h r a n a o 1 ) d i n . o r a s ev o l o s t e , s i s e j u d e c a o b i d e l e , f a c a m b e l e p a r t i m u l t p 5 . c a t : s a r u t c r u c e a a s u p r a v i n o v t i e i i r e c l a m a n t i i i p a r i t i i , u n u l s a r u t a n d s t a r u i ea s u p r a n e d r e p t t i i c a r e i s e f a c e , i a r a l t u l n e a g a o n c e o b i d , s i a s a a m b i is e p i e r d i n p A c a t , 0 c a d i n m a r e h e r e z i e , 0 m a r e o c a r g a d u c l u i D u m n e -z e u , n u t i n l a c h i s t e , s r u t c r u c e a ; c u a c e s t e a i l s u p r g r o z a v p e D u m -n e z e u ; t o t c e e s t e t a r e i n c r e d i n t a c r e t i n a , a c e a s t a n ' o t i n t a r e .

    www.dacoromanica.ro

  • 8/23/2019 Gheorghe Bezviconi - Calatori Rusi in Muntenia Si Moldova (1947)

    21/459

    2 4 G . B E Z V I C O N IA s a z i c e v o e v o d u l v o l o h d e s p r e p r i m u l t a r t u r c e s c M a h m e t s u l t a n u l :n e c r e d i n c i o s u l t a r u i n t r o d u s i n i m p k r t i a s a n e p l c u t l u i D u m n e z e u

    m a r e a i n t e l e p c i u n e i d r e p t a t e : a t r i m e s i n t o a t i m p r t i a s a j u d e c t o r i is d i c r e d i n c i o s i , p u n . ' n d u - l e d i n v i s t i e r i a s a l e a f , c a s p o a t t r i d i n a nI n a n , s i a i n t r o d u s j u d e c A t o r i i d e c u r t e , i n t o a t i m p r t i a c a s a j u d e c ef r a p r t i n i r e , i a p o r u n c i t c a a m e n z i l e s l e j a p e n t r u v i s t i e r i e , c a s n u s e i s p i t e a s c n i m e n i i s n u c a d i n p c a t i s n u - 1 s u p e r e p e D u m -n e z e u . i d a c a - 1 d r u i e s t e p e n t r u s l u j b a c r e c l i n c i o a s p e v r e u n b o i e rc u v r e u n o r a s s a u v o l o s t e , e l t r i m e t e l a j u d e c a o r i i s ' i s i l e p o m n c e s t es 5 . - i d e a d i n v i s t i e r i a s t a t u l u i i m e d i a t , d u p r e g i s t r u l d e v e n i t u r i .a n d g r e s e s t e j u d e c t o r u l , a t u n c i I i e s t e p r e s c r i s m o a r t e a d u p g l e g e al u i M a h m e t ; l l r i d i c p e v a r f u l t m e i p r p a s t i i , v i - i & A ' b r a n c i i n j o s ,s p u n n d : n ' a i v r u t s E i i n b u n s l a v i s s l u j e s t i c u c r e d i n t p e d o m -n i t o r . l a r l a u n i i l e i a p i e l e a d e v i i s . 1 l e s p u n e : c n d v a c r e s t e p i e l e a ,s e v a u i t a v i n a t a . D u p i e g e a l u i M a h m e t , t r i e s c i t a r i i d e a s t z i c um a r e s i i n t e l e a p t s t r s n i c i e ; i v i n o v a t