evrokavsiri da saqartvelo partniorobis...

32
evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portreti

Upload: nguyenkhuong

Post on 06-Feb-2018

243 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

Page 1: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

evrokavSiri

da saqarTvelo

partniorobis portreti

Page 2: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli
Page 3: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

3

evrokavSiri da saqarTvelo – partniorobis portreti

Sesavali ........................................................................................................................................ 3

mzardi partniorobis istoria ........................................................................................... 4

TanamSromlobis miznebi da strategia ........................................................................... 5

1 demokratiuli ganviTareba, kanonis uzenaesoba da kargi mmarTveloba . 10

2 vaWroba da investiciebi, maregulirebuli reformebi ..................................... 12

3 regionuli ganviTareba, mdgradi ekonomikuri da socialuri ganviTareba, siRaribis daZleva .................................................................................... 14

4 evrokavSiris daxmareba konfliqtiT dazaralebuli adamianebisTvis ......25

Page 4: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

afxazeTSi bavSvebisa da axalgazrdebis saTemo mxardaWera, 2010w

Page 5: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

5

Sesavali

evrokavSirs da saqarTvelos Soris TanamSromloba socialur, ekonomikur da kulturul sferoebs Seexeba. es TanamSromloba iseT umniSvnelovanes sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli pirebi, ekonomikuri ganviTareba, siRaribis daZleva, ganaTleba, garemos dacva, energetika, vaWroba da adamianis uflebebi.

publikaciaSi ,,TanamSromlobis portreti“ mkiTxveli sTavazobs gasaRebs, romliTac mkiTxveli SeZlebs gaerkves im uwyveti daxmarebis arsSi, romelsac evrokavSiri bolo wlebis ganmavlobaSi saqarTvelos sTavazobda.

dRevandeli ormxrivi urTierTobebi da TanamSromloba TiTqmis ocwlian dialogzea dafuZnebuli. es Zalze warmatebuli da gamowvevebiT aRsavse dialogia, romlis mizania urTierTgagebis miRweva politikis Sesaxeb dialogis iseT sferoebSi, rogoricaa samarTali, adamianis uflebebi da ekonomikuri ganviTareba.

evrokavSiris mier dafinansebuli proeqtebi swored amis dasturia. Cveni mizania vTqvaT, rom am proeqtebis wyalobiT SesaZlebeli gaxda cvlilebis moxdena.

imedi maqvs, rom es zogadi publikacia evrokavSirsa da saqarTvelos Soris TanamSromlobaSi ukeT gagarkvevT.

filip dimitrovi

elCi

saqarTveloSi evrokavSiris warmomadgenlobis

xelmZRvaneli

Page 6: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

6

mzardi TanamSromlobis istoria

evrokavSirsa da saqarTvelos Soris TanamSromloba 1992 wels daiwyo, rogorc ki saqarTvelom sabWoTa kavSiris daSlis Sedegad damoukidebuloba miiRo. ev-rokavSirisa da saqarTvelos urTierToba regulird-eba ,,partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb Se-TanxmebiT” da ,,evropis samezoblo politikis samo-

qmedo gegmiT.”

partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmeba (PCA)

• ZalaSi Sevida 1999 wlis 1 ivliss

• aregulirebs evrokavSirsa da saqarTvelos Soris TanamSromlobis bevr sferos, maT Sorisaa:

o politikuri TanamSromloba

o vaWroba

o adamianis uflebebi

o demokratia

o mecniereba da teqnologiebi

o ganaTleba

o sabaJo

o korufciis winaaRmdeg brZola

o transporti

o energetika

o telekomunikaciebi

o garemo

o kultura

2004 wels evrokavSiris gafarToebam is samxreT kavkasiis sazRvrebs dauaxlova da saqarTvelo evropis

samezoblo politikis wevri gaxda.

evropis samezoblo politika

• evrokavSiri–saqarTvelos TanamSromlobis sabWom 2006 wlis 14 noembers daamtkica;

• misi mizania ,,partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis“ ganxorcieleba da saqarTvelosTan ufro axlo urTierTobis damyareba, rac ufro mWidro ekonomikur integraciasa da Rrma politikur TanamSromlobas gulisxmobs;

is TanamSromlobis axal sferoebSi kavSirebis damyarebas exmareba;

• is xels uwyobs saqarTvelos, rom qveyanam dasaxul mizans – evropis ekonomikur da socialur struqturebSi integrirebas – miaRwios.

samoqmedo gegmis teqsti http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/action_plans/georgia_enp_ap_final_en.pdf

Page 7: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

7

TanamSromlobis amocanebi da strategia

1992 – 2007 wlebSi evrokavSirma saqarTvelos 530.8 milioni evros odenobis daxmareba gauwia. 2008 wlis agvistos omis Semdeg, konfliqtis Sedegebis aRmosafxvrelad evrokomisiam 2008–2010 wlebis-Tvis 500 milioni evro gamoyo. am Tanxebis ZiriTadi nawili mimarTuli iyo infrastruqturasa da ekono-mikur stabilizebaze, aseve, iZulebiT gadaadgile-bul pirTa daxmarebaze, rac bolo omisa da 1990–iani wlebis konfliqtebis Sedegad dazaralebulTa daxmarebas moicavs. 2010 wlis aprilSi evrokavSir-ma saqarTvelos 2011-2013 wlebisTvis 180 milioni evro gamouyo, riTac Semdegi sferoebis mxarda-Wera xorcieldeba: demokratiuli ganviTareba, ka-nonis uzenaesoba, kargi mmarTveloba, vaWroba da investiciebi, maregulirebeli reforma, regionuli ganviTareba, mdgradi ekonomikuri da socialuri ganviTareba, siRaribis Semcireba da konfliqtebis mSvidobiani mogvareba.

evrokavSirsa da saqarTvelos Soris TanamSromlo-bis ZiriTadi amocanebi, politikis sakiTxebi da prioritetuli sferoebi or ZiriTad dokumentSia Camoyalibubuli, esenia: strategiuli dokumenti – saqarTvelo 2007-2013 (CSP) da erovnuli indika-

turi programa (NIP).

strategiuli gegma – saqarTvelo ( CSP) 2007-2013

strategiuli gegmiT gaTvaliswinebul periodSi evrokavSiris daxmareba ZiriTadad iTvaliswinebs saqarTvelos mxardaWeras evropis samezoblo poli-tikis samoqmedo gegmiT gansazRvruli amocanebis Sesrulebasa da aTaswleulis ganviTarebis miznebis miRwevas.

evrokavSirsa da saqarTvelos Soris TanamSromloba daxmarebidan TandaTan TanamSromlobaSi gadadis. samegrelo - zemo svaneTSi iZulebiT gadaadgilebul pirTa

socialuri da ekonomikuri integraciis xelSewyoba, 2011w.

Page 8: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

8

strategiuli gegma 2007-2013 (CSP)

• moicavs 2007–2013 wlebSi saqarTvelosTvis fi-nansuri daxmarebis gawevas.

• mas ori ZiriTadi mizani aqvs:

o 2007 wlamde miRebuli daxmarebis sxvadasxva instrumentis Tavmoyra da daxvewa;

o evrokavSiris finansuri daxmarebis masStabis gazrda teqnikuri daxmarebidan srulmasSta-bian TanamSromlobamde; evrokavSiris mier dafinansebuli farTo speqtris saSuale-bebis daxmarebiT.

strategiuli gegma vrclad mimoixilavs evrokav-Siris samomavlo daxmarebis prioritetebs. Tanam-Sromlobis rva prioritetul sferos moicavs, es-enia:

1) kanonis uzenaesoba

2) biznes garemos gaumjobeseba

3) ekonomikuri ganviTareba da siRaribis daZleva

4) samarTali, Tavisufleba, usafrTxoeba da sazRvris marTva

5) regionuli TanamSromloba

6) Sida konfliqtebis mogvareba

7) TanamSromloba sagareo da usafrTxoebis poli-tikis sferoSi

8) transporti da energetika

http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/country/enpi_csp_georgia_en.pdf

iZuleb

iT g

adaadgil

ebuli pi

reb

isa d

a uka

n dab

rune

bulTaT

vis s

asoflo m

eur-

neobeb

is aRdgen

a da gau

mjobes

eba sam

xreT

oseT

is m

imdeb

are

ter

itorie

bze, 2

011 w

.

Page 9: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

9

erovnuli indikaturi programa (NIP)

pirveli erovnuli indikaturi programa 2007 wels iyo miRebuli. dRevandeli erovnuli indikaturi programa 2011 – 2013 wlebs moicavs.

dRevandeli erovnuli indikaturi programisTvis 180.29 milioni evroa gamoyofili. am TanxasTan erTad `aR-mosavleT partniorobidan“ gamoiyo 30,86 milioni evro ‚instituciuri mSeneblobis programisTvis“, xolo 7,43

milioni evro – `aRmosavleT partniorobis“ regionuli ganviTarebis programebisTvis.

erovnuli indikaturi programa 2011-2013prioriteti 1: demokratiuli ganviTareba, kanonis uzenaesoba, kargi mmarTveloba

mediis Tavisufleba, politikuri pluralizmi, adamianis uflebebi, samoqalaqo sazogadoebis ganviTareba

samarTlis seqtoris reforma

saxelmwifo finansebis marTva da saxelmwifo administraciis reforma

prioriteti 2: vaWroba da investiciebi, maregulirebeli reformebi

eqsportisa da investiciebis xelSewyoba, kerZod, bazrisa da maregulirebeli reforma; evrokavSirTan samomavlo Rrma da yoflismomcveli vaWrobis Sesaxeb SeTanxmebis momzadeba (DCFTA);

maregulirebeli reformebis gatareba konkretul seqtorebSi samoqmedo gegmis prioritetebis Sesabamisad

prioriteti 3: regionuli ganviTareba, mdgradi ekonomikuri da socialuri ganviTareba, siRaribis daZleva

socialuri reformebi da socialuri dacva

regionuli ganviTareba da mdgradi ganviTareba, garemos dacvis CaTvliT

ganaTleba, unarebis ganviTareba da mobiluroba

prioriteti 4: konfliqtebis mSvidobiani mogvarebis mxardaWera

Tanxebis winaswari ganawileba:

prioritetuli sferoebi € mln %

1. demokratiuli ganviTareba, kanonis uzenaesoba, kargi mmarTveloba 45-63 25 – 35 %2. vaWroba da investiciebi, maregulirebeli reforma 27-45 15 – 25 %3. regionuli ganviTareba, mdgradi ekonomikuri da socialuri ganviTareba, siRaribis daZleva 63-81 35 – 45 %4. konfliqtebis mSvidobiani mogvarebis mxardaWera 9-18 5 – 10 %sul € 180.29 100 %

gTavazobT oTxive zemoxsenebuli sferos detalur aRweras:

Page 10: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

10

1. demokratiuli ganviTareba, kanonis uzenaesoba da kargi mmarTveloba

bolo xuTi wlis ganmavlobaSi, mas Semdeg, rac 2007 wels indikaturi programis ganxorcieleba daiwyo, garkveuli winsvla iqna miRweuli, Tumca, demokrati-uli reformebi jer kidev gasagrZelebelia imisTvis, rom miRweul iqnes grZelvadiani saboloo mizani – demokratiis ganmtkiceba.

reforma sisxlis samarTlis sferoSi

2003 wlis vardebis revoluciis Semdeg evrokavSiris daxmareba, ZiriTadad, samarTlebrivi sistemis re-formirebaze iyo orientirebuli. evrokavSiri – saqa-rTvelos samoqmedo gegmaSi kanonis uzenaesobisa da samarTlis sferoSi TanamSromlobas gansakuTrebuli adgili eTmoba.

2008 wlis Semdeg evrokavSirma sisxlis samarTlis sistemasa da saxalxo damcvelis daxmarebisTvis 38 milion evroze meti gamoyo, saidanac 34 milioni evro sisxlis samarTlis sferos seqtoruli sabiujeto

daxmarebis programis saSualebiT gaica.

2012 wels axali sabiujeto daxmarebis programa gamoi-yo, romlis saerTo Rirebuleba 18 milioni evroa.

sabiujeto daxmarebis programis mixedviT, dafinan-seba uSualod saqarTvelos saxelmwifo biujetSi ga-dairicxeba.

sabiujeto daxmarebis programebi sisxlis samarTlis reformirebisTvis

€ milioni

2008-2011 16

2012-2014 18

sabiujeto daxmarebis ori programis saSualebiT mox-da sisxlis samarTlis sferos reformirebis strate-giisa da masTan dakavSirebuli samoqmedo gegmis ga-naxleba. es procesi strategiuli dagegmvis xerxebis, statistikuri instrumentebisa da monitoringis struqturebis Seqmnas moiTxovda. unda aRiniSnos, rom am sferoSi yvelaze mniSvnelovani miRwevebi Semdegia: arasrulwlovanTa marTlmsajulebis saerTaSorso standartebis Sesabamisi sistemis Seqmna; ufro mt-kice kanonis uzenaesoba da ufro efeqturi sasamarT-lo. reformebis Sedegad sasamarTlo xelisuflebis mimarT sazogadoebis ndoba gaizarda.

adamianis uflebebi da ZiriTadi Tavisuflebebi

adamianis uflebebis sferos dafinansebis mTavari wya-ro aris ,,adamianis uflebebis da demokratiis evro-puli instrumenti“ romlis saSualebiT 1998 wlidan proeqtebis didi nawili dafinansda.

2011 wels saqarTveloSi moRvawe 14 arasamTavrobo organizaciis mier warmodgenili proeqti dafinansda, romelTa srulma biujetma € 1,2 milioni Seadgina. es proeqtebi 2012–2013 wlebis ganmavlobaSi ganxorciel-deba.

arasrulwlovanTa marTlmsajuleba: sazogadoebaSi CarTva, 2010 w.

Page 11: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

11

proeqtebi ,,adamianis uflebebis da demokratiis evropuli instrumentis” (EIDHR) farglebSi, romlebic 2012-2013 wlebSi finansdeba

proeqtis saxelwodeba ganmaxorcielebeli organizacia

evrokavSiris wvlili €

evrokavSiris wvlili sruli Tanxis 90-95%

Seadgens

reabilitaciis, resocializaciis, reintegraciis da fsiqikuri janmrTelobis samsaxurebis Seqmna qali patimrebisa da sxva dakavebulebisTvis.

globaluri iniciativa fsiqiatriaSi 90.000

samcxe–javaxeTSi pirobiTi sasjelis mqone axalgazrdebis mxardaWera resocializaciis procsSi

asociacia ‚toleranti“ 98.000

modi, davarRvioT siCume! guriis agrobiznes centri 100.000

baTumis iuristebi adamianis uflebebisTvis asociacia paraleli 38.000

zianis Semcirebis qseli-gaZliereba, gaTviTcnobierebuloba da informirebuli reagireba sxvadasxva politikaze

saqarTvelos zianis Semcirebis qseli 99.000

yofili patimrebis da maTi ojaxis wevrebis socialuri reintegraciis kampania

demokratiis instituti 99.000

xandazmulTa socialuri centri asociacia ,,Rirseuli sibere“ 66. 000

samoqalaqo sazogadoebis monawileobis ganmtkiceba evropis samezoblo politikis monitoringis procesSi

mwvane alternativa 95.000

saqarTveloSi bavSvis uflebebis gaumjobeseba: bavSvis dacva cudi mopyrobisa da gulgrilobisagan

saqarTvelos sazogadoebrivi jandacvis da medicinis ganviTarebis fondi

97.000

axali SesaZleblobebi ganaTlebis SesaZlbloblobas moklebuli bavSvebisTvis

samoqalaqo ganviTarebis instituti 88.000

qali patimrebis resocializaciis mxardaWera asociacia ,,qalebi biznesSi“ 99.000

readmisiasa da vizebis gamartivebaSi adamianis uflebebis aspeqtis daxvewa

inovaciebisa da reformebis centri 100.000

qalebis rolis gazrda usafrTxoebis seqtorSi asociacia ,,samarTali da Tavisufleba“ 61.000

Seni uflebebis dacvis ufleba demokrat mesxTa kavSiri 67.000

sul €1.2 milioni

wamebis msxverplTa fsiqologiuri da samedicino reabilitacia, 2010 w.0

1

2

3

4

€ milioni

2008 2009 2010 2011

evrokavSiris dafinansebis wili, romelic bolo oTxi wlis ganmavlobaSi adamianis

uflebebze daixarja.

Page 12: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

12

samarTali, Tavisufleba da usafrTxoeba

evrokavSirsa da saqarTvelos Soris am seq-torSi TanamSromloba nayofieria. xelmower-ilia sami ZiriTadi SeTanxmeba:

mobilurobis sferoSi partniorobis Sesaxeb – 2010 wlis noemberSi

vizebis gamartivebisa da readmisiis Ses-axeb – 2010 wlis martSi;

2012 wlis ivnisSi saqarTvelom da evrokav-Sirma daiwyes vizebis Sesaxeb dialogi, rom-lis mizania saqarTvelosTvis iseTi pirobebis gansazRvra, romlis dakmayofilebis Semdeg mis moqalaqeebs Sengenis vizebis gareSe See-ZlebaT evrokavSirSi mogzauroba.

zemoxsenebuli SeTanxmebebis sruli ganxor-cielebis mxardasaWerad, evrokavSiri gamo-yofs dafinansebas, romlis Sedegad migraciis marTvis samTavrobo uwyebebis SesaZleblobebi gaizrdeba.

arsebobs araerTi proeqti, romelic adamianis uflebebis da demokratiis evropuli instru-mentisa (EIDHR) da sxva– adamianis trefikingi-sa da aralegaluri narkotikebis winaaRmdeg brZolis programa – Tematuri programebis farglebSi dafinansda.

evrokavSiri, aseve, finansur daxmarebas uwevs samxreT kavkasiis sazRvris integrirebuli marTvis programas (SCIBM), romlis saerTo biujeti 6 milioni evroa.

evrokavSirisa da gaeros ganviTarebis pro-gramis migraciis ganviTarebis erToblivi ini-ciativis farglebSi, saqarTvelosTvis oTxi proeqtia gansazRvruli.

arasrulwlovanTa marTlmsajuleba: sazogadoebaSi CarTva, 2010w.

Page 13: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

13

2008 - 2013 wlebSi ganxorcielebuli proeqtebi.

proeqtis saTauriganmaxorcielebeli

organizacia€

trefikingis sawinaaRmdego farTomasStabiani RonisZiebebi somxeTSi, saqarTvelosa da azerbaijanSi

Sromis saerTaSoriso organizacia

1,9

migraciis sferoSi treningis da analitikuri SesaZleblobebis ganmtkiceba moldovasa da saqarTveloSi

migraciis politikis ganviTa-rebis saerTaSoriso centri

0,98

evrokavSiris vizebis gamartivebisa da readmisiis SeTanxmebebis ganxorcielebis mxardaWera migraciis politikis ganviTa-rebis saerTaSoriso centri

0,8

migraciis gavlena mitovebul bavSvebsa da xandazmulebze saqarTvelosa da moldovaSi maastrixtis universiteti 0,58

saqarTvelos xelisuflebis mxardaWera evrokavSirTan readmisiis SeTanxmebis ganxorcielebaSi

migraciis saerTaSoriso organizacia

0,57

reintegraciaze mimarTuli saqmianobis ganviTareba saqarTveloSi DANSK FLY GTNINGEHJAELP 0,59

humanitaruli daxmarebis gaweva deportirebuli mosaxleobisTvis, romelic aralegalurad cxovrobs saqarTveloSi; maTi aralegaluri mimosvlis aRkveTa

samcxe – javaxeTis asociacia ,,toleranti“

0,65

im qarTveli migrantebis reintegraciis mxardaWera, romlebic saqarTveloSi brundebian; evrokavSiri–saqarTvelos readmisiis Sesaxeb SeTanxmebis xelmowera

CexeTis respublika 3

dacvis SesaZleblobebis ganmtkiceba; adgilobrivi integracia da meoradi gadaadgilebis prevencia

gaeros ltolvilTa umaRlesi komisariati

0,8

saqarTveloSi dabrunebis daCqareba DANSK FLYGTNINGEHJAELP 0,62

sul 10.5

repatrirebuli mesxebis reintegracia, 2010 w.

Page 14: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

14

2 vaWroba da investiciebi, maregulirebeli reformebi

Rrma da yovlismomcveli Tavisufali vaWrobis sivr-cis (DCFTA) Sesaxeb molaparakebebi oficialurad 2012 wlis ianvarSi daiwyo. evrokavSiri mtkiced uWers mxars saqarTvelos survils, Seqmnas aucile-beli pirobebi DCFTA–is Sesaxeb molaparakebebis, misi xorcSesxmis da Sedegebis SenarCunebisTvis. gaweuli daxmareba xels uwyobs molaparakebebis procesis ga-martivebas mTel rig seqtorebSi, aseve, vaWrobis xel-SemSleli barierebis moxsnaSi, rom uzrunvelyofili iyos usafrTxo da saerTaSoriso standartebs Seesa-bamisi saqonlis mowodeba.

2011 wels daiwyo daxmarebis ori proeqti, romelTa mizania saerTaSoriso standartebTan daaxloeba. erTi proeqti metrologiisa da standartizaciis infra-struqturis ganmtkicebas moxmardeba, xolo meore – akreditaciis adgilobriv infrastruqturas evro-kavSiris wevri qveynebis saukeTeso praqtikas dauax-lovebs. orive proeqtis saerTo biujeti

2,5 milion evros Seadgens. isini ‚daZmobilebis“ formiTaa warmodgenili da evrokavSiris uwyebebisa da institutebidan procedurebisa da nou–haus

beneficiari qveynisTvis gaziarebas gulisxmobs.

,,daZmobilebis” (tviningis) proeqtebi vaWrobasTan dakavSirebul sferoebSi, 2011

€ milioni

metrologiis da standartizaciis infrastruq-turis ganmtkiceba evrokavSiris qveynebis saukeTeso gamocdilebis gaTvaliswinebiT

1,4

akreditaciis infrastruqturis ganmtkiceba evrokavSiris qveynebis saukeTeso gamocdilebis gaTvaliswinebiT

1,1

saxelmwifo finansebis marTvanebismieri demokratiuli ganviTareba gulisxmobs saxelmwifo institutebis mier saxelmwifo saqmeebis warmarTvasa da saxelmwifo finansebis efeqturad da gamWvirvaled marTvas. saxelmwifo finansebis marTvis sferos mxardaWera 2007 wels daiwyo. am gziT mox-da sxvadasxva reformis warmatebiT ganxorcieleba, gansakuTrebiT sabaJo kontrolis procedurebis da mTavrobis Sida finansuri kontrolis sistemis ganvi-Tarebis kuTxiT.

evrokavSiris daxmarebis mosalodneli grZelvadiani Sedegi aris saxelmwifo finansebis marTvis jansaRi da gamWvirvale sistema da Zlieri, stabiluri, mo-

qalaqeze orientirebuli saxelmwifo administracia.

sabiujeto daxmarebis programebi – saxelmwifo finansebis marTva

€ milioni

2008-2011 14,52011-2013 11

arasaxelmwifo uwyebebi da adgilobrivi xelisufleba

Sedarebis axali, arasaxelmwifo uwyebebisa da adgil-obrivi xelisuflebis ganviTarebis programa miznad isaxavs am ori erTeulis mxardaWeras da exmareba maT, adgilebze ganaviTaron monawileobaze orientirebu-li demokratiis procesi da urTierTTanamSromloba dasaxuli miznisken swrafvisas. am proeqtebis gamaer-Tianebeli Tema aris adgilobrivi moTamaSeebis Ses-aZleblobebis gazrda, rom maT SeZlon adgilobrivi Temis ganviTareba da arsebul gamowvevebze reagireba.

2008 da 2011 wlebSi dafinansebuli proeqtebi saqarTveloSi

proeqtebi raodenoba € milioni

2008 10 2,72009 10 1,7

2010- 11 9 0,66sul 5,06

Page 15: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

15tempusis programa, Tbilisis saxelmwifo universiteti, 2010 w.

Page 16: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

16

3. regionuli ganviTareba, mdgradi ekonomikuri da socialuri

ganviTareba, siRaribis daZleva

regionuli ganviTareba

2011 wels evrokavSirma da saqarTvelom regionuli ganviTarebis xelSemwyobi programis ganxorcieleba daiwyes. am programis fargalebSi saxelmwifo biu-jetSi 17 milioni evro gadairicxeba. gadaricxva damokidebuli iqneba mTavrobis strategiuli dagegm-vis SesaZleblobebisa da regionuli ganviTarebis gaz-rdaze, adgilobrivi infrastruqturis, statistikis

da sainformacio sistemebis ganmtkicebaze. teqnikuri

daxmarebis saxiT saqarTvelos mTavrobisTvis damate-

biT 2 milioni evro gamoiyofa reformebis ganxor-

cielebisTvis.

programis farglebSi mniSvnelovani winsvlaa miRweu-

li regionuli ganviTarebis ara–erT sakiTxSi, kerZod,

miRebul iqna Svidwliani regionuli ganviTarebis sa-

xelmwifo strategia da SemuSavda samoqmedo gegma. re-

gionuli ganviTarebis sabWoebis Seqmna da iseTi ini-

ciativebi, rogoricaa mTeli saqarTvelos masStabiT

iusticiis saxlebis Seqmna, aseve Zalze mniSvnelovania

ufro mtkice ganviTarebisTvis mTeli qveynis masSta-

biT.

tempusis programa, Tbilisis saxelmwifo universiteti, 2010 w.

Page 17: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

17

mosalodneli Sedegebi

administraciuli reformis erovnuli gegmebis ganxorcieleba, adgilobrivi mTavrobis ganmtkicebis CaTvliT evropis adgilobrivi TviTTmarTvelobis qartiis Sesabamisad;

saxelmwifo finansebis ukeT marTva, kerZod, biujetis Sedgenis, aRsrulebis da Sida/gare kontrolis ukeT ganxorcieleba;

saxelmwifo xarjebis gazrdili gamWvirvaloba, saxelmwifo Sesyidvebis CaTvliT;

saxelmwifo finansebis marTvisadmi gazrdili ndoba;

mTavrobis gazrdili unari gauZRves da monitoringi gauwios reformebis kurss saxelmwifo seqtorSi.

2008 – 2011 wlebSi evrokavSirma daafinansa proeqtebi, romlebic mimarTuli iyo saqarTvelos regionebis mier ganviTarebis gegmebis ganxorcielebaze.

ojaxuri sasoflo meurneobebis gaumjobeseba raWa-leCxumsa da qvemo svaneTSi, 2011 w.

Page 18: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

18

weli proeqti€

milioni 2008 regionuli ganviTarebis samuSao jgufis mxardaWera 0,329

2009

aWaris raionebSi adgilobrivi TviTmmarTvelobebis grZelvadiani monawileobaze agebuli SesaZleblobebis gazrda 0,150

adgilobrivi xelisuflebis, rogorc decentralizaciis saSualebis xelSewyoba 0,070

adgilobrivi SesaZleblobebis Seqmna mdgradi regionuli ganviTarebisTvis 0,140

2010integrirebuli midgoma turizmis mdgradobis uzrunvelsayofad 0,501

saqarTvelos modernizebis saxelmwifo programis mxardaWera 0,082

2011

dadaqalaqis mmarTvelobis mxardaWera 0,060

municipaluri samsaxuris xarisxis gaumjobeseba qobuleTis municipalitetSi 0,050

Tbilisis da misi Semogarenis strategiul dagegmvaSi sazogadoebis CarTva da gamoWvirvaloba 0,045

eleqtronuli mmarTvelobis Setana adgilobriv xelisuflebaSi 1,263

siRaribis daZlevisa da ganviTarebis proeqtebis formulirebaze momuSave misia – saqarTvelo 0,076

turizmis seqtoris mxardaWera saqarTveloSi 0,900

sul 3,7

ojaxuri sasoflo meurneobebis gaumjobeseba raWa-leCxumsa da qvemo svaneTSi, 2011 w.

Page 19: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

19

ganaTleba, jandacva da socialuri ganviTareba

am sferoebis daxmarebisas sxvadasxva instrumenti Tu programa gamoiyeneba, rac saSualebas aZlevs evroka-vSirs centralur, regionul da adgilobriv doneze daxmarebis gawevisas gansxvavebuli midgomebi gamoi-yenos.

ganaTleba

dRes saqarTvelos umaRlesi ganaTlebis sistemisTvis evropis ganaTlebis da kvlevis qselebSi monawileo-bis bevri SesaZlebloba arsebobs. evrokavSiris mier gamoyofili daxmareba mimarTulia intitutebze, ada-mianebze, qselebis ganviTarebasa da wminda kvleviT samuSaoze.

dReisTvis yvela am sferos mxardaWera konkretuli programebis saSualebiT mimdinareobs:

tempusis programa

erazmus mundusi

Jan mones programa

me–7 CarCo programa

saqarTvelo tempusis programaSi 1995 wlidan mona-wileobs.

evrokavSiri im ZiriTad donorebs Sorisaa, romlebic mxars uWeren qveyanaSi profesiuli ganaTlebisa da treningis (VET) ganviTarebas. profesiuli ganaTlebis da treningis sabiujeto daxmarebis programa 2009 wlis dekemberSi daiwyo da 2012 wlis ganmavlobaSi ganxorcieldeba. programis saerTo biujeti 19 mili-oni evroa, saidanac 17 milioni evro sabiujeto dax-marebisTvisaa gamiznuli, xolo 2 milioni evro – te-qnikuri daxmarebisTvis.

jandacva

evrokavSiri saqarTvelos pirveladi jandacvis re-formirebis programis ganxorcielebaSi exmareba. am programis mizani pirveladi jandacvis momsaxurebis saqarTvelos mosaxleobisTvis Tanabarad gawevaa qveynis ramdenime regionSi. evrokavSiridan grantebis saSualebiT dafinansebas samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebisgan Semdgari organizaciebic iReben. isini CarTulni arian arasamTavrobo organizaciebisa da saTemo organizaciebis SesaZleblobebis gazrdaSi, imisTvis, rom jandacvis sistema rac SeiZleba ufro metad iyos xelmisawvdomi RaribTaTvis 2005 – 2009 wlebSi evrokavSirma grantebis saxiT 13,5 milioni evro gamoyo.

ojaxis eqimis programa saqarTvelos regionebSi, 2010 w.

Page 20: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

20

infrastruqtura, garemos dacva da regionuli ganviTareba

transporti

evrokavSiri aqtiuradaa Cabmuli saqarTvelos dax-marebaSi, romelic satransporto qselebis gaumjobe-sebazea mimarTuli (aviacia, rkinigza da sazRvao transporti). evrokavSiris mxardaWeriT ganxorciele-buli satransporto iniciativebi ZiriTadad programa ,,trasekas“ – satransporto koridori evropa–kavkasia– azia– saSualebiT xorcieldeba.

dReisTvis, evrokavSiri da saqarTvelo molaparake-bebs awarmoeben aviaciis erTiani sferos Sesaqmnelad. am procesis xelSesawyobad da saqarTvelos samoqa-laqo aviaciis kanonmdeblobis evrokavSiris stand-artebTan harmonizebis mizniT, axlaxans evrokavSirma ‚daZmobilebis“ proeqti wamoiwyo. proeqtis Rireb-uleba 1,25 milioni evroa. samoqalaqo aviaciis us-afrTxoebis proeqtSi saqarTvelo samizne qveyenaa. es aris regionuli iniciativa, romlis mizania transpor-tis usafrTxoebisa da daculobis Sesaxeb gaTviTcno-bierebulobis gazrda.

energetika

saqarTvelosa da TurqeTs Soris maRali Zabvis gada-mcemi xazis mSeneblobisTvis evrokavSirma 2008-2014 wlebisTvis grantis saxiT 8 milioni evro gamoyo. is alternatiuli xazis gayvanis SesaZlebloblobas iZ-leva, rac amcirebs saqarTvelos garemoze zemoqmede-bas yvelaze ufro mniSvnelovan, borjom–xaragaulis erovnul parkSi.

enguris hidroeleqtrosadguris turbinebis SekeTebi-sTvis evrokavSirma 11.5 milioni evro gamoyo. es um-niSvnelovanesi proeqtia aramarto energetikis, ar-amed ndobis aRdgenis TvalsazrisiTac. evrokavSiris daxmarebiT moxda, aseve, teqnikur–ekonomikuri das-abuTebis momzadeba proeqtisTvis `transkaspiuri–Savi zRvis gazis transportirebis koridori.“

wylis xarisxis monitoringi, 2010 w.

Page 21: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

21

garemos dacva

2010 wels evrokavSirma garemos dacvis sferos pro-eqtebi 20 milioni evroTi daafinansa. evrokavSiris dafinanseba garemos dacvis yvela ZiriTad aspeqts Se-exo – klimatis cvlilebas, bunebis dacvas, narCenebis marTvas, haeris dacvas, wylis dacvas da bunebrivi katastrofebis prevencias. bevri aqtivoba garemos dacvis sakiTxebSi gaTviTcnobierebulobis gazrdas emsaxureba da xels uwyobs adgilobriv sazogadoebas, CaerTos garemos dacvaSi.

myari narCenebis marTva erT–erTi yvelaze seriozuli garemosdacviTi problemaa. rogorc sicocxlisTvis saSiSi, ise municipaluri narCenebi ZiriTadad nagav-sayrelze iyreba da safrTxes uqmnis rogorc adamia-nis janmrTelobas, ise garemos.

am sferoSi pirveli sacdeli proeqti quTaisSi ganxor-cielda da saojaxo narCenebis marTvas iTvaliswinebda (€ 160.000). reabilitirebuli iqna quTaisis nagavsayre-li, romelic mniSvnelovan safrTxes u q m n i s adamianis janmrTelobasa da gare- m o s . ganxorcielda saSiSi narCenebis m arT-

vis kidev erTi sacdeli proeqti. proeqtis farglebSi SemuSavda separaciis sistema da moxda baTumisa da qobuleTis saavadmyofoebSi toqsiuri narCenebis us-afrTxo Segroveba da ganadgureba (€160.000).

wylis dacvis mimarT evrokavSiris midgoma mdinaree-bis auzis integrirebuli marTvis sistemas emyareba. mdinaris auzi xSirad ramdenime qveynis teritorias moicavs. samxreT kavkasiaSi yvelaze didi mdinaris auzi mtkvar–araqsis auzia. sxvadasxva proeqtebis sa-SualebiT evrokavSiri exmareba samxreT kavkasiis qvey-nebs, marTon mdinaris auzebi (daaxloebiT 5 milioni evro saqarTvelosTvis) da ganaviTaron kanonmdeblo-ba wylis sferoSi, Seagrovon Sesabamisi monacemebi da SeiZinon laboratoriis aRWurviloba wylis xarisxis monitoringisaTis.

haeri, gansakuTrebiT saqarTvelos did qalaqebSi, sakmaod dabinZurebulia. amitom, evrokavSiri ex-

mareba saqarTvelos haerSi saSiSi nivTiere-bebis gazomvasa da kanonmdeblobisa da

strategiis SemuSavebaSi arsebuli situaciis gasaumjobeseblad (daax-loebiT 1 milioni evro saqarT-velosTvis).

bunebrivi da adamianis Care-viT gamowveuli katastrofebi, rogoricaa mewyeri, erozia, gvalva da wyaldidoba saqa-

rTveloSi gaxSirda. evro-kavSiri exmareba yvelaze

ojaxuri sasoflo meurneobebis gaumjobeseba raWa-leCxumsa da qvemo svaneTSi, 2011 w.

Page 22: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

22

metad dazaralebul, gansakuTrebiT mTian regionebs, bunebrivi katastrofebis riskis Tavidan acilebasa da SemcirebaSi. am seqtorisTvis 2 milioni evro gamoi-yo. aRmosavleT partniorobis saflagmano iniciativis farglebSi, katastrofebisTvis mzadyofna dReisTvis prioritetuli seqtoria. am programis saerTo biu-

jeti 6 milioni evroa.

2008 – 2014 wlebSi ganxorcielebuli proeqtebi

weli proeqti€

milioni

saTemo tyis politikis xelSewyoba kavkasiis mTian regionebSi

kavkasiis regionuli garemos-dacviTi centris Seqmna

0,183

saqarTvelos unikaluri biomravalferovnebis konser-vacia: daculi teritoriebis SesaZleblobebis gazrda da tradiciuli Temis CarTva

flora da fauna 0,890

klimatis cvlilebis wina-aRmdeg satyeo ekosistemebis moqnilobis gazrda samxreT kavkasiaSi tyis transforma-ciis saSualebiT

veluri bunebis dacvis germanuli fondi

0,147

konservacia da agromravalferovnebis mdgradi gamoyeneba samxreT kavkasiis uwylo da naxevrad uwylo ekosistemebSi

kavkasiis regionuli garemosdacviTi centri

1,430

niadagis mdgradi marTva niadagis degradaciisa da siRaribis Semcirebis mizniT samxreT kavkasiis regionSi

kavkasiis regionuli garemosdacviTi centri

1,430

biomravalferovnebis konservacia samxreT kavkasiaSi

mersi qori Sotlandia

1,151

biomravalferovnebis dacva da ekosistemebis marTva samxreT da CrdiloeT kavkasiaSi

asociacia internius evropa

0,850

sul 6,1

wiwilebis moSeneba raWa-leCxumsa da qvemo svaneTSi, 2011 w.

Page 23: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

23iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialuri da ekonomikuri integraciis xelSewyoba. Txis moSeneba, winubani, 2011 w.

Page 24: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

24

soflis ganviTareba da soflis meurneoba

saqarTvelos mosaxleobis naxevarze metisTvis soflis meurneoba Semosavlis ZiriTadi wyaroa. sursaTis us-afrTxoeba wlebis ganmavlobaSi saqarTvelosa da evrokavSirs Soris TanamSromlobis umTavresi Tema iyo.

2008 wlis agvistos samxedro konfliqtis Semdeg, gaerosa da sxvadasxva arasamTavrobo organizaciebis saSu-alebiT, ganxorcielda mniSvnelovani RonisZiebebi, romelTa mizani iyo konfliqtiT dazaralebuli mosaxleo-bis sacxovrebeli pirobebis gaumjobeseba maTi sameurneo saqonliT momaragebisa da sursaTiT uzrunvelyofis gziT. evrokavSiris daxmareba mimarTulia:

siRaribis daZlevaze da

ekonomikur zrdaze sasoflo regionebSi

sasoflo–sameurneo seqtorSi evrokavSiris daxmareba ZiriTadad Semdeg sferoebs moicavs:

iZulebiT gadaadgilebuli pirebi

iZulebiT gadaadgilebul pirTa dasaxlebebSi mcxovrebTa daxmareba mcire sameurneo sawarmoebis/fermerebis finansuri mxardaWeriT

sakuTriv soflis meurneoba

soflis meurneobis ganviTarebis xelSewyoba; teqnikuri daxmarebis gaweva erovnuli strategiis SemuSavebaSi da am seqtorSi realuri saWiroebebis monitoringi.

sursaTis usafrTxoeba es seqtori bunebrivadaa dakavSirebuli sxva seqtorebTan, rogoricaa soflis meurneoba da Rrma da yovlismomcveli Tavisufali vaWrobis sivrcis Sesaxeb molaparakebebi.

iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialuri da ekonomikuri integraciis xelSewyoba. sacxobi, Sida qarTli, 2011

Page 25: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

25

evrokavSiris mier ganxorcielebuli soflis meurneobis da sursaTis sferoebSi ganxorcielebuli pro-

eqtebis saerTo Rirebuleba 9 milioni evroa.

weli proeqti € milioni

2008

sursaTis usafrTxoebis xarisxis, veterinaruli da mcenareTa dacvis gaumjobesebis mxardaWera. 0,179

niadagis mdgradi marTva samxreT kavkasiaSi niadagis degradaciis da siRaribis Semcirebis mizniT 1,426

cxovelTa daavadebebze transsasazRvro dakvirveba da winaswari kontroli samxreT kavkasiaSi 0,147

dialogisa da partniorobis ganmtkiceba bunebrivi katastrofebisa da siRaribis Semcirebis mizniT 0,199

Temze dafuZnebuli iniciativebis ganmtkiceba raWa–leCxumSi siRaribis Semcirebis mizniT 0,300

2009

sanitaruli da fitosanitaruli sistemebis gaumjobesebis mxardaWera saqarTveloSi 0,157

Temze dafuZnebuli fermerTa jgufebis da sasoflo sameurneo servisebis ganmtkiceba samcxe– javaxeTSi 0,142

sasoflo–sameurneo da sursaTis usafrTxoebaze mimarTuli meurneobis aRdgena da gaumjobeseba axali talRis iZulebiT gadaadgilebuli pirebisTvis 2

konfliqtiT dazaralebuli mosaxleobis daxmareba da maTi SesaZleblobebis gazrdis mxardaWera 1

2010iZulebiT gadaadgilebul pirTa ekonomikuri ganviTarebis mxardaWera 0,615

soflis meurneobis seqtorSi evrokavSiris mier gaweuli daxmarebis Sefaseba 0,078

2011 soflis Temis daxmareba wylis marTvis da irigaciis efeqturi sistemis saSualebiT 0,100

sul 6,3

iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialuri da ekonomikuri integraciis xelSewyoba samegrelo-zemo svaneTSi, 2011 w.

Page 26: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

26

iZuleb

iT g

adaadgileb

ul p

irTa s

ocialuri d

a e

konomiku

ri i

nteg

raciis x

elSew

yoba. w

inubani, 2011 w

.

Page 27: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

27

4 evrokavSiris daxmareba konfliqtiT dazaralebuli

adamianebisTvis

bolo cxrameti wlis ganmavlobaSi evrokavSiri kon-fliqtebis dazaralebuli adamianebis daxmarebis pro-gramebs afinansebs. programebiT gaTvaliswinebuli saqmianobis mizania, ukeTesi pirobebi Seuqmnas iZule-biT gadaadgilebul adamianebs, romlebsac 1990–ian wlebSi TavianTi saxlebis datoveba mouwiaT da dax-mareba gauwios dapirispirebul socialur jgufebs konstruqciuli dialogis warmarTvaSi. evrokavSiris daxmareba Semdeg sferoebs moicavs:

humanitaruli daxmarebis gaweva 1990–iani wlebis dapirispirebis Sedegad dazaralebulTaTvis;

gadaadgilebul pirTa dabrunebisa da maTi so-cialur– ekonomikuri integraciis procesis daxmarebas. es gulisxmobs mudmivi TavSesafris mSeneblobas, saxlebis, skolebis, saavadmyofoe-bis SekeTebas, sasmeli wylis da sairigacio sis-temebis mowesrigebas;

Semosavalze orientirebuli mciremasStabiani sasoflo–sameurneo proeqtebis ganxorcielebas, romlebic fermerebs siRaribis daZlevaSi dae-xmareba;

adgilobrivi Temis xelSewyobas socialuri aq-tivobisa da mciremasStabiani ekonomikuri ini-ciativebis saSualebiT;

demokratiis da kanonis uzenaesobis mxardaWeras samoqalaqo sazogadoebis saSualebiT;

dialogisa da ndobis aRdgenas konfliqtiT gamowveuli gamoyofi xazis orive mxares mcxovrebTa Soris;

naRmebisa da aufeTqebeli Wurvebisgan terito-riis gawmendas.

2008 wlis omis Semdeg evrokavSirma saqarTvelos dasaxmareblad donorTa konferenciis Catarebis Ses-axeb ganacxada (briuseli, 22 oqtomberi 2008). konfer-

enciis Sedegad 2008-2011 wlebisTvis saqarTvelosT-vis 500 milioni evros raodenobis daxmarebis paketi gamoiyo, romlis farglebSi evrokavSiri, ZiriTadad, iZulebiT gadaadgilebul pirTa gansaxlebas, ekonomi-kur gajansaRebas, makroekonomikur stabilizaciasa da saqarTvelos infrastuqturis ganviTarebas daexmare-boda.

2008 wlis Semdeg samxreT oseTis regionSi mimdinare evrokavSiris mier dafinansebuli programebi Sewyda, Tumca, afxazeTSi, evrokavSiris mier dafinansebuli proeqtebi jer kidev mimdinareobs da axali proeqte-bic ki daiwyo.

qvemoT mocemulia mimdinare da axlaxans dasrule-buli programebi da proeqtebi, romlebic konfliqtis Sedegad dazaralebulTa daxmarebas Seexeba. dax-marebis sruli paketi Semdegnairad SeiZleba daiyos:

1. iZulebiT gadaadgilebul pirTa mxardaWera

2. afxazeTSi mcxovrebi mosaxleobis mxardaWeris proeqtebi

3. samxreT oseTSi (da mimdebare teritoriaze) mcxovrebi mosaxleobis mxardaWeris proeqtebi

4. ndobis aRdgenis da dialogis proeqtebi

5. sxva proeqtebi

iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialuri da ekonomi-kuri integraciis xelSewyoba. Sida qarTli, 2011

Page 28: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

28

ZiriTadi faqtebi da cifrebi iZulebiT gadaadgilebul pirTaTvis evrokavSiris daxmarebis Sesaxeb:

evrokavSiris monawileoba

konkretuli Sedegebi € milioni

iZulebiT gadaadgilebul pirTa (igp) saqarTvelos samoqmedo gegmis mxardaWera

7.000 axali saxli, koteji Tu bina. koleqtiuri gansaxlebis centrebis reabilitireba, infrastruqturuli proeqtebi im municipalitetebSi, sadac didi raodenobiT iZulebiT gadaadgilebuli piria.

am programebis Sedegebis gasazrdelad damatebiT €6 milioni gamoiyo teqnikuri daxmarebis saxiT.

124

6

igp–Ta sacxovrebliT da sameurno saqonliT uzrunvelyofa

iZulebiT gadaadgilebul pirTa sacxovrebliT da sameurneo saqonliT daxmareba 15,1

socialur–ekonomikuri integracia sameurneo saqonliT da mcire biznesis daxmareba samegrelo–zemo svaneTis regionebSi

5,5

ekonomikuri ganviTareba 500 igp fermeris daxmareba Sida qarTlSi; 350 axalgazrdis sasoflo bazarze integrirebis mxardaWera

0,6

sasoflo–sameurneo meurneobis aRdgena da gaumjobeseba 2008 wlis omis Sede-gad igp–Tvis da samxreT oseTis mimde-bare raionebSi dabrunebulTaTvis

sasoflo–sameurneo produqciis warmoebisa da gadamamuSavebeli warmoebis aRorZineba da ganviTareba; gaumjobesebuli irigacia Sida qarTlSi

3

daxmareba da SesaZleblobebis gazrda konfliqtiT dazaralebuli mosaxleobisTvis

Sromis naRdi fuliT anazRaureba ; cxovelTa TavSesafris mSenebloba; wylis meurneoba

1

igp–gan Semdgari samoqalaqo sazogadoebis mxardaWera

socialuri da politikis sferoSi dialogi igp–s sakiTxebSi; arasamTavroboebis SesaZleblobebis gazrda

0,5

2008 wlis konfliqtis Semdeg humanitaruli daxmarebis gaweva

sursaTi da arasasursaTo daxmareba; axali TavSesafari; fsiqosocialuri daxmareba. 220.000 uSualo beneficiari;

daxmareba dabrunebulTaTvis da mimRebi TemisTvis Sida qarTlSi, qvemo qarTlSi, mcxeTasa da kaxeTSi. sul 56,000 adamiani.

12

infrastruqturis reabilitacia igp–Ta sacxovrebeli pirobebis gaumjobeseba Termo da hidroizolaciis samuSaoebiT 3

sul 170,7

faqtebi da cifrebi samxreT oseTis regionSi mcxovrebi mosaxleobis Sesaxeb:

evrokavSiris monawileoba

konkretuli Sedegebi € milioni

socialuri reabilitacia da ndobis aRdgena

socialuri dialogis xelSewyoba ekonomikuri iniciativebis saSualebiT; enisa da komipiuteruli kursebi adgilobrivi bavSvebisTvis; dialogisa da saswavlo vizitebis xelSewyoba.

0,93

konfliqtebis prevencia adreuli Setyobinebis sistemis ganviTareba 0,040

ekonomikuri reabilitacia infrastruqtura da wyalgayvanilobis sistema 2

sul 2,9

Page 29: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

29

ZiriTadi faqtebi da cifrebi afxazeTis regionSi mcxovrebi mosaxleobis Sesaxeb 2004 wlidan dRemde:

evrokavSiris monawileoba

konkretuli Sedegebi € milioni

mdgradi sacxovrebeli da TavSesafari

mdgradi sacxovrebeli dabrunebulTa da daucveli mosaxleobisTvis 6

Semosavlis momtani saqmianobis mxardaWera

agroservisis, treningis da dabrunebulTa reintegraciaze orientirebuli saqmianoba 1, 5

adgilobrivi samoqalaqo sazogadoebis mxardaWera

arasamTavrobo organizaciebis gaZliereba mosaxleobis daucveli fenebisTvis fsiqologiuri daxmarebis gawevis mizniT, saerTaSoriso standartebis damkvidrebis xelSewyoba adamianis uflebebis sakiTxebSi, moqalaqeebisTvis ukeT xelmisawvdomi informacia

0,4

ekonomikuri reabili-taciis programebi

mcire infrastruqturis reabilitacia, wylis sistemis, skolebis da jandacvis centrebis CavliT

2,5

humanitaruli daxmareba sacxovrebeli pirobebis gaumjobeseba: Semosavlis momtani saqmianoba, TavSesafris reabilitacia; dangreuli individualuri saxlebis reabilitacia da pirveladi daxmarebis sagnebis darigeba.

10

ndobis aRdgenis RonisZiebebi

konfliqtTan dakavSirebuli sakiTxebis kvleva, adamianebs Soris kontaqtebis ganmtkiceba 6,9

teqnikuridacmareba specifikuri teqnikuri konsultirebis gaweva saqarTvelos mTavrobisTvis da evrokavSiris daxmarebis ganmaxorcielebeli organizaciebisTvis

0,3

sul 27,6

iZulebiT gadaadgilebul pirTa socialuri da ekonomikuri

integraciis xelSewyoba. Roris moSeneba, Sida qarTli, 2011

Page 30: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

ndobis aRdgenisa da dialogis proeqtebi: COBERM

ndobis aRdgena umniSvnelovanesia nebismieri stabi-luri samSvidobis procesis mxardaWerisTvis, amitom, evrokavSiri xels uwyobs iseTi RonisZiebebis ganxor-cielebas, rogoricaa:

gamyofi xazis orive mxares mcxovreb adamianebs Soris kontaqtebis damyareba;

tolerantobisa da urTierTpativiscemis kultu-ris damkvidreba;

socialuri aqtorebis, mediisa da adgilobrivi xelisuflebis stimulireba, rom maT SeZlon gan-sxvavebul politikur Sexedulebebs Soris media-cia;

usafrTxoebasTan dakavSirebuli sakiTxebis mogvareba;

kargi mmarTvelobis da mediis ganviTarebaSi wv-lilis Setana.

es RonisZiebebi dafinansebulia da xorcieldeba ndo-bis aRdgenis adreuli reagirebis (COBERM) meqanizmis saSualebiT.

COBERM–i adreuli reagirebis meqanizmia. is iseTi gadaudebeli da konkretuli iniciativebis mxarasaW-erad Seiqmna romlebic aSkara gavlenas axdenen kon-fliqtis orive mxares mcxovreb sazogadoebas Soris ndobis aRdgenaze.

COBERM mTlianad evrokavSiris TanxebiT finansdeba da mas gaeros ganviTarebis programa uwevs adminis-trirebas.

proeqtebis Sesaxeb winadadebebi 5,000 evrodan 200,000 evromde meryeobs. nebismier organizacias Tu iuridi-ul pirs (an mmarTvel erTeuls) ufleba aqvs waradgi-nos winadadeba proeqtis Sesaxeb, romelic xels uw-yobs ndobis aRdgenas.

COBERM –is ganxorcielebis vada 2008 maisidan 2011 dekembramde grZeldeboda; sul 62 proeqti dafinansda, romelTa saerTo biujetma 4,8 milioni evro Seadgina. sacxobi, dumasturi, 2011 w

Page 31: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

* terminebi „afxazeTi” da „samxreT oseTi” gamoyenebulia saqarTvelos suverenitetisa da teri-torialuri mTlianobis darRvevis gareSe da ar unda CaiTvalos maTi damoukideblobis raime

formiT aRiarebad.

© evrokavSiri 2012

axalgazrduli centri. afxazeTi, 2011

Page 32: evrokavSiri da saqarTvelo partniorobis portretieeas.europa.eu/archives/delegations/georgia/documents/brochures/eu... · sferoebzec vrceldeba, rogoricaa samarTali, iZulebiT gadaadgilebuli

32

evrokavSiris warmomadgenloba saqarTveloSisaqarTvelo, q. Tbilisi 0102, nino CxeiZis q. 38, tel.: (995 32) 294 37 63; faqsi: (995 32) 294 37 68el-fosta: [email protected]

http://eeas.europa.eu/delegations/georgia