- 1 -

. 2003 ().

. . . . - . . - . . - - . 8. .-.

- . . - . . . . 603086, . , 14. .: (8-8312) 44-54-62. 030579 17.12.1998

(1926-1992)

. II. III.

: . II. . III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. . XIII. XIV. XV. . . XVI. . XVII.

: I. () II. III. (1) IV. (. ) V. (2) VI. II

- 2 -

VII. VIII. () IX. . X. XI. , 5:12 . . XII. XIII. XIV. XV. XVI. : XVII. XVIII. XIX. XX. XXI. XXII. XXIII. . XXIV. . XXV. . . . . .VI XXVI. II - () XXVII. . . () XXVIII. VII . .

: I. : II. . . . . III. . IV. . .

. 1054 . V. . . VI. . . VII. IV : VIII. IV . . IX. Sacerdotium Impenum X. . .

VIII II XI. XIV . . .

. XII. . . XIII. . . .

XIV. - (1438-1439 .) XV. (1453 .) XVI. XVII.

: I. II. III. IV.

.

. , . , , -, -- - . , . , .

, . , , . . ,

. , , , , , , ( , ), ( ). , . ,

- 3 -

, , , , , . . . . , , , . , , . . ; . , - ; ; , . , . ( , , , , , , , , ), . .

. ,

, , , , . . ,

, - (-) . . - . , , , .- . . . , . ,

, : . - . ., 2001; . . . ., 2001; . . ., 2000. , . . , , , ,

, , , , :

.

* . . . ., 1998. . . , . . . . - . ,

(). , - , , ... ,

, . -: , , " ". (" ")... , ,

"". ( , . 1999. . 255-256.).

. . , , . ( ) , : , , , , , . , .

, . . :

( ) , , . . , , . , ( ), . 1994-1998 . ,

. ,

. , ,

. , (

- 4 -

) . , .

. : . . ( 4- ). ., 1994, . .

. -, 1985. () , ,

, , . , . : , , , . . , , ( ): , (), , (. 21:17). , , , : .... , . , . ,

, , . , - . . , , .

: ; . , . , , , , . , . , -. . . , , , : , . . , , , . . , , , , , - . , ? , , , - , . , , ,

. . . ? , , , . , . , , , , , , . , : , . , , , , . . , ? . , . ? ? ? , , , . , , , ? , , . ,

, , , , . , ,

? , , , . , , , . . , . . : , , . .

. , . . . , ,

, , . . . ,

. , . , ,

- 5 -

, . . , . , , . , , . - , , . .

, , . , . , . , , , , . , ,

. , , . , , . , , . ,

, , , , . . , , , , . . ,

. , : . , , . ,

, . . . , . , , .

, , . . .

, , , , , , , , . .

, , , . , , . ,

. , , . , , (),

. , , , () ,

..., (1 . 1:1). . . . (- traditio) , , . ,

, , . , . ,

. (. 16:13). , , ,

, , . , , , , (. ). , , , , , .

, , , 1 . 5:9; 2 . 7:8. , . , . : , , , . , , : - ; , . , . ,

. ; . , . , , , . , , , . . ,

. , . . , , . . , , . , .

- 6 -

, , . : , . : , , , . . , , :

. - . , , . , , . , , , , . ,

, , , , , . , , ,

, . , , , , , , , . . , , , , ,

, . , , , . , . , , , ,

, , , . .

. , ( , ). , . , , . - . , . , , , . , , : , . . .

II. : ; , . . (

, ) . . , , (. . , , , , , . .) , . . , . , , , (. . ), , . , . .

: , , . ( ). , , . ,

( , ) . , , , , . .

, , , . . , , , . .

( ) , . ,

- 7 -

, . , , , . , . , . , ,

, - (260/270-340): , , , . , , . , . . , , , , , . , .

(V ). , , . , , , . -. , . . ,

, . , . , . . , , - , . , , , . , : , , , , , . , , , . .

, , . , , . , V ., , , . , , .

. .

. : , , , , . , , - . , ,

(X .). , , , . , , . , . , . , ,

, .

III. : . . . , 1989; Walker W. F. History of the

Christian Church. N. Y. 1959; Chadwick H. The Early Church. N. Y. 1967; MeyendorffJ. The Orthodox Church. N. Y. 1981.

1. : . (. 4:4). . , ,

, . , , :

/ , , , . , . ,

. (, , ) , , , , . , , . . , ,

- 8 -

( ) .

. , , pax romana. , , . -, , , , , , , . - . , ,

. . , . . , , , , , (, ); . . . , , , . : , , , ,

; , . . , , , . ? , ,

, - . , , . - . , . , . . , . , : , - . , , . , , . , .

, , , , , - - . , ,

. , , . , , , , , . . , ,

, , (, , - ), , , , . . , , . . -

. ( )-, , , , , , , , . . , , , . , . . , ,

. , , , . ,

. , , . .

. . Dea Roma 195 . . , . 29 . . X. . , -

- 9 -

, , , . . , . , , . , . : , , , , ... (. 2:13). . , .

. , , . : , , ,

. .

. (t . 120 . . X.). , . . . , . . , , , , . : .

. , , , . . , . , , ,

. , , . , , , , - . , , - . , , , . . ,

, 204 . . X. . , , 15-27 , (22 ), , 25 . , ,

80 . . X., , . , , , , . , , - 100 .

. X. II . . ; . , . , , . , . Sol Invictis . , . - .

, , . , , . , () : , , ( ), . . . , , , , . . . , , , , . , , ,

, :

1) , ,

- 10 -

; 2) , ; 3) , ; 4) ; 5) ; 6) -, ; 7) , , . , , ,

. , . , , . , , . , , ,

. , , .

2. : - , ,

. , . . ,

, . , , , , , , , . , , , , , , . , . - ,

, . : , , . : - , ; , . , , , , , . - , : , . . , , - . . : . . X. . , , . .

586 . . X. . : , . , . , ,

: . . . , . - , . 71 . . , , ,

, , . , - . . , , : . . , . , . . , ( ). , , . , , . ,

, , .

- 11 -

: , . , . . . . , . , , , () . , , , . , 70 . . X., . - .

IV (175-164 . . X.) (167 . . X.). , 63 . . X. .

. , , . (135-105 . . X.) - ,

. - , , . . , (3 . 22:35). , . , , , . , . . , , , , . , , . -- .

. , , , . . , , ,

. , . , , . . , . 7:49 , : . , , . , . , . . . , . , . . , ,

. . (. 23:6). . : , . . , - , . . . , ,

. . , , . , , . 63 . . X. . , , - , , 37 . 4 . . X. . , , , . . . (4. . .-. . X.) , ; (4. . .-9. . X.) ( - ) ; - . , - . 26 36 . . ,

. . ,

- 12 -

, . , - . , (3:1), . ,

, . . (. 7-12), , . , . , , . . ,

. , , , (. 1:46-55 . 1:68-79). . , .

, . . , , . , . , , - . ,

. , , . , . , , . . ,

. . . , , . . , . , , . 66-70 . .

, . , . . . , . . , .

, . , . , . . : ,

. , , , , , . : , , , . , , . , , . , , . , , . , , , , . , ,

. (- ) . , , , . , , , , . , (), - . . ,

- 13 -

. , , , . . . 4 50 . . X. 11 12 .

: ( ) , , . , , , . - , , . , :

. ; , , , , , , -. , . , , , , , . , , . ,

, , ( ) . ( ), , . , , . ,

(- ). ( , ), . , , , , - , , , . , , .

, . . , , . . , , . . ; ( ) ; . . , . , , ,

. . ( ) . . III . . X., ,

. . . , . , 72 - 72 . 72 , , . , . 72 . , , , , . ,

, . -, , , , , , , . . , ,

. , . . (. 20 .

. .-. 54. . X.) -. , , . , , , .

- 14 -

, , , . . , .

. , -: , . (), , , . , ,

, . , . - , . , , . , . .

:

. , ; Chadwick, Walker; ; Meyendorf, The Orthodox Church 1. .

, , , . . , . , , . , , ,

, . , , , - . .

. , . , . . :

. , , , , ,

, , , . , . , , . , , , . .

, . , , : . , .

, , , . 12 , , ,

, , . , , , , . . , ,

. , , . , . , , , . , .

2. .

: , . - , , .

, , ? . . , , , , . : . , , ,

, , (. 9:4), , , .

. . - ,

- 15 -

. , . , , (. . ) , . , , , . , , , , , , . , , , (31:31-34). , , .

. , . ,

. X., , . , , - , , , . , -. , , . . , , , ,

, , . ( .) , . .

, . , , ( ; - ). , -, , , , . , , . , . , , (. 6-7). ,

, . , , , . II . , , , ,

, . (. . 4-5). (. 2:47).

, , (. 21:24).

: . .

. , - . , . , . , .

( , ). - - , , . - , . ,

, . . .

: , . , , , , ,

; , ; , (1 2:9-10). ,

. , , .

, ? : , , . , , ,

. , , , . , , . ! , , ! ,

- 16 -

. , , ,

, , . , , ,

. . , . , . . , ,

. , , , . , , , ,

. . . . . . . , , . , . , . . .

3. . ,

. : . . ( 2:1; 44; 47, etc). . . , , . , , .

, , , , . , , . , , ,

, , . . ... , ,

. , . , , . . , , , , , , . . , , . , : (. 2:42). .

, . . . ,

. , . ( , , . , . , .) . ,

. . , , ,

- . , , : , , . , , , ; . . ; , , , , , , , , , ; , , , (. 6:1-6). .

, ; . , . , , . . . ,

, . , , . , . , , , , , , . , . , (. 8:15-17). , .

, , ( -) , . (, , .) , , , ,

- 17 -

, . . ,

, . , . . , , . , . . , .

. . , ... ... ; , , , ; , (. 2:44-45; 4:32-35). - , , , , . . : . , . , , . , , . , ,

. , , , , . . . . :

, , , . , , : ... , ; , ; , ; , - (. 5:38-39). . , . , . , . , , . , . .

. ; , , ... (. 8:1,4). ,

. . , -, . . : , , . , . , : ?

? , . . . , - .

4. ,

. , . , , . , , , . , . , . , ,

, , . , , . . , , . , . . , . ( , ) , - .

- 18 -

5.

. - ; , . . , , . . : , , , . . , ; , , , . , , II . . -, , . , . , . , . . . II . , . - ,

- (. 21:9) . , , 66-70 . , . 200 . . . , . (. . 19:27).

, , V . . , , . 375 . ( , , , ), , . , , 62 .

, . , , . , . . , . . . ,

, , , . , , . , , ; , , . , . , , : , , -, -, -? (. 2:11-14). , , . ,

. (. 13:36; 21:18).

, , : . ( I .) . ( II .). II ., . , . , , 160-170 . . , .

. . , 25 , III .

6. , , .

- . , , . , , , , () . . . :

- ( ), ( ), , ( ), ( ). , . , . , :

? , , , - , , . -, , , . , , , ,

- 19 -

. , , , . . ,

. , , , , . , , . , , , . ,

, , , - , . , . , , , , . , , - . , , , - . , . , . , , , , . , , . , ; , , . , - . , (. 3:6), , . . . , . . . . : , . , , . - , , . , , . , . , . , , , . , . . . ,

35 . . , . . . , . . . , . , , , , . . . . ,

(. 13:46). (. 13:47; . 49:6). , (. 9:2). , : ... ( . . .) , , (. 13:46). , . , ,

. . (. 15). , , , , . , - , . . , . . , , , . , , . , (. 6:2), , ,

, , , . , . (, . . 1, 2). , , -,

, . . , . . , . , . , , . . , , , , , caput et corpus. ,

, , ,

- 20 -

, . , , . , (. 12:17), -- . , (. 15:6), , (. 21:18). . ,

, . , , , , , . , , . . ,

, . - , , . , ( , ) ( , ). . , . , - .

, , . , - . , . , , . , : . , , (. 3:24), . . , ,

, . , , , . , . ,

, , . , . , , . . ,

, . , , , , (2 . 5:17). ,

. , , , . . , , , , , . . , . ,

: , . , . .

. (1 . 4:13-18). ; , (. 1:23-24,2 . 4:6-8). , , , . , . , , . , , , , . , , , , , , , , , . , , . , , ; , , . . - . - (, , - ). . .

: . , . , , , , , (. . 2:20). , .

- 21 -

, , .

. , . , , .

, . .

7. , , , ,

-. - . 70 . 135 ., , . , - - .

- , , , . . : , , , . (1 . 2:14),

. . , ( , ), , 50 . . - ,

. 85 . . :

; . - - ( . 11:28). - - , . -, ,

, . , , . , . . -, 160 ., , . , - , , , . , , -, , . , . , . . , , . . , - , ,

-. , . , . , . , . - , , - . .

, , . , , . . . , ,

, . , , , . , , , . , , , . -, , , . , . , , ...

8. 70 110 . . ,

, . , ,

- 22 -

, . , , , 90- . . . . , . , , . . , 110 ., , . .

. . . 65-70 . , . 130 . , (64 .). : , , , , . , , , . , ,

, , 25 ( 70 95 .) . . - , , , . . , , . , , . ,

. , . ; . , IV ., , . ,

. , , . , , . , , , .

II. . : , ; , ; Meyendorff, The Orthodox Church; Chadwick; Walker;

; Quasten J. Petrology (3 vols). Maryland, 1983. 1. ,

. 10% . . , , .

, . , , .

. ,

. . , , . . 12 ( 1-

II ., -, ): , . : , , ,

, , . ! , : , , ,

, . ! , , ,

. ! , ; :

. , : , , ,

, , , . . , , , , , , . , . ! , , , ,

, , , . ! . . , , ,

. , , . . , .

- 23 -

. , , . ( ) . ,

. ( . .) , , . . . .

2. . ,

(t 107). . , . , . , . , , . . . , , , , : , (. 18:2-3). . , . , - . , , : , .... , . (98-117 .) . , . , , , . , . . , . . .

( ). , , : , . , , , . . ,

( , . ) ' ( ). , . ,

. , - . . . , , . () . . , , , . , -, . , , -, , . , , , . , . , :

, . . . : , , , , , , . (. 3). : , , , (. 8; . . 3). .

. , , , . , . , . . : , .

, , ... , , , , ... , . , (. 8,9). , , , , . , , , . , . . ,

. , , , . : ,

- 24 -

; , . : , . , (. 6). : , , , , ... ( ) (. 8). . .

, . , : . , . , . , , , . . . ,

, . , ; , . , , . , . , , ( ). , , . - , . - :

. . :

, , , , , , , , , , , , , , , -, , ... .

. . , . , . , . , , , , , , . : . ,

. . .

(): . ; , ; , , (. 9:1-2). . . .

, , (. 7). . , . , , , , (. 7); , (. 3). . . , ,

. , . , , ,

. . , , (. 20). , (. 7:1). . :

, (. 7). , ... , , , (. 8). ;

: (. 6). . : , , , . . . , . , , . ( ) :

, , . : . . : , ...

- 25 -

. ... , , . , , , , , , , , ... (. 4, 5, 8).

. . .

, . ; . . , , , , , , .

, "". , , . , , "" (. . ). .

, , , , , . , , . , , , .

, , , , . , , , . , , . .

, , , . , , , , . . , . , , . , .

. , . ... . .

: . . , , , , , . . , , , . , . , , :

, ... , . , ... ( ).

4. . .

. . , . . , . , , . , . , . . , .

, . , , . - . , , . , . , , , , (. 19:36-38). , , ,

. , , , , . 155 . . . , . , (325 .). (). . .

- 26 -

, , . . :

, , , (. 12).

III. : , ; Chadwick; ; Walker. 1. , . ? ,

, . ? , ,

. () , . , . , , , , , . , ,

. , . , . ,

, , . , . ? -. ,

. , , , . . , . . , 66 ., , , - 133-135 . , , ,

. , , , . . , , - . , , , . , pax Romana , . . , . ,

. - . , . , - . , , . , . .

, , , , . . , . , , . . . , , .

, , , . . ;

. , , , , , , . .

, : . , , . ,

. , , , , , . , , . . X. , , , , ,

- 27 -

- . : . . . , , , . , - . - . , . , , : , ; , . . , . , . . 66-70 . . , , (. . 13:14 2 . 2:3-4), . , . ,

. , , . - . , , . , modus Vivendi . . , , , . , .

, , . . , , . , - . : , , , , . , .

, , , . , , . , , , . ,

. , , . ,

. , . , , . : ,

. . .

16 64 . , . , . , , , , . , , ,

, , . , , : , , , , , , . , , , . ,

() . , , , .

: - . : , , - . , . , ,

, , , . . , , , . . ,

- 28 -

, , , , . , , . (81-96 .). ,

, , . : (dominus etdeus) , , . . . , . ( ), . III ., . 95 ., . IV ., , , , .

91 . , . , , , , . , , , , . .

, . . , , , , . . , , , , , , . .

.

. , .

, , , . , II . ,

. (, , , , ) , . , - . . , - , . , . . (98-117) , , ,

, . , , . , , , , . , - . : licet esse vos . , . , . , , ( ) . (111-113 .) , . . , , , , . , -

. , - . : , , , . , , , . , . . , ,

, . , , . , , , .

- 29 -

, , . , , , ( ), , . , , , . , , , (. . ?) -, , , , , , , , (, ). , (. . ). , , -, , . , , . , : , . .

, , . ( , , , , ; , , ) , , , , . , , , , . , , :

nomen ipsum , . . . , . , . : .

. : , . . : . , , : ,

. , , . , , . , . . ,

(): , , ; , , , . , . .

, . . : .

... , , , : . .... , ,

, . . , . . ,

, , . . ,

, .

4. , , ,

, . , , , . , - II . : - , , , , - ( 162 168 .), . . 177 . ( ); -

, , . , ( ), , . , , , - , . : ,

- 30 -

: ! --?. . III

., - , , . , , , . , . , , , (. 18:17). , , , , . II . ,

, . , (180-192) , . ,

, . , , , , . , . , .

5. .

, . . , , locno-, . , , . , , , , - , . , ,

, . (. ), , , . , , . . , - . . , , . , ,

, , . , , , - , . , . : , , - . . , .

, 86 ( 155-56 .), , , , . . . , .

, . . . , . , . , . . .

: , , kurie kaisar, ? , , . , . , . . . :

?. , : : , , : . , , , : , . , , . 86 , , . , ?. , ;

: , . . : , , . ,

- 31 -

: . , , . : . , , , , , . , , . ,

, , . , . , , , . ? , . : . , : , ; - . , . , . ,

. , . , , : . , , . , : , , , , , , , , ! , , , . , , -, , , , . , , , , . . . . .

. , . . . ,

. . . . , , . , , . , . , . , -

, . , , , , . , . , , . , , : ,

, . , . , . , , . , , . , , . ,

(. ) , , : . , . , . , , . , , . 300 , , () . , . , , , . , , , . , , ,

. , 17 180 . , . . - . . ,

. (202 .), . , , -, , . , , 13- . 235 . - (235-238), , , .

- 32 -

, , . , . 249-51 . -. . (253-260) (270-275).

. , . , . . (284-305)

. , ,

, ( ) , , . , , ,

: , : . .

. : , ; Chadwick, Walker; . .

, . : , ,

: , , , , , , , , , ... , , , . , , .

, , . . ,

. , . , (. 11:28, 21:7), , . , . . , , . . -, -. -, . , -.

, . . , . . ,

( . ). , . , , . . : ; , ( ) . . , ,

- . , , , . , , (. ). .

. : , ; , ; Chadwick; ; Quasten ,

, , , , . . : .

, . , , etc.,

, , , . , ( ) , -, , , , . , , . , ,

- 33 -

, . . , ,

, . , , . , , . . ,

(t 166 .). . () .

. , , . , . , , , , , . , . . . , , . . , . , , . , (1 . 13:14). , : , -, , -, , , , , , , , , ... (1 . 12:28). , . , , . 60-70 .

. . , , () . , 1883 ., 1056 . , , , . , ; , 70 110 . , .

, , ( ) . (, ) : , , , , , , , :

, , , , , ; , . , ,

, . , , . . . , , , . , . (. . 3), . , : - , . . , ; . . 150 ., . , . ( ) . , .

, , . , : (314 .), (325 .). . (. 6): , , . .

, . . :

, , , . , , . . , . , , - . ( ) .

. (. 200-220): , , , .

- 34 -

. - , . . - . , . : ( , ) . , . : , , , ,

, .... ... , , , , ... , , (1- , 61). , . ,

: . , , .

. : , , , . , , : . , : . , , , , ... (), ,

, , , . : , , , , , . , , , : : , ; : , (. 26:26-28)... ... () ( ) ; , , . , , . . , ... , , ; , . , , , ... , , , , , , , (1- , 65-67).

, 160 , . , . , , , , . . , . . , . , . . .

. . . . , . . , , , , . , , , . . , , , () , . . : , , . ,

, , , , , . - , . . 172 . , (. ) ,

. , . -, . , , . ,

. . , . . . , (. 150 .),

- 35 -

. . , , .

VI. , ; , ; ; Chadwick; Ranciman S. The Medieval

Mamchee. Cambridge, 1982. 1. .

, , , . . , . , .

, , , , . , .

, , . , . . , ,

, . , - , , . . . , ,

. , , . , , . , , , , , . , ,

, . .

. . .

, . , , , . , , , ,

. .

2. ( ) .

, . , . , , . , . ,

. , , . ,

. , , , , . , : , , . , . .

, , , , , . - . , , . , , , , . , .

. . . : , ,

, , , (. 2:8). . : ! , , , (1 . 4:1). , .

- - , . ,

, . - ,

- 36 -

. , ( ), . . , : , . : , .

. , , , , . , . , ,

, , . , - . , . , . , , , . , (), ,

. , .

4. II . , .

, , , . , , . -. ,

. -, . , , , : , , , . , , . , , :

, , . , , , . , , , , . , , . -, . .

, , . . -, . , . , .

. , , , . ( , )

, . , , , , . . .

, . . - . ,

. . . , () . , , . , , , .

- 37 -

. . , . . (. . -) , , - , , , , . , . , .

. . , . -, , . , , .

II . . , , . , . , ,

, . , , , , , , , , , ( ). , , . , , , .

5. : , ,

, , . , , - , . , , , , , , . , , , . : , , . . :

( , ) , . : , ; , , , , . , , . , . , . ,

. . , , , . (), , , (). (), () (). , . 365 . , . , . , . , , ,

. , . , , - -, . , , 365 .

: , , . , .

, . , , . . . . (. 138 .), . , , , , , , . , , , , .

- 38 -

(. 144 .) . ( , ), . . ,

- . , , . : , . : , , , , , . , . , , . , . . , . , , . . , .

. , -. 10 , . , , , , , , . , . , , .

.

6. , , ,

, , , , , . : , , , , , . ( ) , , ,

, ... . , , .

, , , , . , , , , ,

, , , . ,

, . . , . , .

, , , , . , , , , , . , , . , . , . , , .

. ,

. , , , , . , . , , , . . , ,

, , , , . , , . . .

. , , , , , . , , , . . .

, , , . , , , , .

: , ,

, , , , , , , , , , , , "

- 39 -

" , , , , , " ", : , , , , , , , , . , ,

. , , , . , . . , . I . , .

. , , ... , . , .

. , . . , , , .

VII. : , ; , ; . . 130-140 . . , .

. (, ). 177 . , 190 . (). , (. 202 .). . . , ,

. , . . . .

. , . , , .

, , , , , ; , ; , , . , . , , , , , , . , , . ,

. . . , . . , . . . , . , . : ,

. , . , - : , , , , . , , , . , , .

, . , . , , , ,

. , , , . , , . , , , , ,

, ( ), , , . : , , .

. . , . , : , , . ,

, . , , , . , . , , , , , . . : , , () ,

, , ... , , , , , . . , .

- 40 -

, - , . , . .

, . : , , , , . . , , . , . , , , . , 155-160 . , , , . . . ? , . , ,

. , , . , , , , , . . . , ,

. , . , . , : , , .

. ; , , ... ... ( )..., . . , . , , , ... , , . , , . , , .

. . , . . . . , ,

. , , . . ,

, . . , . , , , , . , , , . , , , . . , , . , , . . ,

; . , , , . . , . , , . . : ,

, . , , .

, : , , , , . , ,

, , . . : , . , , , .

. . , . .

VII. : . , - ,

. 66 ., , . , : ,

- 41 -

, , , , ( 24:15-16). . . ,

. . - -. 70 . .

. . , . . 85 . :

; . -

. , - (132 .), -, . 132-135 . , . .

, - ( ). , , 9- , . , .

. , ( ) ( ), . . . , , . , X . . . ( ) . 140 . , .

IX. , ; . .

. . . .

, . , , :

, , , . , , , . , - . ,

, . , . IV . . ,

. , . II . ,

, . . , , . , , .

. : ,

, , , , , , . , , , . , - , . , ,

, , , : , , . : . . : . , , , ( ), , .

- 42 -

. , , . , : , . , , , , , . . II . (

) . . . , , :

, - . . . ( .

); , , . . V . , ,

, . , , . , , , ; , , . , .

. 170 . . , ( ). , , , . . . , , . 251 . , , 46 , 7

, 7 , 42 , 52 , , 1500 , . , , . 250 . -, , . . , . , , .

III . . 321 . . , . . . , ; , . , . ,

. , . . , . , , , , . , ,

, ; , . (. 13), . , , , , . . (1 . 7:17-24) ,

. . (, ). . , , , ( ). , .

, , , . - . . . ,

(. III .). , IV . . , , . IV ., , . , ...

- 43 -

. : , ; . - .

- . , , 216 . . - (

) , . . II . IX , . , , . - .

150 , , IV . . . -. ,

. . , . , . (306-373), .

, , 200 . , , . , , , , . . III . , 72 , ,

, (99 . . .-46 . . X.). , , . : , . , V ., . : ( 150 .), . - . - (-), . . , . , , . III . ,

, . . - . ,

, . . . 79 . : 5 N , 05. , ,

, , , 79 . 250 . 100 . , . , ,

(2 . 4:10). II . - . , , - , . 177 . . , . . . , () , . IV . , , , , (), , . , .

, , , , III . . . , , , . 314 . 3 , .

359 . . , , , , . , ,

. , , , IV . 400 ., - , , . . (1- .). V ., , . (. ) ( 432 .),

- 44 -

- . - , , . , , , , . . , . , . 597 . -. . , II .

. . , , , . II . . ,

. (. 1 . 5:13). , . , 150 ., , , . : , . . . - , . , . . ,

, II . , 180 . , . 200 . . ( ), - ( ), (). . : , , : , , , , , , , , , . ... . ,

, . , . 200 . ,

, . , . , () . , , , . 400 ., . , . (. ) . , . , .

. . : , , . IV . . . .

.

XI. : , ; ; '/; ; , /// / 1. , : -, , .

, , , , . , , , . 300 , . , ,

. , . . , . . , . . : , , , (1 . 5:8). , , , ,

. , . II . , , . . , ,

. , , . . "

, . .

- 45 -

2. II . -

. , (). , , (). : , , , . : . ,

. , , . . , . .

. : 1000 . - : , , , , . . : XVI . , -, ( ) . . ,

: , . , , , . , . . , , , , . , . . ; . . VI . . . . ,

, . , . , . , : , , .

. , : "", , , , , "", ? , , , ? (. ). , , . , , . , . ,

. .

XII. . . 1. . , . ,

, . , , : ,

, 14 . 150 ., , , , , . . , . 190 . .

, , , , , , . . . , 155-160 . . , ( ), . ,

. , () . : IX . , , . , .

2. (189-199) .

. . , . . , , , : , ,

- 46 -

. , , , . , , , , . . , . , - , , . . (). , . ,

, . , Triada () . , . . . . , , . ,

, , , ( , , ), , , -: , - , , . . , , , : , , . . , , . , . , , . , , . . , II .

. , . , .

. , , , . , , . . , , : , , . , , . (. . , ). 261 . III . ,

(198-217). - . , , (Personae, , ). , . , ,

. , , , . (217-222). . . , , , , , , . , , (). , , , , . - . , , . . , , .

. 217 . . ,

. - , . . ,

, , . , . () ( ). ,

, , -, . . . : . , , , , . . . (),

. . . .

: , . , ,

- 47 -

. , , , . . . . , ,

. , . , , . , ,

. , , , . , , .

III .

4. 223 ., - .

235 . , . , .

, (Trinitas) -. - . , , , - . . ,

: ? ?. : (substantial (personae). , , , --. , , . persona , -, . . . , -- (

). (155-235) , -. III . . III ., , . III . , , . , , , .

XIII. ' , ; Chadwick; Quasten; ; . . , .

- , , ( ), . , - . . , . IV . ( ) , . , . , ,

, 180- . 202 . . . - , . ,

. 155 . .

. 193 . . . , . . 207 . . 220 . , .

, , . , , . , . , , , . , , . : . . , . , , . , -^ .

, , , , , , . ,

- 48 -

, . , , . , , , , , . (. . ), , , . . : , .

,

. . , , , . . , , , . , ,

. . , , , , , , . . , . : . (V .) .

. . : , ; Chadwick; Quasten; , ; . 1. . , .

, III . , III . ,

. . (205-270) - ,

. . , . . (232-305) . . , . . , : . , .

, , (. ), , , , . , . : , , III ., . . , (

). , - . 235 . . (244-249), , . , , . , 247 . . , (Pontifex Maximus). 248 . , .

. . , - . . 249 . . .

250 . (249-251). , (libellus), . . , . .

, . , . . , , . , , ; , , , , , . , , , ... : , , , , ... , , ... , , , . . , ,

- 49 -

. . , ,

. , , . , . . , , , .

2. . (200/210-258), , ,

(). , : , , . , , . , ,

. . ,

. , , . , . 250 251 ., . . , ,

, , . . , , : , , , . , 251 . , ,

, : , . . , ,

. . . , ,

; . , . , : ? : . 254 . . . .

, , , , . . : , . ,

. . Cathedra Petri ( ), , 1- (1871 .), . , , . . :

, , . . . , , . , , . , .

- , , , , ... , . , , , . , ; , , ; ... , , , , , , . , ... : , , , - ( ). . . ,

. , : , . , , . , , ,

. , , . , , , . . : ,

, , : " : (- ), , . ; , ; , " (. 16:18-19). , ... , ... ( ). , , , , ,

- 50 -

. , 10 . . , . , , : . . , , . , , . ,

. . . . .

. ; , . , . . : , , , . , , , . , ,

87 . , . 121- : . :

, ; , . , . ,

. , , , , , , . : ,

, - , , , . . . : , ,

. , . -, , , , , , , , , , , ( ).

, . . , , . . , . . , , , , : . , . -, ? . . ? ?

. , . , . IV ., . , . . , . - - . II (381 .)? ? , , :

, . , , , . . , : , . , , . , , , , , , - . XVIII .,

. , , , . , , , . . .

: ,

... , , , , , , , . , ,

- 51 -

, . , , , , , "", , , . , . . 256 . .

, 14 258 . 13 258 . . . ,

, : " , ?" : "". " - ". " ". " ". ", . ". ... , : "... . . , , . "... "Deo gratia", . , .

... . , , . , , . ... .

. . , , .

. , .

, ; . , . ,

. , , . . 260-261 .

, . , . 274-275 ., -,

, 303 . - . , , , 300 . . .

() , . III . .

, . . , , .

xv. . : Chadwick; , ; ; , ; Quasten. 1. . 331 . . X.

. , , .

. , , . , , . , , , . , . -, , . -, ( , ), . . . ,

. , . . . , , , II .

: IV . . , : . , , , -. . ,

- 52 -

( ), . xv. . . 131 II . ().

. : , , , . , , . , . IV ., , , . ,

. , , . , . , , . , -, ; . , , , , , , . . - , , , .

2. .

(. 150-. 215). , , ,

, : , , . . , . ,

. , , , . , . 20 . .

, . 12 , . ,

. , . , , , . , , , .

. . . , , , , . 202 . - . , 215 . . 215 . . . . , ,

. , , ,

, . , .

: .

, , , , 3- , . . . , , . , , , , . . , , . ; , . - . - , - ,

: , ,

- 53 -

, . - , , . , , .

. , ,

, . , : , (-, 1). II ., . , , , , , . , ,

, , . , . : . , , . , , , . , , : , . , ,

. , , , . , ,

, , - . , , . , : . , , , . , , , , .

, , ; , -... : , , , . , , "" (. 3:24) -- , . ", /. , (, 1). ,

. . -, , , , . ()

. , , , , . , , , . , , - . . ,

. , , , , , , , , . , . , . (). ,

. , , , . . , . , ,

, ,

- 54 -

. , , . , , , , . .

: , , . . - , : , , . . , , , . , , . , . , . , , , . , : , . . , , , , , : . , , ,

, - : , , ... , , . , , , , . , , . , . . , , . ,

. , , , . , . , , . , .

. (, , , ) , (. 3) . , . , -, , . , , . , ,

. . } , ; ^ , , . , , .

4. ,

. , , (. . ), . , , . , ,

, , , , , -, . :

. . , , , , , . . - . . , , . . (, ) , , , . , . , . , , . . , , , ,

- 55 -

. : , - , . , , ,

, . - . . : , , , . , , , . , , , . ,

. , , ,

... . , , , , . () , , , , ... , , : , , ... (, 7).

. . : , ; Chadw/ck; , ; ; Quasten.

1. (184-254).

. . . , . , , , , , . , ,

, . . , , , . , , . , , , . , )

-' . . , : (, , . - , ). .

; . , , , . . , . ,

, . , . , , . . ,

, . . , , . ,

. 202 . . , : , , . , . . 18 .

, . , , (. 19:12). , . . , .

. ,

- 56 -

, , . 212 . , . , . 215 .

( , ) . , , , .

xvi. . ... 216 ., , . .

, , , . 229 . -, . , . , ,

: , . , . , , , ,

, , (- ) . , , , , , . , . 250 .,

, . . . 254 . , ( ) . .

2. , ,

, . ; , - , (. 140 .). , , . , , . , ,

. . , ( ) . , , 4 . -. , , , . . ,

. , , . . .

. . (), . , - . .

. . 222 . , ,

. , 5500 . . 221 . . X. , . , - , . , , , , . , . , ,

, -. , : ; , . \ : , ,

. , . . : ( ),

() , . , . . , , . . ,

. . . : , , , | . |

-| . . -| , | . , , -| .

- 57 -

, . : -, , , , . -, : , , . . , , - , . . , , , , , . , , , , . . , , ,

, . , , , . . , , , . , , : , . : , , , .

3. . 220

230 . IV . . , , , . , , , , , . . .

, , . , , , . , , - , - ... , ... , ... , , ( ), , . , ,

. , , , ... , , ... ( ).

... (... ), , .., ... ( ). ( , ), ( ) : ... , , . ... , , . ... ... , () ( ). , , , , . , , , . , , , , . , , , (), , (. ), . . :

, , , , . ... , . , , , , , , , ; , , (, , , , ); , , , , ( ), . , , , , , , . , , , ,

- 58 -

, () ( ), , , , . , ,

, . ,

(. .), , , , ( )... ... ( ) ... , , , , , , , , ,

( ). , , , ... , ... ... , ... , , , ... ( ), , . -

: , ( . . .) , ( ). , . , , , , ( ). , ,

, . ,

. , , , , , , - . , . , , - : () , , , ... ... , ... , ... ... ( ). , , , ,

. , . , , , - , ( ). , , , , (1 . 15:28). , , , , , , , ( ). , , ,

: , , , - , , , , , , ( ), . , ,

. : ,

, - : , , , -, ( ) , , . (. XII, 2) (. XVI, 1).

, , . . , , . , , . . , : , . . , , .

, , . , , . . , .

- 59 -

: . . - , .

4. , ,

. , , , . , - . , . , .

. - , 247 264 . ( . XIV ). . , . . ,

. , . , , . . 259 . .

. . , , , , . , , . , , ,

(Monarchia) . , , , (- sub-, stantia). .

. , , , , -. , , , -, . . (213-270/5 .).

() , . , , , . - . (). .

5. .

, . 260 . .

, , . , . ()

, (). , , . , . . , , , , . - .

, . . 268 . . ,

. , : , . , .

260 . . , 272 ., . .

-, . , , . - . , . - . , .

, . - . , , :

, : . , :

- 60 -

, , , ( 8:22-23; .1:15). . -

, . , , .

. Chadwick, , cc ; . (284-305) --. ,

111^., - : , , . , -, . , - . , . , .

, , , . , ... ,

( ). 300 . ,

, , , . , , , , . , , ,

, - - . ; .

23 303 . , , , , , - . (, ) . , . 304 .: - (, , ). . . -,

. . 25 306 . . , , .

. 312 . . 306 . , , . , , -.

. 304 . , 305 . . , ,

. . . 311 . . 30 311 ., , ,

. , , , , . 311 . .

- . - . 312 . . 313 .

, , . (, , 528 ., .) . , ,

, . , . ( ) . , ,

( ) . . , . . , . , , . . , , , . - , : ? . , , ,

, . -

- 61 -

, , . , . , . . . ,

, , , , . , . : ?

? - , ? - - , -. . - , . , , , . . , . 313 .

, . . - (1 314 .),

. . , - . , . ,

. , , . 700 . . ,

. .

, : , . , . . , , , .

, . 328 ., . - , , , , . . .

. 312 . . :

: Walkr; a . : , 1963; Chadwick; Runciman S. Bzantine Civilization: N. .

1956; Runciman S. The Bzantin Thocrc: Cambridg, 1977; ndrf^, J. Imeril Unity and Christin Divisins: N. Y^ 1989; MndrffJ., Th Orthdx Church; , cc ; ; Ostrgrsk G. Histry fth zantin Stat: New Jrs, 1969; Vsiliv . .

Histry of the Bzntin Emire (2 vls.): Wiscnsin, 1952; Jns . H. . Th Lter Rman Emire '" (2 vls): ltimr, 1986; Previte-Ortn . W. Th Shorter Cmbridge

Mdivl Histr (2 vls.): Cmbridg, 1982. 1. -^ . ,

. , , , . , IV . ,

, . , ? ? , , . , -, , , . , XIX ., , IV . , . , - , , ? . ?

? , ? ,

, . , , . , , 10% . ,

- 62 -

1/10 , . , ? ,

. ? (274-337)

(). , , . , , . , , . 305 . . ,

. . , . , . . - . , ,

. 312 . ( )

, . . . : ? ? , , ,

, . , 312 . . , ,

, , . - , pontifex max-imus . ( ), -, , , . . , . ,

. IV . . 315 . . , labIys . IV . , , , , . , 312 .

, , , Hoc vince . , (311 .): - . , , , . - , . . ,

( ), (324 .), (326 .). , (325 .). .

. . , 400 . , , , . - . , , . .

. , , . , , , . . .

. -, . . , , , . . . IV . 25 ,

. , , V . , . , . ,

, . , . ,

- 63 -

, 313 ., , , . . . . , , , ,

, , . IV VI . , , I I, , . , , , , , (. ) (. ). , ,

, . , , , . , 529 . , , , . . , , , : , . , : , . , , ,

. - , , - , , , : , . , , . , : . , , ,

. 6- , 16 535 .: , , . , ... ... , , , . : , . , , . , . - , . - .

, , . , , - - , , , , . , , , . , ,

. : , . , .

2.

(). VII . . X. , . () . , . - . . . , , . , .

- 64 -

- 65 -

- 66 -

__. ________ L61 , () .

, , . . : , ., ,

. 324 . , . 325 . . , , .

, ? . , -- . . . , ,

, . 40 . . . . , . : . , . VI . . XV .,

. , ( ) . 15 532 . , . . :

. - . 11 330 . . 40 . . IV . (. . 25 )

200 . . 14 , . . ( ) , , . , . , . . , ,

- 67 -

.

3. , , .

. , . ( ) . .

(San Giovanni in Laterano) , 1308 ., . , ,

, , . . ,

, . . . 321 . . , , . . . , , .

. 1- . , -, . , . , , ( ). , -, , , () . (. , . , ) , . , , . . . , : , , .

: ; Meyendorff, The Orthodox Church; , ; , ;

Chadwick; ; Runciman S. The Great Church in Captivity. Cambridge, 1968; Runciman, The Byzantine Theocracy; ; Ostrogorsky; Vasiliev.

1. 321 . .

( , 313 . ). . . , . 324 . . . . .

, , . , . . . .

. . . , , . . , , , , , . . ; . .

2. ,

. , . . ( : .) , , . ,

. , -. , . . .

. . ( )

. . , . , .

- 68 -

, , ( , ). - , , .

. , . , , . XX . ,

, . , , , . , .

(. . ), . , , , , . . . , , , . 318 . .

. , , . , , . ,

. , -. , . . .

. . ( )

. . , . , .

, , ( , ). - , , .

. , . , , . XX . ,

, . , , , . , .

(. . ), . , , , , . . . , , , . 318 . .

. , , . .

(8:22): . , : , , , , , : , . . , ,

, , . . 700

, 12 , 7 2 , . . 1/3 . .

, . ., , ( ), . , . , .

. 323 . , . : , , (

), , - , , ; He , , , , . . ,

, . . ,

. . , . . .

- 69 -

, 324 . , . . . 166 , .

. , : ! , , , , , ... , . , - . : . , ... ( , , - .) ... , , , ?.. . , , - . , ? . .

- . 359 . . . V . ,

. , ,

( ), . , . . , ,

(. . ), .

. , , . , ,

, , . .

325 . , . , , . , : , , , . . : , , , . , , . , .

. , , , . , , , . , ,

, -, , . , , . , . , . , , . , . .

, , . , , , . . . princeps , , primus inter pares princeps senatus . , , . . , , ; .

4. .

. , 4 ( ). - : - () ,

(), , . , . . , . . . ,

- 70 -

. . ,

, , . . 250 300. , 318 . , , 220 . -.

, ^ . 20 , 19 , 25 20- . . : , ,

! . , . . . : - , - . , , , , , , , , . , , . . , . . , , . , ,

() . , , . : , , ,

. , , , , . . , , , -, , , , , . , , - , . . : , , , -, , , , , . , . , 218 220 . , ,

- 6- , . , .

, 25 . , 20

. - , , : ; , ( ) ; () ( ). (, ),

, . , . . , 170 , , , .

. , . : , , : , . ; , -, : ( 6). .

: , , , : , , ( 7).

III. (1) : ; , ; Meyendorff, The Orthodox Church; , ;

Chadwick; Vasiliev; Ostrogorsky, History of the Byzantine State; Previte Orton; Jones; ; Quasten; . . IV . , 1990.

1. , .

, . ( ). , , , . , , , : (), : . , . . :

- 71 -

1) , ; 2) 268 . - . , III ., , , 3- ().

, (). , 3 (. . ) , , . , (substantia),

, . ( essentia XII-XIII . .) , , .

. (). . , . ,

- , . .

() . . , , . , , , , , , .

2. . . . .

. , . . 319 . . - . (328 .) 47 , 15 . . .

. , , , . , , , , , , . . ( ) . ,

. . . - ( ). , . . () (). .

, . . , . , . . . , . . , .

, , . , - . , . , , . , . .

, , : , . , . , . , .

, . , : , , , . . , , .

, . . , , . , , , . 381 .,

, , .

. .

, 325 . - . ,

. , , . , , . : , .

- 72 -

, , . . 326 . , . . 328 .

. , (, ) . , , , . : - . ,

. : - , - , . . , . . - , , , . 335 . , . , ,

, , , . , . , , , . . , , . ,

. . , . , . : [ ], , (1 . 15:28). , . , . 335 .

( ), 30- . , 336 . .