pune laboratori fizike 1

Upload: sarah

Post on 06-Jul-2018

1.436 views

Category:

Documents


35 download

TRANSCRIPT

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    1/11

     

    Punë laboratoriPunë laboratori

    Puna 1:Vleresimi I gabimeve ne matje dhe perpunimi I rezultateve te matjeve.

    Puna 5:Percaktimi I nxitimit te renies se lire g me anen e lavjerresit fzik.

    Puna 6:Percaktimi I kefcientit te !erkimit te prehjes.

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    2/11

    EKSPERIMENTI I PARË:

    • RRAFSHI I PJERRËT:

    Figura.

    •Mjetet e nevojshme për kryerjen e eksperimentit:

    Rrafsh i pjerrët (një dërrasë e ngritur nga njëri skaj mbi një platformë) me një vizore të

    shkallëzuar për të matur gjatësinë l .

     jë sferë metalike.

    •!ërshkrimi i punës:

     grihet rrafshi në një lartësi të "aktuar #në një kënd $ të panjohur.Më pas lëshohet sfera në

    largësi të ndryshme përgjatë rrafshit#përkatësisht %.&m'%.m'%.m'%.*m'%.+m'%.,m dhe matet

    koha -ë i duhet sferës për të arritur në fund të rrafshit të pjerrët.Merren përkatësisht nga +

    matje për se"ilën largësi të hedhur#për të gjetur pastaj një vlerë mesatare -ë të jetë sa më afër

    vlerës reale.Matja e kohës bëhet me kronometër elektronik i "ili mat me saktësi deri në dy

    shifra sinjifikative.

    •ormulat -ë përdoren në këtë eksperiment janë:

    a= F 

    r

    mS=v

    0+

    a t 2

    2v=v

    0t +at S=

    a t 2

    2v=at 

    /y të fundit përdoren në këtë eksperiment pasi sfera nuk ka shpejtësi fillestare.

     ga matjet e bëra kemi këto rezultate :

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    3/11

    !jerrësia e parë:

    Rruga

    0 (m)

    %.& %. %. %.* %.+

    1oha

    t (s)

    2.3 2.* 2.34 2.%+ 3.43

    2.*4 2.2* 2.,% 3.4 3.

    2.,+ 2.+* 2.,* 3.&+ 3.&+

    2.** 2. 2.%& 2.3& 3.&,

    ".56 ".56 "."# ".11 1.$%

    5logaritja e rezultateve:

    !er s6%.&m : t mes=t 1+t 

    2+ t 

    3+t 

    4+t 

    5

    5=2.71+2.59+2.34+2.55+2.56

    5=12.75

    5=2.55 s

    !er s6%.m : t mes=t 1+t 

    2+ t 

    3+t 

    4+t 

    5

    5 62.57+2.25+2.45+2.66+2.56

    5=12.49

    5=2.49 s

    !er s6%.m : t mes=t 1+t 

    2+ t 

    3+t 

    4+t 

    5

    5 62.19+2.30+2.35+2.08+2.24

    5=11.16

    5=2.23 s

    !er s6%.*m : t mes=t 1+t 

    2+ t 

    3+t 

    4+t 

    5

    5 62.04+1.97+1.84+2.18+2.11

    5=10.14

    5=2.02 s

    !er s6%.+m : t mes=t 1+t 

    2+ t 

    3+t 

    4+t 

    5

    5 61.91+1.77+1.84+1.83+1.78

    5=9.13

    5=1.82 s

    5logaritja e gabimit në matje:

    !ër s6%.& :

    7abimi absolut:

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    4/11

    ∆t =|t mes−t 1|+|t mes−t 2|+|t mes−t 3|+|t mes−t 4|+|t mes−t 5|

    56

    |2.55−2.71|+|2.55−2.59|+|2.55−2.34|+|2.55−2.55|+|2.55−2.56|5 6

    0.16+0.04+0.21+0+0.01

    5 60.42

    5 6%.%&+ !ra gabimi absolut është %.%,*.

    7abimi relativ:

    ε= Δ t 

    t mes

    60.084

    2.55=0.033

     !ra gabimi relative është %.%,,83%%96,.,9

    /evijimi kuadratik mesatar:

    σ =√(t mes−t 1 )

    2

    +(t mes−t 2 )2

    +(t mes−t 3 )2

    +(t mes−t 4 )2

    +(t mes−t 5 )2

    5

    ¿√(2.55−2.71 )2+ (2.55−2.59 )2+(2.55−2.34 )2+ (2.55−2.55 )2+(2.55−2.56 )2

    5

    !ra devijimi standart është: σ =0.071

    /uke përdorur të njëjtën rrugë dhe të njëjtat formula gjejmë dhe gabimet për gjatësitë e tjera:

    0(m) %.& %. %. %.* %.+

    tmes 2.** 2.+4 2.2, 2.%2 3.&2

    7abimi absolut(t) %.%&+ %.32 %.%& %.3 %.%+2

    7abimi relative(

    ε ¿

    ,.,9 +.&9 ,.+9 +.49 2.,9

    /evijimi standart(

    σ ¿

    %.%3+ %.%34 %.%%& %.%3, %.%%2

     5logaris n;itimin e sferës me anë të formulës :a=

    2S

    t 2

    !ër 06%.&m : a628%.&

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    5/11

    0(m) %.& %. %. %.* %.+

    a(m

    s2¿

    %.2+ %.22* %.2+3 %.2+* %.2+3

    5logaris gabimin në matje të n;itimit:

    ames=

    a1+a2+a3+a4+a5

    5=0.246+0.225+0.241+0.245+0.241

    5=0.239

     m

    s2

    7abimi absolut a60.007+0.014+0.002+0.006+0.002

    5=0.031

    5=0.0062

    7abimi relativε=

     Δ a

    ames=0.0062

    0.239=0.025 pra ε=2.5

    5logaris shpejtësinë me anë të formulës: v=at 

    0(m) %.& %. %. %.* %.+

    t(s) 2.** 2.+4 2.2, 2.%2 3.&2

    a(

    m

    s2¿

    %.2+ %.22* %.2+3 %.2+* %.2+3

    v(m

    s¿

    &.6"$ &.56 &.5'$ &.#(# &.#'%

    5logaris gabimin në matjen e shpejtësisë:

    vmes60.627+0.56+0.537+0.494+0.438

    5=¿

    %.*,3 m

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    6/11

    3.& 3.*4 3.+3 3.2& 3.3+

    3.3 3.*3 3.+ 3.2* 3.32

    Me pot ë njëjtat formula veprojmë edhe me të dhënat e marra nga tabela 2 për pjerrësinë e

    dytë:

    Rruga

    0 (m)

    %.& %. %. %.* %.+

    tmes 1.$' 1.56 1.#1 1."6 1.1'

    a(m8s>2) &.5'# &.5$5 &.6&' &.6"( &.6"6

    v(m8s>3) &.("' &.%($ &.%5 &.$(" &.$&$

    Per pjerresine e pare:

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    7/11

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    8/11

    Per pjerresine e d,te:

    1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7

    0.65

    0.7

    0.75

    0.8

    0.85

    0.9

    0.95

    1

    1.05

    1.1

    )e grafkun me siper para*itet shpejtesia ne varesi te khes per pjerresine e

    d,te.

    )e aksin e abshisave eshte kha+ndersa ne aksin e rdinatave eshte shpejtesia.

    1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.70.45

    0.5

    0.55

    0.6

    0.65

    0.7

    )e grafkun me siper para*itet nxitimi ne varesi te khes per pjerresine e d,te.

    )e aksin e abshisave eshte kha+ndersa ne aksin e rdinatave eshte nxitimi.

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    9/11

    !une laboratori nr.

    !er"aktimi i koefi"ientit te ferkimit te prehjes

    =eoria e punës:

    7jate rrësh-itjes së trupit të ngurtë mbi një trup tjetër gjithmonë para-itet një for"ë e "ilatenton të pengojë lëvizjen e trupit. 1jo for"ë -uhet for"a e fërkimit dhe është paralele me

     planin e rrësh-itjes dhe -ë ka gjithmonë drejtim të kundërt me zhvendosjen e trupit.

     

    zbat

    !

    =rupi ne fig është në prehje. Mbi të ushtrohet for"a e rëndesës !6mg dhe for"a normale . /uke

    ushtruar një for"ë të jashtme zbat tentohet -ë trupi të terhi-et. 1ur kjo for"ë nuk e kalon vlerën e

    nevojshme për të lëvizur atëherë shfa-et for"a e fërkimit të prehjes -ë ekuilibron këtë for"ë

    horizontale.

     F zbat ?

    f s 6 %

    ose

     F zbat >

      f s 6 % 6@

      F zbat 6

      f s

    Aihet re -ë for"a e fërkimit statik nuk është konstante por gjithmonë e barabartë me for"ën e ushtruar.

    ërkimi statik rritet në përpjestim të drejtpërdrejtë në lidhje me for"ën e ushtruar derisa arrin një vlerë

    maksimale -ë jepet nga formula:

    f sma;6 Bs nku Bs -uhet koefi"ient i fërkimit statik. 1ur for"a e zbatuar e kalon for"ën e fërkimit ma; atëherë trupi

    fillon të rrësh-asë# në këtë moment shfa-et for"a e fërkimit dinamik e "ila përgjithësisht është më e

    vogel se for"a e fërkimit statik.f d6 Bd nCBs nku Bd eshte koefi"ienti i ferkimit dinamik. e figurë para-itet nje grafik i for"es se ferkimit ushtruar

    ne nje trup# ne funksion te for"es se zbatuar mbi të.

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    10/11

    1oefi"ienti i ferkimit te prehjes mund te llogaritet edhe me ane te nje rrafshi te pjerret:

     

    mgsin$

    !ak përpara se trupi të fillojë të lëvize mund të themi se:

    D;6 % 6@ mgsin$ 6 f s1u fërkimi maksimal do të jetë i barabartë me:

    f s6 Bs n 6 Bsmg"os$

    dhe nga thjeshtimet do te arrijme ne formulen e meposhtme:

    Bs6 tan$

    Eshtrimi 3: Matja e korefi"ientit te ferkimit te prehjes me ane te dinamometrit

    Fksperimenti ka si -ellim te aftesoje studentin te beje dallimin midis ferkimit statik dhe atij

    dinamik. Matja e ferkimit behet me ane te nje pajisje te -uajtur dinamometer.Aendosem mbi trup peshat -e na u dhane dhe kryem eksperimentin i "ili konsistonte ne

    terhe-jen e trupit me ane te nje dinamometri derisa trupi te vihej ne livizje. F persertitem

    ekspertimentin rreth * here dh e vlerat e treguara nga dinamometri ishin vlerat e ferkimit

    statik maksimal.

    =abela me të dhënat eksperimentale mesatare:

    !esha GkgH %.3 %.2 %., %.+

    erkimi statik 

    maksimal GH

    %., %. %.&* 3.2

    mgcs- mg

  • 8/17/2019 Pune laboratori fizike 1

    11/11

     e grafikun e meposhtem para-itet grafiku i ferkimit ne varesi te peshes :

    0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.40

    0.2

    0.4

    0.6

    0.8

    1

    1.2

    1.4

     e boshtin e abshisave para-itet pesha # ndersa ne boshtin e ordinatave para-itet ferkimi GH

    Eshtrimi 2: Matja e koefi"ientit te ferkimit te prehjes me ane te rrafshit te pjerret

    Aendosem peshen -e na u dha ne plan. dryshuam kendin e planit duke e ngritur ate mengadale. Matjet e kendit i realizuam me ane te nje raportori. F realizuam eksperimentin *

    here dhe beme llogaritjen e koefi"ientit te ferkimitme ane te formules: Bs6 tan$

    =abela me të dhënat eksperimentale mesatare:

    Kendi θ(o) , 2& 2* 2,

    μs %.2 %.*,2 %.+ %.+2+